Bildiğiniz gibi dünyada ekonomiyi kayıt altına almak için kredi kartı kullanımı teşvik ediliyor. Böylece kayıtdışı ekonominin azaltılması ve vergide adaletin sağlanması hedefleniyor. Fakat Türkiye’de kredi kartı kullanmak adeta cezalandırılıyor. Niye? Çünkü bizim Merkez Bankası kredi kartı faizlerini enflasyon oranının neredeyse üç katı düzeyde belirliyor. Gecikme faizini ise enflasyonun yaklaşık dört katına çıkarıyor.

Şimdi Merkez’in en son belirlediği faizlere bir bakalım; Merkez’in en son açıklamasında kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami faiz haddi yüzde 2,02 oldu. Belirlenen aylık faizin yıllık bileşiği yüzde 27,1 oluyor. Gecikirseniz faiz aylık yüzde 2,52 olacak. Yıllık bileşiği yüzde 34,8’e yükselecek.

Bir de dolar ve euro için kredi kartı faizine bakalım…

Dolar ve euro için aylık faiz yüzde 1,62, yıllık bileşik yüzde 21,2 oluyor. Gecikme hâlinde aylık yüzde 2,12, yıllık bileşik yüzde 28,6’ya yükselecek. İşte 1 Nisan 2016’dan itibaren uygulanacak kredi kartı faizleri böyle.

Peki, kim tespit ediyor bu faizleri?

Aman buraya dikkat edin. Bu faizleri Merkez Bankası tespit ediyor. Yani hisselerinin çoğunluğu devlete ait olan banka bu tespiti yapıyor.

“Dünyanın neresinde böyle bir faiz var” sorusu aklınıza gelebilir. Böyle bir dolar faizi, euro faizi yok.Gecikme faizi de yok. Ama bizim Merkez böyle bir faizi kredi kartlarına uygun görüp üst sınır olarak koyabiliyor. Yani “bu düzeye kadar faizleri çıkartabilirsin” diyor Türkiye’deki bankalara. Tabii böyle bir faizi duyan Türkiye’ye gelip bankerlik yapıyor. Kısa sürede epeyce para kazanıyor. İşte bu nedenle bu ülkede bankaların yarısı yabancılara ait bildiğiniz gibi.

Şimdi gelelim bu kısa açıklamayı niye yaptığımıza?

Şundan yaptık.

Sık sık belirttiğimiz gibi, faiz lobisi; toplumun dar gelirlilerinin mevduatını ucuza toplayıp, sonra bu paraları yine aynı dar gelirlilere yüksek faizle satanlara güzelleme yapanlara deniyordu.

O hâlde Türkiye’de kredi kartı kullananların dolar faizini yüzde 21,2, bunun gecikmesini yüzde 28,6 olarak belirleyen, Merkez Bankası, faiz lobisinin iyi bir destekçisi dersek herhâlde yanlış olmaz.

Dolayısıyla bu kural tanımaz finans kesimine böyle bir faiz tavanı getiren Merkez, adeta vatandaşın köleleştirilmesine aracı oluyor. Çünkü kredi kartı borcunu ödeyemeyen dar gelirli vatandaş dolar bazında yıllık yüzde 28,6 faiz ödemesi yapmak zorunda kalınca köleleşiyor. Ömür boyu bankerlere çalışıyor. Bu arada Türk parası üzerinden kredi kartı kullananlar da yıllık yüzde 27,1, gecikme hâlinde yüzde 34,8 oranında faiz ödemeye mecbur bırakılıp köleleştiriliyor.

Şimdi şunu söyleyebilirsiniz, madem böyle yüksek faizi kabul etmiyorsunuz o hâlde kredi kartıyla para kullanmayın ya da borcunuzu ödeyin. Evet, doğru ama pek çok kişi beklenmedik olaylarla karşılaşıp işini kaybedebiliyor. Böyle bir durumda aldığı borcu böyle yüksek faizle ödemesi doğru mu? Değil. Çünkü bu ülkede enflasyon yüzde 9,6 olduğuna göre kredi kartı faizinin yerli para cinsinden yüzde 27,1 olmasının hangi gerekçeye dayandığı belli değil.

O hâlde madem bu yüksek faizleri Merkez Bankası belirliyor, faiz lobisi iktidarın kendisi oluyor. Faiz lobisi kavramının içini boşaltıp lobiyi başka yerde aramak doğru değil.

suleymanyasar26@gmail.com