Dünya ekonomisinin yüzde 85’ini, dünya nüfusunun üçte ikisini oluşturan G20 ülkeleri Antalya’da toplandı. Üye ülkeler toplandılar ama herkesin gündemin farklı.

Hemen Avrupa Birliği’nin ilk sıraya koyduğu konuya bakalım…

Avrupa’nın önceliği göçmenler oldu. Komisyon Başkanı J.C. Junker ve Konsey Başkanı D. Tusk imzalı ana konuları işaret eden metinde göçmen sorunları için yaratıcı bir çözüm bulunması ve G20’nin göçmenlere finansal destek vermesi isteniyor. İlk sırada yer alan bu konuyu istihdam, büyüme ve yatırımlar izliyor. Yani Avrupa’nın önceliği parasını verelim göçmenleri bize göndermeyin oluyor.

Gelelim Türkiye’nin önceliğine…

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Project Syndicate’te önceki gün çıkan “Inclusive Growth and Global Justice” başlıklı makalesinde terör ve kırılgan devletlerin dünya ekonomisinde yarattığı risklere öncelikli yer veriliyor. Makalede Esad, DAEŞ ve PKK’nın yarattığı sorunlar öne çıkartılıyor.

Çin ve Japonya’nın öncelikleri sıkışan ekonomilerini yeniden yapılandırarak büyümek oluyor. Ve bunu sağlamak için para birimlerinde yaptıkları rekabetçi devalüasyonları sürdürmek istiyorlar. Küresel finansal regülasyonlara pek destek vermiyorlar.

Gelelim ABD’nin önceliğine…

Aslında ABD, Suriye ve Orta Doğu’da yaşananların sorumlusu olmasına rağmen kendi bütçe yükünü öne sürüp sorunu çözmek için ağır hareket ediyor. Bildiğiniz gibi İngiltere eski Başbakanı Tony Blair kısa bir süre önce Irak’ta yaptıklarından dolayı özür diledi. Demek ki bugün ortaya çıkan sorunlara neden olan Irak’ın işgali konusunda, İngiltere hata yaptığının farkına vardı. O hâlde Amerikan yönetiminin de aynı sorumluluğun bilincinde olması gerekiyor. Bu arada vergi ve finansal şeffaflık için ABD ve İngiltere ciddi adımlar atmıyorlar. Sözlerini de yerine getirmiyorlar. Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün geçen hafta açıkladığı raporuna göre; G20 ülkeleri yolsuzluk faillerinin kimliklerini paylaşmıyor. Ve bu yolla yılda 2 trilyon dolara yakın meblağ aklanıyor.

Bu arada Rusya’nın önceliğine gelince…

Rusya Batılı ülkelerin ambargosuna karşı koymaya çalışıyor. Bu nedenle askerî güç gösterisini öne çıkartıyor. Ama 13 Kasım 2015’te açıklanan The Regional Outlook for Central, Eastern and Southeastern Europe raporunda, IMF, en kırılgan dört ekonomi arasında Rusya’yı gösteriyor. Hemen belirtelim sözkonusu IMF raporunda kırılgan dört ülke Rusya, Türkiye, Macaristan ve Ukrayna olarak sıralanıyor.

Bu arada BRIC ülkelerinden Rusya ve Çin dışındaki Brezilya ve Hindistan’ın öncelikleri de farklı. Brezilya yüksek bütçe açığı ve cari açıkla karşıya. Hindistan ise hâlâ fakirlik sorununu çözemiyor. Nüfusun yüzde 32’si yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Hindistan’da kötü yönetim nedeniyle ortaya çıkan yolsuzluklar, fakirliği ve eşitsizliği destekleyen en önemli unsur oluyor.

İşte G20 ülkelerinin sorunları farklı olunca öncelikleri de farklılaşıyor. İşte bu nedenle tartışılıp karara bağlanan ve tebliğ edilen konulara bir türlü çözüm bulunamıyor.

Küresel ekonomik krizlere yol açan finansal regülasyonlar sürekli tebliğlerde belirtildiği hâlde bugüne kadar bir türlü yapılamadı. Küresel para ve küresel merkez bankası konusunda henüz adım atılamadı. Kur savaşları devam ediyor. Anlayacağınız G20 liderler zirvelerinde alınan kararların uygulanması sürekli erteleniyor. Yani küresel sorunlara kısa ve orta vadede henüz çözüm yok dersek herhâlde yanlış olmaz.

suleymanyasar26@gmail.com