- 22.01.2015 00:00
Zengin yedi ülke kur savaşı yapıyor. Ama bunu hiç dile getirmiyorlar.
Peki, nedir kur savaşı?
Kur savaşı şu; bazı ülkeler aşırı parasal genişleme yapıp paralarının değerini bilinçli olarak düşürüyorlar. Böylece kendi ürettikleri malların fiyatlarını ucuzlatıyorlar.
Bu yönteme aslında rekabetçi devalüasyon adı da veriliyor. Tabii bu yöntem genellikle zengin ülkeler tarafından uygulandığı için gelişmekte ülkelerin paralarını değerlendiriyor. Dolayısıyla gelişmekte olan ülke malları pahalı hâle geliyor. Böylece pazar hâkimiyeti zengin ülkelere geçiyor. Bu defa malını satamayan gelişmekte olan ülkeler döviz kazanamadığından dış borç alıp, zenginlerin ucuz mallarını ithal etmek zorunda kalıyorlar. Bu arada gelişmekte olan ülkelerin dış borçları hızla çoğalıyor. Örnek isterseniz Türkiye ekonomisinin son verilerine bakalım. Tam 138,7 milyar dolar kısa vadeli olmak üzere 401 milyar dolar dış borç tutarını gösterebiliriz. Tabii zenginlerin kur savaşı adaletsiz bir dünya ticaret yaratıyor.
DOLAR BU YIL YÜZDE 10 DEĞERLENEBİLİR
Gelelim bütün bunları niye anlattığımıza…
Zengin ülkeler Euro Bölgesi ve Japonya ekonomileri durgunluğa girdiği için 2015’te yoğun parasal genişlemeye gidiyorlar. Tabii bu parasal genişleme sürecinde bu defa Amerikan ekonomisi yok. Çünkü ABD bu yıl IMF’nin son tahminine göre yüzde 3,6 oranında büyüyecek. Dolayısıyla parasal genişleme yerine faiz artırımı yapacak. İşte bu nedenle Amerikan Doları güvenilir para oluyor. Bu arada parasal genişleme nedeniyle değeri daha da düşecek Japon Yeni ve eurodan kaçanlar dolar alacak. Hatırlayacaksınız geçen yıl dolar yen ve euro karşısında yüzde 14 oranında değerlenmişti. Bu yıl yine Amerikan Doları’nın yen ve euro karşısında yüzde 10 oranında değerlenmesi bekleniyor.
Aklınıza “Peki, ABD, parasının bu kadar değerlenmesine izin verir mi” sorusu gelebilir. İşte tam bu soruya cevap veren, The Wall Street Journal’dan Richard Barley, ABD’nin ihracatının milli gelirine oranının yüzde 13 olduğunu belirtiyor. Ve bu oranın gelişmiş yedi ülke arasında en düşüğü olduğunu ileri sürüyor. O hâlde ABD’nin, parasının değerlenmesinden bu aşamada pek kaçınmayacağını söyleyebiliriz.
Anlayacağınız, Japon Yeni ve eurodan kaçanlar için bu yıl Amerikan Doları güvenli bir liman oluyor. O hâlde koşullarda önemli bir değişme olmadığı takdirde doların bu yıl da değerleneceğini belirtmekte fayda var.
suleymanyasar26@gmail.com
Yorum Yap