Güney Akım Projesi’nin iptali Balkanlar’da siyasi huzursuzluk yarattı. Bulgaristan ve Sırbistan bu işten büyük ekonomik kayba uğrayacaklarını açıkladılar.

Hattâ Bulgarlara göre; Güney Akım Projesi’nin ertelenmesinin, yılda 500 milyon dolar gaz geçiş ücreti, 5 milyar dolar yatırım ve pek çok istihdamın kaybına neden olacağı düşünülüyor.

Bunun yanında projenin iptaliyle Sırplar jeopolitik önemlerinin azaldığını düşünüyor. Çünkü Güney Akım Projesi yerine Türkiye üzerinden Yunanistan’a bağlanacak İkinci Mavi Akım Projesi Avrupa’ya yeni bağlantı noktası olacak.

İşte bu nedenle özellikle Bulgarlar, Ruslara çok kızıyorlar. Rus akademisyen Anna Filimonova İngilizcePravda internet sitesine yaptığı değerlendirmede; “Bulgarlara göre artık Bulgaristan’ın içinde Rusya değil Türkiye olacak. Ve Türkiye kavgacı dış politikasıyla Balkanlar’da etkisini çoğaltacak. Yine küçük Bulgaristan politik arenada Türkiye karşısında kaldıracı olan AB dayanağını kaybedecek” diyor.

Gelelim şimdi Türkiye’ye…

Aslında Bulgar elitleri ve üst düzey politikacılar Güney Akım Projesi’nin kendi ülkelerinin topraklarından geçmesini istemiyorlardı. Bulgar elitler, Güney Akım Projesi’nden kurtulmayı Rusya’ya karşı özgürleşme olarak nitelendirdiler.

İşte bu nedenle şimdi Bulgar elitlerin tavrı “Türkiye Rusya’ya bağımlı olacak mı” sorusunu akla getiriyor. Çünkü Rusya Avrupa’ya satamadığı gazı, eğer Türkiye’de satarsa zaten yüzde 58 oranında Rus doğalgazına bağımlı olan Türkiye daha da bağlanacak Rusya’ya. Tabii bu bağımlılık yeni sorunları ortaya çıkartabilir. Bir süre sonra Rusya ve Avrupa ilişkileri düzelirse bu defa askıya alınan Güney Akım Projesi tekrar devreye girebilir. Bu durumda Türkiye, para kaybetmesinin yanında Rus gazına bağımlı olur.

Niye böyle bir tespit yapıyoruz?

Yapıyoruz, çünkü Rusya, zaman içerisinde Avrupa’nın gaz alımını azaltacağını hesaba kattı. Ve 30 milyar euro tutarında maliyeti olan Güney Akım Projesi’ni şimdilik askıya aldı. Eğer askıya almasaydı taşınan gazın bedeli, projenin geri dönüşünü sağlamayacaktı. İşte bu nedenle Rusya projeyi erteleyerek akılcı davrandı. Bu arada Avrupa’nın yaptırımlarına da cevap verdi. Rusya, Türkiye’yi kullanıp “ben Türkiye üzerinden Akdeniz pazarına çıkarım” diyerek Avrupa’ya pek de korkusu olmadığını gösterdi.

Tabii bütün bunlar dikkat ettiyseniz Rusya’nın tercihleriyle oluyor hep. Türkiye bu konuda pasif bir oyuncu durumunda. İşte bu nedenle Rusya’nın tavırları ileride Türkiye’yi yoğun olarak Rus gazına bağımlı hâle getirip zora sokabilir. Ya da bir taktik olarak İkinci Mavi Akım Projesi başlamadan bitebilir. Anlayacağınız pek güvenilir enerji projeleri yok masada, dikkatli olmakta fayda var.

suleymanyasar26@gmail.com