Bu yılın ilk dokuz ayında Türkiye’ye net doğrudan yabancı sermaye girişi azaldı.

Nasıl azaldı, diyerek sorabilirsiniz, hemen cevaplayalım.

Geçen yılın ilk dokuz ayında net doğrudan yabancı sermaye girişi 6 milyar 438 milyar dolar tutarken bu yıl aynı dönemde net doğrudan yabancı sermaye girişi 4 milyar 913 milyon dolara geriledi.Ve böylece net doğrudan sermaye girişinde bu yılın ilk dokuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 oranında bir gerileme oluyor.

Peki, niçin doğrudan yabancı sermaye net girişlerinde böyle bir azalma var?

Hemen cevaplayalım; bu azalmanın sebebini şöyle açıklamak herhalde yanlış olmaz. Bu azalmanın nedeni doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının yurtdışına yapılmasından kaynaklanıyor. Ve ödemeler bilançosu tarihinde Türkiye’de ilk defa dokuz ayda böyle yüksek tutarlı sermaye çıkışı oluyor yurtdışına.

Bunun nedenine gelince...

Artık Türkiye’deki yatırımcılar paralarını yurtdışında doğrudan yatırım yaparak değerlendirmeye çalışıyorlar. Demek ki Türkiye’de yatırım iklimi yatırımcı için pek hoş değil. Bunun sebeplerinden önemli bir tanesinin hukuki öngörülemezliğin artması olduğunu söyleyebiliriz.

Bunun yanında diğer önemli bir nedeni de yapılan otoyol ve köprü özelleştirmesi ihalesinin iptalinde aramak gerekiyor. Örneğin adı geçen ihaleye giren konsorsiyum üyelerinden bir tanesi yurtdışında önemli bir yatırıma imza attı geçenlerde. Böylece Türkiye otoyol ihalesinden 5,7 milyar doları tahsil edeceğine bu para şimdi yurtdışındaki yatırımlara yöneliyor diyebiliriz. Önümüzdeki aylarda ödemeler bilançosunda daha büyük tutarlarda yurtdışına sermaye çıkışını göreceğimizi şimdiden söyleyelim.

ÜLKELER BOL OLAN KAYNAKLARINI İHRAÇ EDER KIT KAYNAKLARI İTHAL EDER

Peki, Türkiye’nin sermaye ihraç etmesi doğru mu?

Doğru değil.

Niye doğru değil, çünkü Türkiye’de sermaye kıt kaynak oluyor. Oysa biz tam aksine kıt kaynağımız sermayeyi ihraç etmeye başladık. Hem de dünyanın en zengin ülkelerine.

Peki, yatırımcı haksız mı?

Hayır, yatırımcı haklı sermayesini yurtdışına götürmekte. Çünkü Türkiye’de iş yapmak artık zorlaştı. Anlayacağınız bu gidişle elimizdeki kıt kaynağı yani sermayeyi hızla kaybetmeye başladık. Böylece kıt olan sermayemizle başka ülkelere istihdam sağlıyoruz.

İşte bu nedenle Türkiye’de işsizlik artıyor. İşsizlik oranının yüzde 10,1’e, genç işsizliğin yüzde 18,9’a yükselmesinin nedeni aslında sermayenin yurtdışına gitmesi.

Kısaca öngörülemez hukuk sisteminin sermayeyi korkuttuğunu söyleyebiliriz. Derhal bu korkuyu ortadan kaldırmak için gerekli hukuki güvence bütün yatırımcılara verilmeli. Tabii bunun yolu hukuk devleti olmaktan geçiyor.

İşte sorun da zaten bu.

suleymanyasar26@gmail.com