Mevcut iktidarın ve temsil ettiği zihniyetin kadın bedeni üzerinde hem söz hem de karar verici bir pozisyon sağlama gayretine, üstelik bunu da hoyrat bir siyaset dili üzerinden yapmasına epeydir aşinasıyız. Başta Başbakan Erdoğan olmak üzere AKP temsilcilerinin ve milletvekillerinin cinsiyetçi, ayrımcı üslubunun bilançosunu çıkarmaya kalksak sayfalar yetmez. Siyaset sahnesindeki kadınların azlığı, siyasetin içinde olanların da baskın erkek dili tarafından kuşatılmış olması, gündelik hayatın içinde kadını ikincileştirici zihniyetin yansıması.

Önümüzde önemli bir yerel seçim süreci var, adaylar şekillenmeye başlıyor. Siyasette kadın temsiline kimin ne kadar önem verdiğini yakında göreceğiz. Kadının siyasete katılımında Türkiye ölçeğinde verebilecek en iyi örnek şüphesiz yüzde 40 kadın kotası uygulayan BDP. Parti içindeki kadın aday tartışmasını da “kriz” nitelemesinin aksine faydalı bir tartışma olarak görüyorum. Demokratikleşme paketinde allanıp pullanarak sunulan eşbaşkanlık modelini de BDP’nin yıllardır pratikte uyguladığını düşünecek olursak, Kürtler’in ortalama Türkiye siyasetinden ileride olduğunu söyleyebiliriz. Üstelik, pakette kastedilen eşbaşkanlık modelinin de siyasette en azından AKP’de kadına pozitif ayrımcılık getirmeyeceği besbelli. Bu noktada, Türkiye’nin en genç ve gelecek vaat eden partisi Yeşiller ve Sol Gelecek partisinde de yüzde 50 kadın kotası ve eşsözcülük modelinin uygulandığını belirtelim.

2009’da yapılan son yerel seçimlere baktığımızda da, yerel yönetimler açısından kadının durumunun ne kadar kötü olduğunu görüyoruz. 2009’da seçilen belediye başkanlarından sadece yüzde 0,9’u, belediye meclis üyelerinin yüzde 4,2’si ve il genel meclis üyelerinin ise yüzde 3,3’ü kadın. Bu verilerle yerel yönetimlerde kadının temsili yüzde 1,2’yi ancak buluyor. Mesela, İstanbul’un bugüne kadarki 3500 il, ilçe ve belde belediye başkanından sadece dördü kadınmış. Kadınların kurumsal olarak politika alanındaki yerinin sağlamlaşması ve sadece vitrin oluşturmak için değil, gerçek temsiliyet noktasında temellenmesi için sağlam, cesur, kendine güvenen adaylar lazım. 

TORNAYA GİRMEMEK İÇİN DİRENDİM 

Kendisini sivil toplum alanından tanıdığımız CHP Parti Meclisi Üyesi ve eski Başkan YardımcısıGülseren Onanç, bu seçimlerden CHP’nin kolay kazanabileceği bir ilçeden değil de, AKP’nin yönettiği Beyoğlu’ndan aday adayı. Geçen hafta Beyoğlu’ndaki ofisinde bir grup gazeteci hayat hikâyesini dinledik. Öğrencilik yıllarında bir süre İstanbul Belediyesi’nde çalışmış. Eczacıbaşı’ndaki iş deneyimlerinin ardından girişimciliğe adım atarak kendi işini kurmuş. Siyasetin nasıl işlediğini ise KAGİDER (Kadın Girişimciler Derneği) başkanlığı sırasında görmüş: “10 yıl AKP hükümeti ve zihniyetiyle mücadele ettik. Üç yıl önce siyasete girdiğimde soranlara politikayı değiştirmek için girdim diyordum ama bunun ne kadar zor olduğunu gördüm.”

Ankara siyasetinin çok farklı olduğunu ve o tornaya girmemek için çok mücadele ettiğini söyleyen Onanç, süreç içinde milletvekili olarak çok da faydalı olamayacağını, genelden yerele inmenin daha önemli olduğunu fark etmiş. “CHP’nin yenilikçi, değişimci kanadı olmayı sürdüreceğim. Sosyal demokrat ve insan odaklı bir belediyecilik sergilemek istiyorum” diyen Onanç, katılımcılığı benimsediğini, seçilmesi hâlinde projeleri Beyoğlu ile birlikte oluşturmak istediğini anlatıyor. 20 yıldır AKP tarafından yönetilen ve sürekli mağdurların yaratıldığı bir ilçeye farklılık getirmek isteyen Onanç’ın kararlı bir duruşu var.

Bu yerel seçimlerin diğerlerinden farklı olarak, adayların deneyimleri ve duruşlarıyla partilerinin önüne geçebileceklerini söylemek abartı olmayacak. Bu yerelleşme açısından olumlu bir gelişme.

pelincengiz@gmail.com