Geçen hafta “Yeşil Düşünce Derneği”nin Taksim’de düzenlediği “Çılgın Projeler Konferansı”nı izledim.

İyi ki gitmişim.

Muarızlarının nelere muhalefet edebileceklerini dahi enine boyuna ve konusuna kadar kendisi belirleyen “Erdoğan gündemleri”nin, birazcık olsun dışına çıkma olanağı bulduğumu gördüm orada.

Alanında yetkin kişiler öyle şeyler anlattılar ki, hangi birini aktarayım!

Başbakan Erdoğan’ın böbürlene böbürlene dayattığı “Kanal İstanbul, 3. Köprü, 3. Havaalanı, Nükleer Santraller” gibi heveslerinin yaratacağı tahribatın, kamuoyunda doğru dürüst tartışılmadan geçiştirilmesi bedellerini, ancak onları dinlediğinizde anlıyorsunuz, gözleriniz büyüyerek ve boğazınız düğümlenerek.

Ve bir kere daha kavrıyorsunuz ki, uygarlık uğruna kendini aşmak anlamına geliyorsa eğer, hiç de böyle şeylerden geçmiyor, çılgın olmak.

Cengiz Aktar’ın dediği gibi, çılgın değil lüzumsuz projelerdir bunlar, olsa olsa.

Aksi hâlde, petrol zengini çöl monarklarının arsız şımarıklıklarıyla bezenmiş Abu Dabi ve Dubai gibi sentetik kentlerin eline hiç kimseler su dökemez mi diyeceğiz, çağdaşlıkta?

Hiç olur mu?

Atmosferinde demokrasi rüzgârları esmeyen bir yer, hiç mis gibi taptaze ve sağlıklı olabilir mi, doyasıya nefes alıp solumak için?

Nitekim, bizim iki yüz yıllık çağdaşlaşma öykümüzdeki aymazlıklarımızın ipuçları da buralarda yatmıyor mu?

Osmanlı, kaçırdıklarının telâfisini kendini yenileyeceği savaş hazırlıklarında ve Batı’yı dışsal olarak “taklit etme”de bulacağını sanmıştı.

Cumhuriyet, bunu biraz daha boyutlandırarak, uygarlaşmak için “eğitim”i esas almıştır. Bu yanıyla Kemalizm, diğer ögelerinden bağımsız olarak ele aldığı insanı eğitmekle her şeyin yoluna gireceğini sanmak demekti, bir bakıma.

Bugünkünü de aralarına katabileceğimiz, çok partili dönemin sağ-muhafazakâr iktidarlarında ise ölçüt, iktisaden kalkınma için “büyüme” politikaları olacaktır ki, üleşime de kulak asmadan üstelik.

O yüzden, hiçbirisi hedefine dört başı mamur olarak varamayacaktır. Çünkü bu üç safhanın da ortak paydası, demokrasinin yokluğudur.

Amaçlarına demokrasi olmadan varabileceklerini ummuşlardır.

“Erken Cumhuriyet, Cumhuriyet ve Post-Cumhuriyet” olarak tanımlayabileceğim bu süreçlerde halktan yola çıkmak ve meşruiyet için ondan yetki almak gitgide yoğalmış ise de; sonuçta hepsinde siyaset, karakalabalıkların hızı ve nazıyla oyalanmaktansa iktidarı ele geçirenlerin kısa zamanda bıkıp kendi bildiklerini okumalarıyla sürüp gitmiştir.

Politik yapılanma ve yönetim tarzı seneler önce ne idi ise, şimdi de odur ve toplum genel hatlarıyla bu değişmezliğe alıştırılmıştır.

Demokrasi isteği, özlenen bir şey olmakla beraber; onun verilen değil alınan ve kimseye devredilmeyen bir şey olduğu henüz yeterince kavranamamış gibi gözükmektedir.

“Demokratik Cumhuriyet” bilincine sahip kimselerin bu soruna vurgu yapmak üzere “II. Cumhuriyet” demelerinin nedeni de, işte bu mevcut Cumhuriyeti demokrasi ile taçlandırarak ikinci bir aşamaya geçilmesini önermekten ibarettir.

Hani yakın zaman önce Amerikan Hükümeti neredeyse iflâsın eşiğine gelmişti de; hattâ Erdoğan, Kongre’yi avucuna alamayan Obama’ya bir hayli acımış, “bizde böyle şeyler olmaz”diyerek epeyi övünmüştü.

Oysa Amerika’yı Amerika yapan, bize zayıflıkmış gibi görünen işte o güçlü demokrasisidir.

Halkın vergilerinin nereye harcandığını denetlemek suretiyle gerekirse hükümeti ve tüm bürokrasiyi kapının önüne koymaktan çekinmeyecek kararlılıktaki Amerikan Meclisi’ni görelim de, Erdoğan’ın emrine girmiş bizdeki Meclis’e bakarak utanalım.

Bakarsın canlandırabiliriz gözümüzde belki o vakit, kapımızı bir türlü çalmak bilmeyen şu nazlı demokrasiyi.

cinarnamik@hotmail.com

twitter@cinarnamik