Herkes bıçak sırtında, herkes tedirgin. Bir günde banka hisselerinin, sosyal medyadaki bir fısıltı üzerine % 5'e yakın değer kaybetmesi hayra alamet değil. Kara bulutları, iktidarın 17 Aralık'ı karşılamak için estirdiği sert rüzgârlar getiriyor.

Politika her zaman yoğunlaştırılmış ekonomi demektir. Hayatını idealler ve fedakârlıklar üzerine inşa etmiş, ömrünü bir davaya hasretmiş gönül ehli insanların anlamakta çok zorluk çektikleri bir konudur bu. Siz can veren insanlara üzülürsünüz, cenaze levazımatı satanlar "işler açıldı" diye sevinir. On işçinin cesedi, yere çakılan asansörden çıkartılırken yüksek binalar inşa eden müteahhitlerin ilk düşündüğü şey, bu olayın maliyetlere getireceği ilave yük olmuştur. İnanın böyledir: Çünkü bu tür kazalar daha fazla denetim ve dolayısıyla daha fazla masraf getirir. Yıllar önce, arabalardaki ilk yardım çantalarında, yönetmelikle ceset torbası bulundurma mecburiyeti getirilmişti. Meselenin aslı kısa zamanda anlaşıldı: Bu torbaları imal eden bir işadamı, politik bağlantılarını kullanarak kendisine pazar oluşturmaya kalkmıştı.

Politika kazandırır, hem de çok kazandırır. Kaybetmeye başladığınız zaman kazandıklarınızı harcamaya başlarsınız. 13 yıl boyunca AK Parti hükümetleri asıl güç savaşını ekonomi alanında verdiler. 2000 ve 2001 krizleri önlerindeki alanı temizlemişti. Orta ölçekli sermayeye kayan ekonomik dinamizmi ve büyümeyi, siyasî güce dönüştürünce ortaya kalıcı bir iktidar çıktı. Askerî vesayet, büyük sermaye ile kurduğu ittifak çöktüğü içindir ki tasfiye edildi. Kapatma davasında "ekonomi çöker" itirazının ne kadar etkili olduğunu hatırlayın.

2011'den sonra "tek adam dönemi", bu ekonomik gücün tek elde toplanması demekti. Bugün sanayiciler ve inşaatçılar olarak karşı karşıya gelen muhafazakâr sermayenin sadece müteahhit kesimi Erdoğan'a yakın durumda. Erdoğan, kendisini var eden muhafazakâr büyük sermaye ile köprüleri attı, devlet rantı ile geçinen müteahhitlik ve bankacılık sektörü ile yeni bir ekonomik iktidar düzeni oluşturdu. 17 ve 25 Aralık soruşturmaları, devletin kanatları altında oluşturulan bu oligarşik düzeni darmadağın etti. Düzen çöktü, daha kötüsü, bu düzenin dağılan parçaları ekonomi üzerinde ağır bir yüke dönüştü.

Ali Babacan'ın pür dikkat ve ince hesaplarla sürdürdüğü çıkışları, bu dağınıklığın içinde doğru yere yerleştirdiğiniz zaman her şey daha kolay anlaşılıyor. Erdoğan, kendisini güçlü kılan ekonomiyi kullanarak 17 Aralık lekelerini temizlemeye girişmişti. Sektörün en güçlü bankalarından biri olan Bank Asya'yı batırmaya kalkmak, ekonomiyi taammüden batırmak demekti. Bankacılık sektöründeki spekülasyonların arkasında doğrudan Erdoğan'ın kendi ağzından banka batırmak kastı ile yürüttüğü kampanya duruyor. "Bu kadar çılgın olabilir mi?" diye sorabilirsiniz. Hayır çılgın değil, ama çok iyi çılgın rolü oynuyor. Bir kriz çıktığında hep krizi tırmandırarak çözümü karşı tarafın üzerine yıkmadı mı? Çılgın olmadığı, Bank Asya konusunda kamuoyu önünde açıkça çelişkiye düştüğü Babacan'a ekonomiyi emanet etmek zorunda kalmasından belli değil mi?

Tekrarlayalım: Erdoğan'ın devlet rantı ile hayat bulan müteahhitlik ve bankacılık sektörü üzerinden kurduğu oligarşi 17 Aralık'ta çöktü. Bu çöküş ülke ekonomisi için hayırlı oldu; çünkü bu oligarşi reel sektör aleyhinde işliyordu. Ancak Erdoğan, bu çöküşü önce bir krize, sonra "istikrarsızlık tehdidi" ile 30 Mart ve 10 Ağustos'ta krizi tırmandırarak lehine dönüştürdü. "Yıkılası viranede evlad u iyâl var" diyen vatandaş, yolsuzluklara rağmen bu krizi önleme adına başka çaresi olmadığı için ona oy verdi. Ancak artık deniz bitti.

Ekonomi üzerindeki kara bulutlar 2011'den sonra Erdoğan'ın oluşturduğu ekonomik-politik oligarşinin eseri. Ali Babacan konusunda kimse acele ve yanlış hüküm vermesin; inşaat (müteahhitlik) sektörünü hedef alan çıkışı, onun bu oligarşinin dışında yer aldığını ve reel ekonominin tam kalbinde nabız tuttuğunu gösteriyor. Bankacılık sektörüne müdahalesi de bir erken uyarı olabilir. Henüz iş işten geçmiş değil.