Günlük yaşantımızın her anında, içinde bulunduğumuz devletin olanaklarına, bize sunmuş olduğu özgürlük çemberine paralel bir biçimde yaşıyoruz. Bu yüzden sahip olduğumuz fırsatlara, mesleğe, arkadaşa, hayat arkadaşına, aslında ülkenin vatandaşlarına sunmuş olduğu tema içerisinde sahip oluyoruz.

 

Bu bağlamda devlet ile içinde var olan millet ayrı düşünülmemeli, hatta devletin aldığı en basit kararın bile uzun ya da kısa vadede vatandaşlarının standartlarına etki edeceği düşünülmelidir.

 

Tüm bu düzlemde iddia edilebilecek bir diğer argüman, kuşkusuz devletin, millet için var olduğudur. Bu iddia ile açıklamak istediğim şudur: Devlet kurumu, verdiği her kararın sorumluluğunu vatandaşları karşısında kabullenmeli, yükümlülüğüne uygun fonksiyonlarını garanti etmelidir.

 

Siyasi rejimler sadece, devletlerin halklarına ulaşmakta kullandıkları bir enstrümandan ibarettir. Yani totaliter veya diktatör rejimlerde devletin komuta kademesindeki elit ya da elitler, onların halkları adına “en doğru” olarak düşündükleri kararları, yine “en doğru” olarak kabul ettikleri yöntemlerle uygularlar. Ek olarak, demokratik rejimlerde de yönetim kademesi, vatandaşları adına karar alma, siyaset yapma noktasında temsil hakkını yine vatandaşlarından alırlar.

 

Devletin fonksiyonları ve içinde yaşayan milletin organik ilişkisi ve birbirleri arasındaki etkileşim gözlemlenir, ancak yeterince sorgulanmaz. Devletin oluşumunun rasyonel amacı: içinde barındırdığı fertlerin siyaset kurumu içerisinde ihtiyaçlarını karşılamak, yaşamlarını kolaylaştırmak, vergi yöntemiyle toplamış olduğu bütçeyi yine vatandaşlarının ihtiyaç duyduğu hizmetlere kullanmaktır. Devletin bir diğer rolü kuşkusuz dış ve iç güvenliktir. Devlet kurumu tüm bu sorumlulukları üstlenmiş meşru bir organdır. Bu organın sorumlulukları yine devletin anayasasıyla betimlenmiş ve sınırlanmıştır.

 

Peki, şimdi bütün bu açıklamalardan sonra tek tek soralım. Devlet hangi hakka dayanarak “Devlet terörü” adı verilen aksiyonların aktörü olmuştur? Devlet neden millete karşı sorumluluklarını görmezden gelip, reşit dahi olmayan insanları (meşru) güvenlik elemanları vasıtasıyla cezalandırmıştır?

 

Devlet kurumunun idari aktörleri, milletin hizmetine sunulan kaynakları sömürmekte neden tereddüt etmez? Devletin tüm yapısal kurumları ile milletinin hizmetinde olduğu gerçeği neden benimsenmez? Neden yozlaşma, fişleme, ayrımcılık gibi olumsuzluklar devlet fonksiyonu olagelmiştir?

 

Tüm bu basit soruların bana göre tek bir cevabı var. Teorik olarak evet, devlet içinde yaşayan milleti için var olur. Ancak, milletin yetki devri ile devletleşen fertleri, yönetim kademesine geldiklerinde geçmişlerini unuturlar. Trajikomik olan da budur. Devletin sert yüzüne, yozlaşan bürokrasisine sitem eden vatandaşın, yetki devri ile devletleşmesi, onun tüm geçmiş dertlerini unutmasına yetmektedir. İşte benim açımdan devletin kısa özeti bu metin ile anlatılabilir. Vurgulamak gerekirse devlet: söz gelimi vatandaşlarının hizmeti için oluşturulmuş, vatandaşlarının cürmünü aşan bir yetki formudur. Bu kurumun işleticisi aktörler, yetkilendirildiklerinde yeniden doğarlar. Bu doğum, kalıtsal olarak egoist ve ceberut yanını nesillerine taşır. Bu form yeniden yapılandırılmalı, sözde değil, özünde de vatandaşlarına “Devlet Baba” değil, “Devlet Ana” olma şefkatine sahip olmalıdır.

 

mehmet.dgnn@gmail.com