Bir âkil insanlar tartışmasıdır gidiyor. Kimse kimsenin listesini beğenmiyor. Olayın magazinel boyutu, âkil insanların görev tanımının önemini ıskalayacak şekilde öne geçmiş durumda. Yapılan itirazların arasından sürece açıkça yapılamayan kategorik reddediş kendisini açık ediyor. Sürecin bir AK Parti projesi olarak algılanması, AK Parti ile sıkıntısı olan kesimlerin kimyasını bozmuş durumda. AK Parti’ye karşı Kürtleri kaybediyor olmanın verdiği bu sıkıntı, tıpkı derin devlete verilen mücadelede olduğu gibi, ideolojik hesaplaşma üzerinden çakılı lakin tarih dışı pozisyonlar üretiyor. Zaten bu tür süreçlerin zor olmasının en önemli nedeni, ideolojik kavganın her türlü hayatiyetin önüne geçmesi.

Doğal müttefikler Müslümanlar ve Kürtler

Ne ki, çözüm verili bu şartlara rağmen zorlanmak ve üretilmek durumunda. AK Parti, tarihin ve hayatın doğal akışının verdiği rolü üstlenerek, doğrusu ve eğrisiyle, sıradan bir siyasi parti olmanın çok ötesinde buldu kendisini. AK Parti, tıpkı 1920 ve 30’larda CHP’nin olduğu gibi, aslında bir kurucu parti. Bu kuruluş, eski kuruluşa rağmen ve onun imtiyaz kesimlerinin aleyhine ilerliyor görünüyor. Öfkeyi arttıran bir yanılsama bu. Bu öfkeye, dünün akıl verilen, ellerinden tutulan, “aşağı kasttan” iki kesimin PKK ve Kürt sorununu çözecek olmasına duyulan sınıfsal aydın tepkisi de ekleniyor.

İlk kuruluşta dışlanan ve hakları yenen, ancak buna rağmen ayakta kalabilen iki büyük toplumsal kesim, Müslümanlar ve Kürtler, PKK sorununun çözümü üzerinden son büyük engeli aşıyor gözükmekte. İmtiyazlı kesimin aleyhine bulduğu mesele de, aslında imtiyazların kaybı, yani tüm kesimlerin eşit vatandaşlık üzerinden devleti ve ülkeyi birlikte yönetmeleri. Ama bu hâlâ hazmedilebilmiş değil.

 

İşleri yoluna koyan kadim kural

Lakin hayat devam ediyor. İnsanlar daha iyi ve aşağılanmadan yaşamak istiyorlar. Çocuklarını askere gönderirken korkmamak, artık anlamsızlığı iyice aşikâr olan bir çatışmaya gençlerini kurban etmemek istiyorlar. Buna dönük çözüm teklifi ve iradesi nereden geliyorsa, canları en çok yanan ve bedeli asıl ödeyenler olarak oraya doğal bir eğilim içine giriyorlar. “Sıradan insanların” ahkâm kesme, uzmanlık alanlarının, statülerinin endişesine kapılma veya hayalî kavgalara girme lüksü yok. Bu da hayatın zamanı gelince her şeyi yerli yerine oturtan kadim kurallarından birisi.

 

CHP’nin yüzde kırkı çözümden yana

Nitekim, saygın bir araştırma kuruluşunun mart ayı anketinden, CHP tabanının henüz ortada sadece niyet beyanlarının olduğu ilk üç aylık sürede, çözüm sürecine yüzde kırklık bir destek verdiğini öğreniyoruz. Söylemini artık siyasi etik kurallarının ve vicdan sınırlarının iyice dışına taşıran Bahçeli’nin MHP’sinde bile yüzde yirmi oranında sürece destek var.

Çözümün olmazsa olmazı toplumsal destek, AK Parti’nin araştırmasında olduğu gibi yüzde 57,7 değil. Aynı araştırma, bu oranın yüzde elliye elli eşit olduğunu gösteriyor. Ancak bu da oldukça önemli bir oran. Çünkü ilk üç aylık süreçte, kararsız gri alanın tamamen destek pozisyonuna geçtiği gözleniyor. Bu eğilim, işin kamuoyu ayağında yapılanların doğru istikamette olduğunun bir işareti.

 

Asıl reçete demokratik kültür

PKK ve Kürt vatandaşların hakları sorunlarının çözülmesi karmaşık ve zor bir konu. Bu sadece devletin değil, bizlerin de demokratik kültürümüzü geliştirmemizi talep ediyor. Çünkü hepimiz totaliter bir şiddet ve menfaat kültürünün ürünleriyiz. Bu sürecin, yeni anayasa ve demokratikleşme çabalarına hız verilerek devam etmesi, toplumun bu sürecin ana dinamosu olması, bizatihi, Kürtler kadar bu ülkenin tüm insanlarına yeni bir hayat vaat ediyor.

Böyle zor süreçlerde tavsiye edilen, sadeleştirmedir. Kavramlarda ve hedefte sadeleştirmeye gitmek, ama ama’lardan kurtulmak önemlidir. Barışı arzu etmek ve buna yönelik çabanın kendisi bizatihi demokratiktir. Hâliyle böyle bir sadelikten sürece yapılan eleştiriler de daha değerli olur.

Hâsılı, barış, eşitlik ve refah arayışı, bir partinin veya 49 kişinin sırtına yüklenecek yük değil. 75 milyon âkil insanın desteğini talep eder.

mesayan@markaresayan.com