Devlet ve PKK arasında başlayan barış sürecine paralel olarak Almanya, Fransa ve Norveç’in, hem hükümet hem de BDP ile temasa geçtiği belirtiliyor. PKK’nın lider kadrosu, topluca iltica etmek istiyor 

 Hükümetin talimatıyla MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın, İmralı’da PKK Lideri Abdullah Öcalan ile genel hatlarıyla silahların susturulması amaçlı görüşmelere başlamasıyla birlikte Almanya, Fransa ve Norveç’in, özellikle örgütün lider kadrosunun ülkelerine kabul edilmesi odaklı gerek BDP gerekse hükümet ile temasa geçtikleri öğrenildi. Norveç, daha önce akamete uğrayan Oslo barış görüşmelerinin canlandırılmasının istenmesi halinde yeniden evsahipliği yapmak istediğini hükümete ve BDP’ye iletirken, sayıları 50 ila 150 arasında değişen PKK lider kadrosunun ayrı ayrı değil topluca bir ülkeye iltica etmeyi tercih ettikleri bildiriliyor. Bu süreçte ABD’nin devreye girip girmediği girdiyse nasıl bir katkı sunduğu ise henüz netleşmiş değil.

Elçiler devrede

PKK ile ilk kez, silahsız siyasi çözüm seçeneklerinin masaya yatırıldığı ve Norveç’in başkenti Oslo’da, 2009 yılında başladığı tahmin edilen görüşmelerin, 2011 yılında kamuoyuna sızdırılması bu süreci kesintiye uğratmış ardından 2012 silahlı çatışma ortamının zirveye çıktığı bir yıl olmuştu. Bu ayın başlarında ise bizzat Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, açıklamasıyla bu kez MİT ile İmralı’da ömür boyu hapis çezasını çekmekte olan PKK Lideri Abdullah Öcalan arasında son birkaç aydır görüşmeler yapıldığı ortaya çıkmıştı. Oslo sürecinden farklı olarak bu kez göreceli olarak aleniyet kazanan ve tarafların zaman zaman görüşme zaman zaman da pazarlıkların yapıldığı anlamına gelen müzakere adını verdiği Öcalan ile görüşmelerle, şiddet ortamının durdurulması için silahların susturulması dahil aşamalı olarak barışa gidecek yolu açacak sürecin önü açılmış oldu. İmralı sürecinin aleniyet kazanmasıyla birlikte gerek ülkelerinde Türkiye’den iltica etmiş Kürt nüfusu barındıran Almanya ve Fransa gerekse devletlerarası ve örgütlerle devletlerarası barış görüşmelerine ev sahipliği yapmış olan Norveç’in Ankara’daki büyükelçleri, hem hükümet hem de BDP ile temasa geçtiler.

Norveç Büyükelçisi Janis Bjorn Kanavin’in, geçen hafta BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ile biraraya geldiği basına yansımıştı. Kanavin ve Demirtaş, yaklaşık bir saat süren görüşmelerde spesifik ele aldıkları konuları kamuoyu ile paylaşmamışlardı. Ancak, iyi haber alan kaynaklar, Büyükelçi Kanavin’in, İmralı’ya ek bir süreç başlatılması halinde Oslo’nun yeniden bu sürece ev sahipliği yapabileceğini hem hükümete hem de BDP’ye iletmiş.

 

Topluca iltica

Başbakan Erdoğan, örgütün lider kadrosunu dahil edecek bir genel affın söz konusu olmadığını geçen hafta sonunda Afrika turuna giderken açıklamıştı. Genel af, silahsız çözüm sürecinde örgütün lider kadrosunun ileride Türk siyasetine girmesini de öngörebilecek nitelikte. Dolayısıyla, 28 yıldır devam eden silahlı çatışmanın sonlandırılmasında bir seçenek olan genel affa hükümet en azından bu aşamada sıcak bakmıyor. Hükümet uzunca süredir, bir çözüm halinde örgütün lider kadrosunun üçüncü ülkelere iltica edebileceklerini dile getiriyor. Alman, Fransız ve Norveç büyükelçilerinin İmralı ile görüşme sürecinde devreye girmelerinde öncelikli konunun, gündeme gelmesi halinde lider kadronun ülkelerine iltica taleplerini kabul etme olasılıkları. Ancak sayıları 50 ila 150 arasında değişen ya da daha fazla olduğu tahmin edilen lider kadronun, bu ülke büyükelçilerine aktarıldığına göre, tek bir ülkeye topluca iltica etmek istedikleri dolayısıyla bir arada yaşamak ve dağılmak istemiyor olmaları.

 

Ülkeler yönünde önemli engel

Örgütün lider kadrosunu topraklarına kabul etmeye hazır olduklarını hükümet yetkilileri ve BDP ile temaslarında hissettiren en azından bu üç ülkenin, ancak toplu ilticaya dolayısıyla lider kadronun tümüne ev sahipliği yapmak istememeleri. Bu isteksizliğin arkasındaki temel neden olarak, Öcalan ile görüşmeler sürecinde lider kadroyu topluca kabul edecek ülkenin, barış görüşmelerinin sekteye uğraması halinde bir terör örgütüne destek verdiği damgasını yiyecek olması riski olarak gösteriliyor.

Lider kadronun iltica etmek istemesi halinde evsahipliği yapabilecek Fransa, Almanya ve Norveç’in, Türkiye’de ilgili taraflarla temaslarında aralarında kesin hatlarıyla çizilmiş bir koordinasyonun olmadığı ancak zaman zaman istişarelerde bulundukları belirtiliyor.

 

Çukurca ile başlayan sabotaj

PKK kurucularından Sakine Cansız ve diğer örgüt ileri geleni iki kadının, önceki gün Paris’te Kürdistan Enformasyon Bürosu’nda suikaste kurban gitmelerinin, örgütün lider kadrosuna ev sahipliği yapabilecek ülkeleri de bu anlamda ürküttüğü belirtiliyor.

Diğer yandan, İmralı ile başlatılan barış sürecini baltalamaya yönelik ilk provokatif eylem, geçen salı günü 8 ocakta, Hakkâri’nin Çukurca İlçesi’nde askeri karakola 100 kadar PKK’lının saldırdığı haberiyle geldi. Ancak Ankara’daki Batılı istihbarat kaynaklarına göre, PKK’nın kış mevsiminde 100 kadar kişiyi bir saldırı için çatışmalara göndermeyebileceğinden hareketle bu eylemin PKK içinde süreci baltalamak isteyen bir grup yapmış olabilir. Ancak örgütün bu eylemi başarısız kaldı ve “Süreci baltalama mesajı yerine gitmedi.”

 

Suikast bir mesaj

Cansız ile diğer örgüt üyesi iki kadınının, Paris’teki, şifreli kapısından giren dolayısıyla maktüllerin tanıdıkları biri ya da birileri oldukları tahmin edilen kişilerce suikast sonucu öldürülmüş olmaları akla, bu saldırının, diğer bazı senaryolarla birlikte örgüt içi infaz olabileceği kuşkularını da getirdi. Batılı istihbarat kaynakları, her ne kadar Kürt hareketinin temsilcileri kesin bir dille reddetse de örgüt içinde barışı sabote etmek isteyebilecek bir grubun, Cansız gibi PKK’nın ileri gelen ismini, “Güneydoğu’da sabotaj eylemimiz başarılı olmadı, Avrupa’da ve örgütün ileri gelenini öldürerek ses getiren bir eylem yapalım” demiş olabileceklerine dikkat çekiyorlar. Aynı kaynaklar, Paris’teki eylemin arkasında, Türkiye’deki derin devlet içindeki yasa dışı yapılar ve yabancı gizli servislerin parmağı olabileceği ihtimalini de göz ardı etmiyorlar.