Irak Kürdistan Bölgesi’nin merkezi kentlerinden Erbil’de yapılması planlanan Kürt konferansı, 25 Kasım’a ertelendi.  Resmi açıklamaya göre ertelemenin nedeni Kürdistan Bölgesi’ndeki seçimler. Ancak konferansın ertelenmesinin daha önemli nedenleri var. Bunları üç başlık altında toplayabiliriz. (1) PKK ve KDP arasında Rojava üzerinden yürüyen güç çekişmesi ve Kandil’in Barzani’ye vesayet dayatması (2), Kürt Konferansı’nın yapısıyla ilgili görüş ayrılıkları (3), Kandil’in Türkiye’deki çözüm süreciyle bağlantılı hesapları.

Rojava’daki gelişmeler öncelikli öneme sahip. KDP ve PKK Suriye’deki Kürt bölgesi üzerinde etkinlik kurma mücadelesi yürütüyor. PKK, kendisine yakın PYD sayesinde daha avantajlı durumda ve diğer Kürt partilerine hiç de sıcak bakmıyor. Barzani etkisindeki Kürt partilerini özellikle sınırlamaya ve sindirmeye çalışıyor. Son olarak Rojava’da sivil halka yönelik büyük bir katliam gerçekleştirildiğini iddia ederek muhalefet üzerinde baskıyı artırması bardağı taşıran damla oldu. Barzani, Kürt Konferansı bünyesinde yedi kişilik bir komisyonla Rojava’daki katliam iddialarının araştırılmasını sağladı. Bölgede incelemelerde bulunan heyetin hazırladığı rapora göre katliam iddiaları asılsız. Konferansın ertelenmesinde PKK’yı yalancı çıkaran bu raporun etkili olduğu söyleniyor.

***

Kürt konferansının yapısıyla ilgili görüş ayrılıkları da erteleme nedenlerinden biri.  Bu konuya değinmeden önce kafa karışıklığını gidermek amacıyla birkaç hatırlatma yapmak istiyorum. Biliniyor ki Kürt gruplar ilk kez bir konferans gerçekleştirmeyi planlıyorlardı. Ancak amaçları sınırlı bir konferans yapmak değil, konferansa katılacak örgüt ve kurumları “Kürt Ulusal Kongresi” adıyla bir çatı altında toplamayı istiyorlar. Kongrenin yapısı ve yapılacak olan konferansın niteliğiyle ilgili olarak PKK ve Barzani anlaşamadı. Kandil, delegelerin çoğunluğunu kendisi belirlemek istiyor. Barzani bunu PKK’nın vesayet dayatması olarak değerlendiriyor ve buna karşı eşit temsilden yana. Buna örnek olarak da KDP ve Celal Talabani’nin lideri olduğu YNK arasındaki eşit ilişkiyi gösteriyor. PKK’nın önerisi kabul edilirse konferansa örgüt damgasını vuracak ve Barzani Kandil’in yedeğine düşmüş olacak. Bu konuda iki taraf arasında sorunların 25 Kasım’a kadar giderilmesi umuluyor.

***

Diğer önemli bir neden Türkiye’deki çözüm süreci. PKK, Kürt konferansını baştan bu yana Türkiye’ye karşı elinde güçlü bir koz olarak tutmayı tercih etti. Bu konferans örgütün sivil siyasete geçişini simgelediğinden PKK, bu süreci mümkün oldukça uzatmaktan yana. Kürt konferansının Öcalan’ın isteği üzerine gerçekleştiğini hatırlatalım. Öcalan, örgütü silahlı mücadeleden siyasal zemine çekmek için böyle bir konferansa ihtiyaç duydu. Bu konferansla birlikte örgüt, Türkiye’ye karşı yürüttüğü silahlı mücadeleye son noktayı koyacak. Kandil konferansı ertelenmesini sağlayarak, böyle bir taahhütte bulunmayacağı mesajını veriyor. Konferansın ertelenmesi, Kandil’in çözüm sürecini ağırdan alması anlamına da geliyor. Silahlı unsurların sınır dışına çekilmesini durduran Kandil, tehditlerin dozunu da artırdı. Gerilimi böyle yükselten örgütün öbür tarafta konferans yapıp barış mesajı vermesi herhalde beklenemez. Türkiye’deki gelişmeleri ve açıklanması beklenen demokrasi paketini beklemeyi tercih ediyorlar. Demokrasi paketi açıklanmadan Kürt konferansının toplanabilmesi zor görünüyor.