İdlib’deki vahşeti konuşurken bu vahşetteki Rusya faktörünü konuşmamak olmaz. Nitekim İdlib ve genel olarak Suriye ile ilgili bütün konuşmalarda, bütün tartışmalarda Rusya’dan sıkça bahsediliyor. İdlib’in ağır bombardımanlarla harabeye döndürülmesinde, orada katliam üstüne katliam yapılmasında, yüz binlerce insanın hicrete zorlanmasında, Türkiye sınırındaki muhacirlerin içler acısı halinde, ayrıca İdlib’deki Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına yönelik saldırılarda Rusya’nın sorumluluğu mütemadiyen vurgulanıyor. “Avrasyacı” tayfa da Rusya’nın sorumluluğunu -terörle mücadeleden filan dem vurarak ve olumlayarak da olsa- kabul ediyor.  Hülasa, Rusya’nın İdlib ve Suriye genelindeki korkunç mezalimde Esed rejiminin teşvikçisi ve destekçisi olarak oynadığı tayin edici rol herkesçe malum ve herkesin dilinde.

Öte yandan İran faktörü gittikçe daha nadir söz konusu ediliyor. Beşşar Esed’in belki de Türkiye’nin telkinleri doğrultusunda muhaliflerin özgürlük ve adalet taleplerini kabul ederek iç savaşın önüne geçmeye yönelebileceği 2011 baharı ve yazında ‘Bu muhalifleri gözünde büyütme sakın! Bunlar böcektir ve kolayca ezilir. Biz bu konuda tecrübeliyiz, sana hem yol gösteririz hem de bütün imkânlarımızla sana destek veririz’ diye diye Esed’in içindeki canavarı kışkırtan, o gün bugündür Esed rejiminin bütün o korkunç zulümlerinde azmettirici ve destekçi olarak rol alan, bu zulümleri yeterli bulmadığı yerlerde daha korkunç zulümlere imza atan, hem kendi askerleri hem de başka ülkelerden getirdiği milislerle yıllardır milyonlarca Suriyeliye kan kusturan ve Esed rejimi üzerindeki nüfuzundan ötürü İdlib şehitlerimiz konusunda en az Rusya kadar olağan şüpheli durumunda olan İran’a büyük bir ‘haksızlık’ bu. Unutulacak, ihmal edilecek, Rusya faktörünün gölgesinde kalacak şey değil İran’ın Suriye’deki muazzam azgınlığı. O azgınlıkla ilgili son haber: İran’a bağlı milisler, İdlib kırsalındaki sivillere “Kasım Süleymani’nin intikamı için” füze saldırıları düzenliyor… Füzelerinin üzerinde “Kasım Süleymani” yazıyor…

Ne alâka diye sormayın, Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesi ile İdlib halkı arasında alâka kurmak için kafa patlatmayın; psikopatın psikopatlığında alâka aranmaz.

Ama durun… Var aslında bir alâka…

Suriye’deki (ve elbette Irak’taki) akıl almaz İran vahşetinin -utanmadan “İmam-ı Ümmet”lik taslayan Hamaney adına- mimarlığını ve mühendisliğini yapan adamdan bahsediyoruz. Akıl alır bir intikam, Süleymani’nin hatırasına saygısızlık olurdu!