Macaristan'da Orban'ın başarısı beklentiler gözönüde bulundurulduğunda sürpriz olarak görülebilir. Mikro düzeyde bakıldığında Orban, Rusya-Ukrayna savaşında muhalefetin NATO ve AB yanlısı net tavır takınmasına karşın 'tarafsız' kalması ve göçmenlere kapıları açması seçim zaferi getirmişti.

Fransa seçimlerinde de Rusya-Ukrayna savaşı belirleyici olacaktır. Makron, Rusya işgali başlamadan önce Moskova'da Putin ile görüşerek savaşa engel olmaya çalışması ve Ukraynalı göçmenlerle karşı olumlu tavrı, Fransa seçmeni açısından önemli bir hamleydi. Savaşın sonuçları halkın tavrını belirlemede önemli etkendi. Başkanlık seçiminde de pekiştirici oldu.

Makron, başkanlık seçimin ilk turunda en yakın rakibine yüzde 5'e yakın fark attı. Beklenen bu sonucun temel nedeni Fransa seçmeninin 3 ana gövdeye bölünmüş olmasıydı. Sağcı Ulusal Cephe (FN) Partisi lideri Marine Le Pen, solcu aday Jean Luc Mélenchon ve LREM-Macron.

Macron'un diğer liderlerden farkı, 2017 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ciddi bir sarsıntı yaratmasıydı. Merkez soldaki Sosyalist Parti'de bakanlık yapmış olan Macron  partisiz sivil bir hareket başlatarak Cumhurbaşkanlığı'na aday olmuş ve geleneksel Fransız siyasetinde dengeleri bozmuştu. Sosyalist Parti, Cumhuriyetçi ve Fransız Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen'e karşı seçimlerin ilk turunda birincilikle tamamladı. İkinci turda Fransız Komünist Partisi ile Ulusal Cephe'ye muhalif güçlerin tamamın desteğini alarak başkan seçilmişti.

Macron, başkanlık deneyimde uyguladığı neoliberal politikalar belli ölçüde olumsuz etkiler yaratsa da yüzde 30'lara yakın desteğini korudu. Cumhuriyet Yürüyüşü  adıyla kurulan ve cumhurbaşkanlığı seçimi sonrası partiye dönüşen LREM, 2020 belediyeler seçiminde büyükşehirleri yitirmesine karşın geçtiğimiz hafta yapılan başkanlık seçimin ilk turu önde bitirmesi Macron açısından bir başarı kuşkusuz.

Macron'un bu başarısı, Fransa'da güçlü bir siyasi damarı temsil ettiği kanıtlar. LREM artık merkez parti Fransa’da. Yüzde 21,95 oy alan Jean-Luc Melenchon ise seçimlerde Marine Le Pen'in ardından üçüncü çıkması sol ve sosyalist kamuoyunda hayal kırıklığı yarattı.

Göçmen düşmanı aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisinin (RN) lideri Marine Le Pen yüzde 23 civarında oy alması Macron'un değil sosyalist Jean-Luc Melenchon ve Komünist Partinin politikalarından kaynaklandı.

Tüm dünyada olduğu gibi sol ve sosyalistler geleneksel politikalarından sıyrılamadıklarından dolayı güçlerini yitiriyorlar. Yeni dönemin getirdiği koşullara uymakta açmazlar yaşayan sol partiler, Fransa’da olduğu gibi sağ ve aşır sağ partilerin arkasında yer alıyorlar. Solun, göçmen ve yabancı düşmanlığı söylemlerine karşı doğru politikalar üretememesi sağın yükselmesinin önünü açıyor.

Fransa için Marine Le Pen bir seçenek olarak kalması solun hezimeti olarak görülmelidir. Nitekim de seçim sonuçları bu tezi doğrular yönde gerçekleşti.

İkinci tur seçimlerinde Melenchon'un oyları belirleyici olacaktır.

Melenchon ilk tur seçim sonucunda Macron'u destekleyeceklerini açıkladı. Ancak tabanının yüzde 20'sinin Marine Le Pen'den yana tercih ortaya koyacağı öngörülüyor. Sonuç olarak ikinci turda Macron, rakibi Marine Le Pen'in yüzde 10’un üzerinde bir destekle önde tamamlayacağı anlaşılıyor. Aşırı sağcı Marine Le Pen'in, Fransa’da seçenek olarak durması solun başarısızlığını ve aşırı sağın tüm dünyada yükselişte olduğunu kanıtlar. Savaş, yabancı düşmanlığı ve milliyetçilik sağı besleyen alanlar. Sol mutlaka buraya dönük politikaları merkezine almalıdır.