Bir laf gaf olmayabilir ama yanlıştır.

Ya da, yanlış olmayabilir ama bir gaftır.

Davutoğlu’nun “eşe, işe, eve bakarım” lafı hem gaftır hem de yanlıştır.

Daha az önemli ama yine de önce gaf meselesinden başlayalım.

Başbakan Davutoğlu bu lafı partili belediye başkanlarıyla yaptığı bir konuşmada ediyor; iş değiştirmeyi zaten anlamadım, altın yumurtlayan belediye başkanlıkları varken neden başka işe girsinler.

İş derken muradı kendilerinin ya da birinci derece yakınlarının iş ilişkileri ise belediye başkanlarına kadar gitmesine gerek yok, kafasını biraz yukarıya kaldırsın, manzara çok net.

Ev değiştirmek ise çok önemli olmayabilir ama eş değiştirmek önemli.

Muradı şu: “Aranızda, cebi iki kuruş para görünce eski eşini bırakıp yeni hanımlara meyledenler var, aman dikkat edin.”

Bu ne çirkin bir suçlama.

Belediye başkanları bu hakareti nasıl hazmettiler, bu da ilginç bir konu.

Aslında eş değiştirmek artık moda olmayabilir zira “dereyi geçerken at, rüşvet yerken hanım değiştirmeyeceksin” sözü bu mesleklerin mottosu olmuş durumda.

Bu laf büyük bir gaf.

Ama daha da önemlisi bu ifadenin ekonomi politik açısından yanlışlığı.

Başbakanların işi belediye başkanlarına, kamu görevlilerine “yolsuzluk yapmayın” demek değildir.

Başbakanların asli işi yolsuzluk üreten kamusal karar alma süreçlerini ortadan kaldırmak ya da en azından minimize etmektir.

Anlayabildiğim kadarıyla AKP yönetiminin derdi yolsuzluk üreten mekanizmaları temizlemek değil, önüne gelenin bu süreçler üzerinden yolsuzluk yapması, paraları cebe indirmesidir.

Sokağın ortasına para dolu çantayı bırakırsanız, birinci kişi, ikinci kişi almayabilir ama üçüncü kişi mutlaka bu çantayı kaldırır.

Yolsuzlukla mücadele etmek demek güya etik nasihatlerden değil yolsuzluk süreçlerini ortadan kaldırmaktan geçer.

Hele Türkiye gibi bir ülkede, yani yolsuzlukların çok büyük bölümünün “yasal” kılıf altında gerçekleştiği bir ülkede.

Türkiye’de yolsuzluk demek kamusal karar alma süreçlerinde parayı bilerek, taammüden birilerine, daha az hakkeden birine yasal süreçler çerçevesinde aktarmak demektir.

Yolsuzlukların çok küçük bir bölümü yasa dışıdır.

Davutoğlu belediye başkanlarının ya da diğer kamu görevlilerinin yolsuzluk yapmalarını engellemek istiyorsa ne yapması gerektiği bellidir.

Mesela, kamu ihalelerini daha rekabetçi yapın, AB müzakere sürecinde kamu alımları faslını hemen açın, yasadaki eşik değerleri beş sene yükseltmeyeceğinizi deklare edin, yeni çıkan harcamacı yasalarda kamu ihale kanununun geçerli olmadığını yazmayın, kamu ihale yasasını dolanan, devre dışı bırakan yasalar çıkarmayın, Kamu İhale Kurumunu daha etkin ve şeffaf hale getirin.

Mesela, imar hukukunu tümüyle gözden geçirin, imar planlarını rastgele değiştirmekten vazgeçin, özellikle de parsel bazında imar planı değişikliklerini kesinlikle yasaklayın.

Mesela, kamu bankacılığı denen yolsuzluk şelalesini bitirin, bu bankalara verilen sosyal görevleri bütçeleştirin. Bankalara bütçelerin görevlerini aktarmayın.

Bu listeyi uzatmak mümkün ama sadece bu üç öneriyi yaşama geçirin, bakalım belediye başkanları ve diğer kamu görevlileri yolsuzluk yapabilecekler mi?

Yaparlar ama boyutları çok azalır, bu parayla da eş, iş ve ev değiştirmek zaten olmaz.

Siyaseti o zaman nasıl finanse edeceğiniz sorusunun yanıtı ise partililerin, sempatizanların sınırsız ama mutlak saydam yardımlarındadır.

Davutoğlu’nun lafı hem gaf hem de ekonomi politik açısından yanlış.

Uluslararası yolsuzluk endekslerinde Türkiye’nin durumu kötü.

Bu sevimsiz durum Türkiyeli insanın fıtraten daha ahlaksız olmasından kaynaklanmıyor.

Sistemin yolsuzluklara açık olmasından kaynaklanıyor.

Esas ahlaksızlık da sistemi yolsuzluklara açık bırakmaktır.

ESER KARAKAŞ / HABERDAR