Başbakan kendini tutamadı Kılıçdaroğlu’nun Kâğıthane’ye “Kâğıttepe” dediğinden seçimde oy kullanamamasına kadar trajikomik hikâyelerini de hatırlatarak adete muhalefet partisini ve onun liderini yere çaktı.

Doğrusu Başbakan’ın Dersim’i sahiplenmesi ve buradan giderek CHP’yi yere çakması bir çok bakımdan hayırlı bir iş oldu. Hayırlı bir iş oldu çünkü her iki konu da ülkedeki siyasetin sağlıklı bir zemine oturması bakımından açılması gereken iki konuydu.

Başbakan’ın Dersim konusunun üzerine gitmesinin ardında muhalefet partisini köşeye sıkıştırmak vardı belki ama, açtığı tartışma, ulus-devlet kurma adına bu topraklarda yalnızca Dersimli Kürtlerin katledilmediğini, etnik ve inanç farkları olan çeşitli toplumların da Dersimlilerinkine benzer hikâyelere sahip olduğunu yeniden gündeme getiren bir tartışma oldu.

Dedim ya Başbakan’ın amacı belki bu değildi ama bu açılışla birlikte neden Kürt meselesinin tarihi arkaplanıyla tartışmaya devam etmeyelim ki?

Üstelik yalnızca bu da değil. Mesela Ermeni meselesini neden bunun içinde tartışmayalım, ya da Süryanilerin başlarına gelenleri neden konuşmayalım? Madem ki CHP’nin ve onun yöneticilerinin tarihle yüzleşmeleri gerektiğinden söz ediliyor neden bu konularda toplum olarak da bir yüzleşmenin başlamasını istemeyelim ki? (Hazır anayasa yapmaya başlamak üzereyken.)

Çünkü bugün başta Kürt sorunu olmak üzere yaşadığımız sorunların önemli bir kısmı bu yüzleşemediğimiz tarihle ilgili. Bu tarihin bazı kısımlarının küllenmekte olduğu söylenebilir ama Kürtlerinkinin o kısımlarda olmadığı da ortada. O nedenle de PKK’yı KCK’yı, ve bilumum bu tür olguları anlamak istiyorsak sanırım önce bu topraklarda yaşayan milyonlarca insanın, duygularına, düşüncelerine ruhlarına kadar sinmiş yabancılaşmayı, bir türlü bu toplumun parçasıymış gibi hissedememeyi, yani bu insanlarla toplumun geri kalanı arasında tarihte oluşmuş o büyük “asimetri”yi konuşmamız gerekiyor.

Bu “asimetri”yi anlamadan ya da onu çözmeye çalışmadan yalnızca şiddetin “simetrisinden” söz ederek konuşmak bana anlamlı ve doğru gelmiyor. Kaldı ki insan hem haklar bakımından varolan “asimetri”yi konuşmaya ve onu çözmeye çalışabilir ve hem de şiddete karşı “simetrik” durabilir. (Kimbilir belki de zor olan da budur.)

Başbakan Dersim meselesini bu kadar sahiplenerek çok önemli ve yararlı bir iş yaptı bence. Anayasa yapma sürecinin başladığı bu günlerde tarihte neler olduğunu konuşmakla yarın nasıl birlikte yaşayabiliriz sorusuna bir katkı sundu.

Başbakan’ın konuşmasındaki ikinci konu CHP ve Kılıçdaroğlu konusu oldu. Doğrusu bu konunun da siyasetin sağlıklı çalışması bakımından önemli bir konu olduğu ortada. Çünkü nasıl koalisyonlarla yönetilen bir demokrasi “krizlere” gebe bir demokrasiye işaret ediyorsa tıpkı onun gibi toplumda hiçbir muhalefetin kalmadığı tek partili bir iktidarın olduğu bir demokrasi de bir “kriz” durumuna işaret eder. Özellikle ana muhalefet partisinin CHP gibi ülke gerçeklerinden kopuk bir parti haline geldiği durumlarda bu durum daha da öyledir. Ama bu konuyu başka bir yazıda ele alacağım.

Başbakan her ne kadar adını CHP olarak anmış olsa da bu “ceberut devletin” kara yüzlü adamları yalnızca Dersim’de çocukları derelerde boğmadılar, benzer işleri sosyalistlere, komünistlere, benzer işleri Kürtlere, dindarlara da yaptılar. Bizim tarihimiz bu. Bu tarihin yarattığı “asimetrileri”konuşmadıkça, o asimetrileri çözmeye çalışmadıkça bize de rahat yüzü yok.

Anlaşılan bu.

erolkatircioglu@gmail.com