Geçenlerde bu köşede “Koç-Ülker kardeşliği”ne değinerek (9 Ocak 2013), son yıllarda iş dünyasındaki değişimleri yorumlamış ve, “eski rejimin sermaye grupları ile yeni rejimin yeni iktisadi aktörleri arasında bir uzlaşma ve işbirliği dönemi”nin başladığına işaret etmiştim.

Aradan 10 gün geçmedi ki TÜSİAD’ın yeni yönetiminde “Anadolu sermayesinin temsilcilerinin de yer aldığı” haberleri çıktı. Gazetelerin yazdığına göre, “Hepimiz biraz Anadoluluyuz” diyerek göreve başlayan Sütaş’ın patronu Muharrem Yılmaz’ın, TÜSİAD’a başkan olarak göreve getirilmesinde Rahmi Koç, Bülent Eczacıbaşı, Tuncay Özilhan ve Cem Boyner gibi patronlar etkili olmuş.

Seksenli yıllarda, bugün genellikle “Anadolu sermayesi” adını verdiğimiz iş çevrelerinintohumlarının atılması eski rejimin sermaye aktörleriyle tezatlar oluşturmuştu. Şimdi ise bu farklı iş çevrelerinin aralarındaki çelişkileri gidererek bir uzlaşmaya yönelmiş olmalarının Türkiye’nin siyasi alanında da etkileri olacak bir değişime işaret ettiğini söylemek sanırım çok çok yanlış olmaz.

Tabii ki bu tabloya nereden baktığınıza göre farklı yorumlar yapmak mümkündür. Ama açıktır ki yukarıda sözünü ettiğim iş çevrelerindeki değişim, dönüşüm ve uzlaşma arayışları ülkedeki siyasi eksende kaymalara neden olacak ve yeni etkiler üretecektir.

Kuşkusuz bu etkilerden biri CHP ile ilgili olacaktır. Daha düne kadar CHP’den umudunu yitirmemiş“eski rejimin sermaye çevreleri”nin bugünden itibaren sırtlarını CHP’ye dönecekleri açıktır. Daha düne kadar “Ne olur ne olmaz, devleti kuran partiyle iyi ilişkiler içinde olmak gerekir” diye düşünen eski rejimin sermaye çevreleri şimdi artık böyle bir bakış açısında kalmanın rekabette onları geriye düşürecek bir tutum olacağını fark edeceklerdir. O nedenle de CHP’deki siyasetin bir yol ayrımına hızla yaklaşacağını, hatta seçimlerden önce bile bir değişimin gerekliliğinin konuşulmaya başlanacağını söylemek çok da iddialı bir yorum sayılmamalı.

Belki şu anda, CHP’nin sığ siyasetinde zor bela bir yer edinmiş olup da milletvekilliği koltuğuna oturmuş olanlardan beklenemez ama bunların dışında doğrusu var mıdır bilmiyorum birilerinin cesaretle çıkıp CHP’deki sorunun yalnızca bir “liderlik” değil, bir “siyasal perspektif sorunu”olduğunu dile getirmesi gerekiyor. Aynı partide, bir mikrofona “Kürt sorununda” cesaret verici bir söz söyleyip, bir başka mikrofona “Ergenekon savunuculuğu” yapmak daha fazla götürülebilir siyasal bir tutum olamaz. O nedenle de bu partide bir adım atıp “fikir” ve “toplumsal tahayyül” konusunu gündeme getirmek gerekiyor.

İkinci olarak bu partide “liderlik” meselesinin de konuşulabilmesi gerekiyor. Çünkü açıktır ki bütün iyi niyetli çabalarına rağmen Kılıçdaroğlu siyasal bir lider değildir. Ne yapalım gerçek budur! Buna üzülmek de yerinmek de gerekmez. Bu gerçeği kabullenip ona göre bir tutum almak çok daha anlamlı bir çaba olacaktır.

Kabul etmek gereken bir başka konu da AKP’nin “vesayet rejimini” geriletmesiyle ortaya çıkan koşullarda yalnızca sermaye grupları arasında değil, toplumun diğer bütün kesimlerinde de bir değişim dalgasının oluştuğu gerçeğidir. Bu değişim dalgasının belki de en etkili hissedildiği kesim, kendini daha çok “laik kimlikle” tanımlayan kesimlerdir. Ülkenin sahibi oldukları düşüncesinin bilinçaltlarına yerleştirilmiş olduğu bu insanlar, AKP’nin siyasal başarısı karşısında, bırakın sahipliği, kendilerinin “azınlık” olduklarını ancak fark ediyorlar.

Demokrasinin bir “çoğunluk” rejimine dönüşüp de “otoriter” bir hâl almamasının yolu güçlü muhalif partilerin varlığıyla mümkün. CHP’nin güçsüzleşmesi ise bu süreçleri hızlandıracak bir etkiye sahip.

Bilmiyorum duyan var mı?

erolkatircioglu@gmail.com