İslam’ın yorumu üzerinden yürütülen bölgesel bir savaşa tanıklık ediyoruz. İlginç bir biçimde İsrail’in Vahabiler’in yanında, Şiilere karşı yer aldığı bir İslam Savaşı bu. Amerika ne yapacağını bilemez hâlde. 

Bugün Irak, Suriye ve Yemen üzerinden yürütülen bu savaşın, çok uzak olmayan bir gelecekte Suudi Arabistan ve İran’ı doğrudan karşı karşıya getirmesi giderek kaçınılmaz hâle geliyor. 

1618-1648 yılları arasında Avrupa Devletleri arasında gerçekleşen ve 30 yıl süren Katolik-Protestan Savaşı da aslında din görünümlü bir paylaşım savaşıydı. Vestfalya Anlaşması ile sonuçlanan bu savaşın uzun vadeli etkisi oldu ve bölge ülkelerinin büyük bölümü 100 yıldan fazla bir zamanda kendini toparlayabildi. 

Petrolün bir ödülden çok ceza hâline geldiği İslam âleminde, Sanayi Devrimi sonrası dünya düzenine uyum sıkıntıları yaşanıyor. Arap Baharı ile diktatörlüklerin yıkılması; hukuk, demokrasi, insan hakları, hoşgörü gibi kavramların olmadığı bölgede bir kaosa dönüştü. 

İkisi de petrole dayalı ekonomi olan Suudi Arabistan ve İran, bu savaştan en büyük payı almak için kavgaya tutuştular. Kazanan hangisi olursa olsun, kaybedenin bölge halkları olacağını gösteren en iyi örnek, Suudi Arabistan’ın geçen yıl 150’den fazla insanın kafasını kesmesi, İran’ın aralarında Kürt muhaliflerin de bulunduğu 700’den fazla insanı idam etmesidir herhalde.

İslam dünyası insan hakkı, kadın hakkı, bilim, hukuk, demokrasi kavramlarından uzak bir dünyada, hayatın anlamını sadece lüks tüketimde bulan bir gerçeklik içinde yaşıyor. 

Petrol fiyatlarının hızla düşmesi ve yakın zamanda toparlanacak durumda görünmemesi, içerdeki gerilimlerin dış krizlere yansıtılması için de bir bahane yaratıyor elbette. 

İslam coğrafyasının nihai bir kanlı çatışma içine girmesinin kaçınılmaz göründüğü bu coğrafyada, AKP iktidarı, Amerika ile papaz olmak uğruna Birleşmiş Milletler’de lehinde oy kullandığı İran’ın karşısında, Suudi Arabistan’ın yanında yer alıyor. 

Yetmiyor, Suriyelilerin eğitimi konusunda Suudi Arabistan’la işbirliğine gidiyor. İçeride giderek kendi kalabalığıyla yalnızlaşan AKP, kurtuluşu Suudiler gibi daha fazla Sünnilik ve bilimden uzaklaşmakta buluyor. 

Üniversiteleri çölleştiren, temel eğitimi Hz. Muhammed’in hayatına indirgeyen bu anlayış, bu arada İslam’ın bilimle barışık yorumunu savunan Hizmet Hareketi’nin de belini kırıyor. Hizmet’te iddia edildiği gibi, hukuk dışına düştüğünü söylediği kişilerin peşine düşmekle kalmıyor, bütün hareketi imhaya uğraşıyor. Hizmet mensupları şu anda çareyi gönüllü göçte buluyor. 

Açık söylemek gerekirse, Hizmet’in yurt dışında yetişmiş ve yaşamış mensuplarının Anadolu’dan dışarı adım atmamışlara göre daha açık fikirli, hukuk ve demokrasiyi daha fazla içselleştirmiş olduklarını bizzat gördüm. 

İslam dünyasının kanlı bir çatışma ortamında olduğu bu dönemde, İslam’ın çağın gereklerine uygun yorumu, bu Hizmet diasporasından çıkacaktır diye düşünüyorum.