- 22.11.2021 06:36
Kürt meselesi, bir süredir, temkin sınırları içinde de olsa, çoğu muhalif partinin merkez konularından birisi haline gelmeye başladı
Bunu hızlandıran üç unsur var.
İlki, bir fayda faktörü. Muhafeletin Erdog?an’ı yenebilmek için Kürt seçmenlerin oylarına ve desteg?ine ihtiyaç duymasından kaynaklanıyor. Bunu, HDP’nin oylarına veya desteğine ihtiyaç ifadesiyle de tercüme etmek mümkün.
I?kincisi, Dog?u ve Güney Dog?u Anadolu bölgelerinde muhafazakar Kürt seçmenin daha önce oy verdig?i AKP’den bloklar halinde uzaklas?ma eg?iliminden ileri geliyor. Kürt bölgelerinde iki siyasi geleneğin varlığını hatırlamak gerekir. Bölge, kimi tarikatların, Naks?ibendilig?in Halidi ekolünün, Nurculug?un dog?um ve yayılma noktası, I?slam peygamberinin soyunun Kerbela’dan kaçıp sıg?ındıkları diyardır. Kürtlerin bir çok kentinin, çog?u zaman sag? partilerin kalesi olması bu gelenekle ilgilidir ve AKP’nin bölgedeki ana beslenme damarını oluşturmuştur. Diğer gelenek , daha sol kökenli, modernist ve milliyetçi bir hassasiyetin altını çizer. Yıllar boyunca sol ve sosyal demokrat partilerin, son 15-20 yıldır ise Kürt partilerinin seçmen kaynağını meydana getirmiştir. Ancak belirtmek gerekir ki, her iki gelenek için “Kürt meselesi”, ‘Kürtlük ya da Kürt onuru” bir s?emsiye is?levi görmekte, dıs?layıcı, as?ag?ılayıcı dil ve politikalar kars?ısında aktif bir hale geçmektedir. Son birkaç yıldır, muhafazakar Kürt seçmenin bir kesiminin AKP’den uzaklas?ması ve kendisine siyasi parti aramasının, DEVA, Gelecek Partisi’ne, hatta bir ölçüde CHP’ye yönelmelerinin asli nedeni budur.
Üçüncü faktör daha dolaylı ve kısmen ilkeseldir. Kürt sorunu ile demokratik ilerleme (veya gerileme) arasındaki bag? olarak karşımıza çıkar. Söz konusu bağın İYİ Parti dışındaki tüm muhalif siyasi partiler nezdinde bir farkındalıg?a dönüs?tüğü söylenebilir. İktidarın Kürt politikası, hukuk devleti ve insan hakları ihlalleri kadar, kurumsal bir çöküs?e, temsil mekanizmasının tahribatına, yargının siyasiles?mesine yol açarak, bu farkındalığı sürekli pekiştiriyor.
Muhalefetin amiral gemisi CHP’nin, somut sorunlar ve baskılar kars?ısında aldıg?ı özgürlükçü tavırlarla, AKP’ye kars?ı HDP’yle girdig?i dirsek temasıyla Kürt sorununda “siyasi” bir tutumu temsil etmeye bas?laması önemli ölçüde bu faktörlerin etkisiyle olmuştur.
AK Parti’den kopan grupların kurdug?u muhalif alanın yeni unsurları , Davutog?lu’nun Gelecek Partisi ile Babacan’ın DEVA Partisi de, da, bu unsurlar çerçevesinde farklı dozlarda ve temkinli adımlarla Kürt sorununda ‘siyaset’ pozisyonu savunmaktadır. Milli Görüs? Hareketi’nin asli temsilcisi ve muhalif alanın açık muhafazakar üyesi SP de, iktidar blog?unun ‘anti-Kürt’ tutumuna ve politikalarına yine bu çerçevede kuvvetli itirazlar da bulunuyor. Bu gelişmeler zaman zaman İYİ Parti’yi bile etkilebiliyor.
Önümüzdeki günler bu istikametin önemine işaret ediyor.
CHP’nin kurucu siyasete doğru ilerlemeye başlaması, HDP’yle ilişkileri, bu meseleyi muhalif alanının merkezine iyice taşıyacaktır.
AK Parti’nin kaotik ekonomik politikaları, ülkeyi daha derin bir ekonomik krize soktuğu andan itibaren iktidarın örsenlemesi hızlanacak, Kürt meselesi tartışmaları veya HDP’yle ilişkiler meselesi tekrar masaya gelecektir.
HDP’yi içeri almak muhalefete güç kazandıracak, dışlanacak bir HDP ise AK Parti için yeni bin hayat öpücüğü olacaktır.
Yorum Yap