İnişlerle, çıkışlarla, çatışmalarla, zaman zaman hukuki eksiklerle, ne var ki temel olarak olumlu istikamette değişiyoruz.

Ancak pek çok açıdan ara noktadayız.

Değişimin kurumlaşması, yeni düzenin yeri demokratik değerlerinin üretilmesi önümüzde duran ciddi, önemli ve kritik bir aşama.

Nitekim bugün bizi kuşatan, tartıştığımız tüm konu da bu aşamayla ilgili meselelerden oluşuyor.

Polisten yargıya devlet içi kurumsal dengeler, otoriterleşme ve muhafazakârlık tartışması, Kürt sorunu, dini eğitim ya da okul meselesi, dini hizmetler, yargı düzeni ve sıkıntıları...

Bunların hemen hepsi 'şu an'ın düzenleme bekleyen sorunları...

Bu düzenlemelerin, yeni Türkiye'nin ortak değerleri üzerine oturabilmesi için katılımcı biçimde yapılması gerekiyor. Katılımcılık ise her şeyden önce her aktörü ve her imkânıyla toplumun daha çok konuşmasını, tartışmasını ve ortak paydalar üretmesini gerektiriyor.

Açıktır: Türkiye'nin asıl meselesi, yeni bir toplumsal sözleşme yapmaktır.

Bu sözleşme, yeni anayasa hazırlamakla, daha doğrusu katılımcı bir anayasa hazırlama süreciyle gerçekleştirilebilir.

Malum, yeni ve sivil bir anayasa şu ya da bu şekilde Türkiye'nin gündemine gelecek. Uzlaşma Komisyonu yazım aşamasında, meclis başkanlığı seferberlik halinde, siyasi iktidar başkanlık modelini tartışmaya açmaya hazırlanıyor.

Bu anayasa gerektiği gibi bir toplumsal sözleşmeye mi dayanacak yoksa bir ya da iki partinin çoğunluk üzerinden üreteceği bir yarı dayatma mekanizmasıyla mı karşımıza çıkacak?

Bu soru hayatidir...

Bu konuda, toplum kanadında kimi ciddi çabalar olduğunu hatırlatmak da fayda var...

İstanbul Politikalar Merkezi'nin Mart başında kamuoyuyla paylaştığı 'Anayasa Reformu Aracılığı ile Türkiye'de Denge ve Denetleme Sisteminin Güçlendirilmesi' isimli çalışma bunlardan birisi...

Çalışma hem içeriği hem hazırlanma biçimi açısından örnek nitelikte.

Çalışma katılımcı bir yöntemle hazırlanmış. Siyasi karar vericiler, akil insanlar, farklı kurum ve aktörlerden oluşan 120'yi aşkın katılımcıyla, yüzyüze görüşmeler, çalıştaylar ve odak grup yöntemleri kullanılarak görüşmeler yapılmış. Ve sonuçta 100 öneri ortaya çıkmış. Bu öneriler hem kimi sorunlara yönelik çözüm ipuçları içeriyor hem katılımcı anayasa hazırlama konusunda bilgiler veriyor.

Zaman aktıkça, anayasa konusunda 'başbakanlık sistemi' gibi tartışmalar başgösterdikçe, Anayasa Komisyonu kapalı kutu görüntüsünden çıkmadıkça, yeni anayasanın hazırlanma süreciyle ilgili beklentiler de endişeler de artıyor.

Nitekim Sibel Asna'dan gelen bir mesaj şöyleydi:

'Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi ile birlikte, Anayasa Uzlaşma Komisyonu nezdindeki kamuoyu beklentisi/baskısıyla ilgili bir çalışma yapıyoruz. Malum, Türkiye 1980 darbesinden kalan anayasasını değiştirmeye hazırlanıyor ve bu süreç gelecek nesillerin kaderini yakından ilgilendiriyor. Dileğimiz, Anayasa Uzlaşma Komisyonu'ndaki tüm tarafların, masadan kalkmadan, toplumun beklentilerini de dikkate alarak, demokratik ve sivil bir anayasa için titizlikle çalışması... Duyurularımızı, mesajlarımızı yaygınlaştırmamıza ve bir baskı grubu oluşturmamıza sen de destek verir misin?

Twitter adresimiz http://www.twitter.com/anayasaicin, internet sitemiz http://anayasaicinuzlasalim.com/...'

Anayasa hayatı katılım ve takip ile önemli...