28 Şubat soruşturmasının geldiği nokta dün bazı gazetelerde manşetti.

Dönemin Genelkurmay Başkanı Karadayı'nın 1 numaralı şüpheli olduğu iddianamede 100 kişi hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis isteneceği bilgisini veriyordu haberler. Sanıklara TCK'nın 28 Şubat günlerinde yürürlükte olan 765 sayılı maddesinden dava açılacağı da anlaşılıyordu.

Madde şu:

'Türkiye Cumhuriyeti İcra Vekilleri Heyeti'ni iskat veya vazife görmekten cebren men etmek ve bunları teşvik eylemek…'

Henüz ortada somut bir durum yok, ancak iddianame bunun üzerine oturuyorsa, gerek usül gerek içerik açısından ortada söylenecek tek söz olmaz.

Tek bir itiraz anlam taşımaz.

Aklı ve vicdanı olan, o günleri şurasından ya da burasından yaşamış herkes bilir ki, 28 Şubat'da ordu, hükümeti en azından 'vazife görmekten men etmiş, bu yöndeki gelişmeleri teşvik etmiştir'.

Askerler ve yakın 'mesai' arkadaşları yıllardır, ortada bir müdahale olmadığını, kurumların normal çalışması sonucunda 28 Şubat tedbirlerinin alındığını ve uygulandığını söylerler.

Bir suçun kılıfına uydurulması onun varlığını ortadan kaldırmaz. Buna ek olarak onun üzerindeki örtüyü ve o örtünün kirlenme biçimlerini ortaya koyar.

Söz konusu olan 'demokrasinin, anayasal düzenin 'kirletilmesi'dir.

Yargıya ve basına verilen brifinglerle, hazırlanan andıçlarla, BÇG grubunun 3 milyon insanı fişlemesiyle, dönemin Başbakanı'na edilen hakaretlerle, MGK'nın bir baskı mekanizması haline getirilmesiyle, 1997 kış ve baharı bir 'siyasi vahşet' dönemiydi.

28 Şubat'ta muhtıra gibi kararlar çıkıyor. 6 Mart'ta Erbakan bu kararları imzalamak zorunda kalıyor. Asker kararların uygulanması ve hükümetin devrilmesi konusunda baskısını arttırıyor. Bir tümgeneral Başbakan'a 'pezevenk' diyor, bu sözler Genelkurmay Başkanı tarafından destek ve koruma buluyor. Ardından asker brifingleri ve açık darbe tehditleri başlıyor. Önce hükümet tümüyle işlevsiz kalıyor. Haziran ayında ise devriliyordu.

Yeni Yüzyıl Gazetesi'nde yazdığım o günlerde Başbakan Erbakan'ı yakından izleyen, pek çok kritik ve kapalı basın toplantısını takip eden gazetecilerden birisiydim.

O dönemin Başbakanı Erbakan aramızdan ayrıldı, bugünleri göremiyor…

Gerek Erbakan için gerekse o günlerin niteliğini Erbakan'ın ağzından aktarmak için, bundan tam 16 yıl önce, 6 Mayıs 1997 tarihinde yayınlanan bir yazımdan alıntı yapmak isterim. Şöyle:

'Geçen hafta başında Erbakan'ın Başbakanlık Konutu'nda verdiği bir yemeğe katıldık. Üç saat süren bu basın sohbetinde … Erbakan, bugüne kadar kamuoyuna yaptığı taktik nitelikli siyasi açıklamalarının dışına çıkıyor ve kendisi açısından gerçekleri dile getiriyordu.

Toplantıdaki ilk sözleri oldukça açıktı:

'Asker rahatsız, ancak askerî müdahale riski yok...'

8 yıllık eğitim, laiklik tanımı, 28 Şubat kararlarına kökten itiraz, asker-sivil ilişkisi gibi bazı görüşlerini, neden askere karşı ve 28 Şubat MGK'sında dile getirmediği sorusuna ise şu yanıtı veriyordu, Başbakan: 'Bunları MGK'da söyleseydik, o gece ihtilal olurdu...'

Erbakan şunu söylemek istiyor:

'Durumu görüyoruz, askerî otorite sistemi denetim altına aldı, hükümet onların elinde, bu durum açık darbeyi engeller, biz buna razıyız. Bu koşullarda hükümet etmeyi sürdüreceğiz...' Şimdi daha iyi yorumluyoruz bu sözleri:

Aslında ihtilal olmuştu…

Not:

Baskın Oran pek konuda esaslı işler yapan bir bilim adamı, bir kanaat önderidir. İnsan hakları çalışmaları, azınlıklar meselesinin siyasi alana taşınması, 1915 Özür Kampanyası, siyasi, ahlaki ve bilimsel sorumluluk açısından sağlam duruşu, Baskın Oran'ı tanımlayan hususlardır. Oran'ın yaptığı kalıcı ve önemli başka bir iş de gerek Mülkiye öğrencileri gerek diğer öğrenciler ve genel kamuoyuna sunduğu devasa bir kitap çalışmasıdır. Demokrasi kokulu bir çalışma, 'Türk Dış Politikası''nın 3.cildi okura sunuldu. 11 Eylül sonrası AK Parti dönemini ele alan bu çalışma bugünün Türkiye'nin tanığı ve anlaşılmasının araçlarından birisi olacak. Oran'a bunun için teşekkür borçluyuz.