Sayın Cumhurbaşkanımızın Fildişi Sahili’ne giderken yaptığı konuşma malum.

Bu konuşmada yapılan vahim hukuk hataları var, bu konular tartışılıyor, iyi ki de tartışılıyor, bu hukuk tartışmalarına ilave edecek bir görüşüm pek yok.

Muhtemelen en vahim hata da Sayın Cumhurbaşkanının ilk derece mahkemesine yaptığı Anayasa Mahkemesi’ne direnme önermesi idi.

Bu öneri temel görevi devlet organlarının uyumlu çalışması olan bir makam için gerçekten çok korkunç.

Ancak, Sayın Cumhurbaşkanının konuşmasında, üzerinde çok durulmayan, ama benim çok çok vahim bulduğum bir başka nokta daha var.

Bu konu maalesef milli güvenlik meselesine kadar gidebiliyor.

Sayın Cumhurbaşkanı Anayasa Mahkemesi konusuna girerken önce şu ifadeyi kullandı: “Cumhurbaşkanı olarak bu konuda sessiz kalmayı tercih ediyorum”.

Sayın Erdoğan’ın Anayasa Mahkemesi kararı hakkında nasıl bir değerlendirmeye sahip olabileceği malum; ben de Sayın Erdoğan’dan “sessiz kalacağına” dair ifadeyi duyduğum an bir vatandaş olarak çok mutlu oldum, kafamdan

“İşte, sorumlu bir Cumhurbaşkanının, karara çok sert bir biçimde muhalif dahi olsa, alması gereken pozisyon budur” düşüncesi geçti.

İlişkilerin çok gerildiği bu ortamda Sayın Erdoğan’ın bu girişi doğrusu çok hoşuma gitti.

Ancak, malum, bu sevincim saniyeler sürdü.

Karar konusunda sessiz kalacağını söyleyerek lafa giren Sayın Cumhurbaşkanı daha bu sözünün üzerinden iki saniye geçmeden Türkiye’yi sarsan “uymuyorum, tanımıyorum, saygı duymuyorum, ilk mahkeme kararında direnmeli idi” gibi değerlendirmeler ile devam etti.

Bu ilginç durumu nasıl açıklayacağız?

Bu nasıl bir sessiz kalıştır?

Bu çok sıkıntılı çelişkinin, yaklaşık yirmi saniye içinde tezahür eden çelişkinin bir açıklaması olması gerekir.

Benim kanaatim karara ilişin konuşmama niyeti ile mikrofonların önüne geçen Sayın Erdoğan’ın bu sıcak konuda kendini tutamamış olduğudur.

Başka bir ifade ile, niyetli olmasına rağmen, itidalini muhafaza edememiştir.

Hatta mesele itidali muhafaza edememekten de öteye geçmiş, çok ama çok vahim anayasa ve hukuk ihlallerine gelmiştir.

Sayın Cumhurbaşkanının bu vahim ihlaller ve özellikle de ilk mahkemenin kararında ısrarlı olması konusundaki ifadesi nedeniyle iki nedenden pişmanlık duyacağını düşünüyorum.

Birincisi; kendi iç dünyasında yaşayacağı, üzerine yemin ettiği bir metni ihlalden duyacağı vicdani yük ve pişmanlık olacaktır.

İkinci neden daha kamusal bir konudur; Türkiye Cumhuriyeti çağdaş bir devlet ise, sistem, bir cumhurbaşkanının hukuku bu ölçüde ihlaline izin vermeyecektir. Sistem bu duruma izin verir ise ortada bir devletin varlığı bile kuşkulu olacaktır artık.

Anayasanın 104. maddesi cumhurbaşkanlarının görevlerini saymaktadır.

Bu görevler arasında cumhurbaşkanlarının TBMM adına Türk Silahlı Kuvvetleri’nin başkomutanlığını temsil etmek de vardır.

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kullanılmasına karar vermek de vardır.

Şimdi gelelim en hassas gördüğüm konuya.

İtidalini muhafaza etmekte bu kadar zorlanan hatta edemeyen bir cumhurbaşkanının başkomutanlık sıfatıyla, TSK’yı kullanmaya karar verirken de nasıl davranacağı kanımca artık endişe yaratmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı makamı bu makamda oturan kişinin mutlak bir itidal içinde, serinkanlı davranmasını gerektirir.

Bu makam söze “sessiz kalacağım” diye girip aynı sözü “uymuyorum, tanımıyorum, saygı duymuyorum, ilk mahkeme kararında direnmeli idi” diye sürdürür ise insanın aklına, ister istemez, ya “sessiz kalmasa idi” neler diyecekti sorusunu getirmektedir.

Bu itidal eksikliği belirli çok yüksek makamlarda tecelli ederse ortaya bir milli güvenlik sorunu da çıkabilir, bunu da unutmayalım.

Kanımca ortada siyasi, hukuki değerlendirmeleri, eleştirileri aşan başka bir sorun daha vardır.

İtidalini muhafaza etmekte bu kadar zorluk çeken bir kişinin başkanlık rejimi konusunda ısrarı ve başkan olarak da kendini düşünmesi ayrı bir kaygı kaynağıdır.

ESER KARAKAŞ / HABERDAR