- 16.01.2016 00:00
Avram Noam Chomsky (doğumu 1928), dünyanın hâlihazırda yaşayan en büyük düşünürlerinden biri olarak kabul edilmekte.
Ünlü bir mütefekkir, dilbilimci, tarihçi ve yazar.
Dünyanın –hiç tartışmasız– en büyük aydınlarından biri olarak kabul edilen Noam Chomsky’ye karşı, bugüne dek sadece iki devletin lideri “aydın müsveddesi”, “sözde aydın” gibi ifadeler kullandı.
Biri, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Davos’ta (2009) kendisine “Siz öldürmeyi iyi bilirsiniz” dediği İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres.
Diğeri de, Peres’e “Siz öldürmeyi iyi bilirsiniz” sözünü söyleyen kişi olan Recep Tayyip Erdoğan.
Ve her ikisinin de, hem Şimon Peres hem Tayyip Erdoğan’ın Noam Chomsky’yi hedef almalarının sebebi aynıydı: “İnsanlar öldürülmesin” demişti.
***
Yazı aslında burada bitti, ama bu kadar kısa bir yazıyı gazete yayınlamayacağı için, mecburen devam etmek zorundayım…
Ukrayna kökenli olup doğduğu ABD’nin vatandaşı olan Chomsky, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde “dilbilim profesörü” olarak görev yapmakta. (Saray medyası tarafından “Paralelci” ilan edilmesin diye Pennsylvania’da doğduğunu belirtmedim)
Dilbilimsel çalışmalarının yanısıra Kuzey Amerika’nın en önemli sol politikacı ve entelektüellerinden biri sayılan Chomsky, Vietnam Savaşı’ndan itibaren Amerika’nın dış ve ekonomik politikalarında dünyaca tanınan katı bir eleştirmen.
Sahih-i Wikipedia’da yazdığına göre, 1992 yılında gerçekleşen Sanat ve İnsan Hakları Takdirnamesi’nde, 1980 ve 1992 yılları arasında “dünyanın en çok alıntı yapılan yaşayan insanı” seçildi.
Noam Chomsky, Anarko- Sendikalizm’e sempati ile bakan özgürlükçü bir sosyalist ve Dünya Endüstri İşçileri Vakfı’nın bir üyesi. Kasım 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde ABD’den Foreign Policy ve İngiltere’den Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu “Dünyanın ilk 100 entelektüeli” listelerinde, 2005 yılında 1., 2008 yılında 11. sırada yer aldı.
ABD ve İsrail yönetimleri tarafından hiç sevilmeyen Chomsky’nin Türkçeye çevrilen kitapları arasında “Amerikan Müdahaleciliği”, “11 Eylül ve Sonrası”, “Dünya Düzeni: Eskisi Yenisi”, “Dil ve Zihin”, “Demokrasi/ Gerçek ve Hayal”, “Batı’nın Yeni Standartları”, “Halkın Sırtından Kazanç”, “Medya Gerçeği”, “Sömürgecilikten Küreselleşmeye” sayılabilir.
Bir ABD’li olarak ABD politikalarını, bir Yahudi olarak İsrail devletini en sert biçimde eleştiren bir aydın, Chomsky. Yani anlayacağınız, ırkçı güruhun hiç bilmediği ve tanımadığı bir vasfa sahip, bu değerli insan: “Erdem”.
Bir Amerikalı aydın olarak ABD emperyalizmini, bir Yahudi aydın olarak da İsrail siyonizmini sert bir biçimde eleştiren ve karşı duruş sergileyen Noam Chomsky, bu yönüyle, bir Türk aydını olarak TC kemalizmini sert bir biçimde eleştiren ve karşı duruş sergileyen İsmail Beşikçi’yi anımsatıyor.
Noam Chomsky, geçen günlerde Türkiye’deki 89 üniversiteden 1128 akademisyenin “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlığıyla imzaya açtığı metne imza attığı için, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından “aydın müsveddesi”, “sözde aydın” gibi aşağılayıcı ifadelerle hedef alındı.
Aklı ve vicdanı hür her insanın rahatlıkla altına imza atacağı, aklı ve vicdanı hür insanlara hitap eden metinde, müzakere koşullarının hazırlanması ve kalıcı bir barış için çözüm yollarının kurulması isteniyordu.
Bunlar elbette bizim ve ülkedeki tüm erdemli kesimlerin de isteği.
Böylesine masum ve insani bir talebin bu denli sert bir tepkiyle karşılanacağını, öyle sanıyorum ki o 1128 akademisyenden hiçbiri tahmin etmemiştir. Hele ki Chomsky, hiç etmemiştir.
Ancak TC Cumhurbaşkanı Erdoğan, dünyaca ünlü aydın ve mütefekkir Noam Chomsky’yi “aydın müsveddesi”, “sözde aydın” gibi küçümseyici sözlerle aşağılayan ilk lider değildir. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres de, 2011 yılında aynı ifadelerle Chomsky’yi hedef almıştı.
Dahası, Erdoğan’ın 2016’da Chomsky için söylediği sözler, Peres’in 2011’de Chomsky için söylediği sözlerin tıpatıp aynısı. Erdoğan sanki Peres’in dört buçuk yıl önce sarfettiği sözleri İbraniceden Türkçeye çevirtip okumuş.
Filistin İslamî Hareketi (Gazze ve Batı Şeriâ özerk bölgeleri değil, 1948 yılından kalma ve bugün “İsrail” olarak adlandırılan topraklardaki hareket) lideri olan ve “Mescîd-i Aksa’nın Muhâfızı” olarak çağrılanŞeyh Raid Salah, Temmuz 2011’de Britanya’nın başkenti Londra’da sebepsiz yere tutuklanıp gözaltına alınınca, bu olay Birleşik Krallık’a karşı dünya çapında bir tepkiye neden olmuş, İsrail ve Britanya’ya karşı en sert tepkiyi gösteren aydınlardan biri de Noam Chomsky olmuştu.
Chomsky’nin Raid Salah’a destek verip dayanışma içinde olması İsrail’in sert tepkisine sebep olmuş, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, Noam Chomsky’ye “aydın müsveddesi”, “sözde aydın” gibi sözlerle hakaret etmişti.
***
Âşık Sediyanî der ki:
“Aoyx enliğtened tsu tselozn, aun di palatişanz ulan çark beth çark,
Nok di faşistil, hmgid hmgid ir gevam muslim idn, yavrum fark beth fark?”
İbranî edebiyatının usta şairi Abraham Sediyanî’nin MÖ 4000’li yıllarda kaleme aldığı bu mezmuru günümüz Türkçesine çevirirsek:
“Aydın dediğin sözünün eridir, siyasetçi ise durmadan çark eder,
Faşist olduktan sonra, ha Müslüman olmuşsun ha Yahudî, ne fark eder?”
*Yazar
Twitter: @IbrahimSediyani
Web: www.sediyani.com
Yorum Yap