İnsanoğlu her dönemde adaleti aramıştır. Tüm eşitsizlikler, hoşnutsuzluklara, hoşnutsuzluklar da çatışmalara ve tabi ki istikrarsızlıklara neden oluyor. İstikrarı sağlamanın yolu adaletten geçer. Bir söz var “küfür devam eder, zülüm devam etmez .”denilir.

On Beş Temmuz darbe girişimi tüm Türkiye’yi ayağa kaldırdı. Hemen toplumun tüm kesimleri darbeye karşı sokağa döküldü. İnsanlar göğüslerini kurşunlara siper ederek, bedenlerini yürüyen tankların önüne barikat yaparak, darbenin akamete uğramasını sağladılar. Toplumun sivil siyasete sahip çıkması sevindirici ve demokrasi açısından da umut vericiydi. Onlarca insanın canına, yüzlercesinin yaralanması pahasına engellenen darbe toplumda belli bir coşku da yarattı. Öyle ki Olağan üstü halin ilan edilmesi bile ciddi bir muhalefet ile karşılanmadı. Fakat şimdi o coşku giderek yerini kaygıya bırakıyor.

Darbe girişimine karşı çıkmakla insanlar, Demokrasiye, Sivil Siyasete, İnsan Haklarına, Hukuk ve Adalete de sahip çıktılar. Olağan Üstü Hal’in ilanından sonra çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameler toplumun sivil siyaseten beklentisine cevap olmakta uzaktır. Adı üstünde KHK lar kanun gücündedir. Kanunlar soyut ve genel olmalıdır. Objektif ve nesnel olmalı. Somut ve müşahhas kanun olamaz. Somut ve müşahhas kararlar olur.

KHK’lar ile her seferinde binlerce insan kamu hizmetinden çıkarılıyor. Mal varlıklarına el konuluyor. Ruhsatlar iptal ediliyor. 1 Eylül günü çıkarılan 672 sayılı kararname ile 50 bin kamu görevlisinin görevine son verildi. 8 Eylül günü yine Milli Eğitim Bakanlığı 11.500 öğretmenin işine son verdi. Şüphesiz ki darbeye kalkışanlar adalet önünde hesap vermelidirler. Ama masumiyet karinesi bertaraf edilmemeli. Tedbiren açığa almalar anlaşılır. Tedbiren tutuklama anlaşılır. Ama tedbiren infaz olmamalı. İnsanların aklanma hakları elinden alınmamalıdır.

Olağan Üstü Hal döneminde yayımlanan KHK’lere karşı yargı yolu kapalıdır. Fakat o KHK lere dayalı yapılan icra-i ve idari kararlara karşı yargı yolu kapatılamaz. Yargı yolunun kapanması demek, insanların meşru yolda hak arama özgürlüğünün elinden alınması demektir. Meşru kanallar kapatıldığında gayrı meşru yollar açılır.

Viktor Hugo’nun bir sözü var fer ki: "Bir insanın babasını öldürsen, on beş günde acısını unutur, menfaatine dokunursan ömür boyu unutmaz."

KHK’larla insanların işlerinin ellerinden alınması, ekmek ve aşlarının yok edilmesi, meşru geçim imkanlarının ortadan kaldırılması, toplumda yeni hoşnutsuzluk ve istikrarsızlıklara neden olacaktır. Demokrasi adına,anti demokratik tutum en çok demokrasi karşıtlarının ekmeğine yağ sürer.

Tüm tedbirler, ilgili durumun selameti içindir. Durumun selametini tehlikeye koyacak tedbirler işlevlerini yerine getiremez. Olağan dönemlerde de terör örgütü mensubu olmak suçtur. Cezası var, cezanın sonucunda kamu görevi zaten sonlanıyor. Olağan Üstü Hallerde alınan tedbirler, olağan üstü hali gerektiren durumun bertaraf edilmesi içindir. Amaca uygun ve orantılı olmalı, yine hukuka, hukukun genel ilkelerine uygun olmalıdır. Adaletten uzaklaşılmamalı. 30 günlük gözaltı,5 gün müdafi ile görüşme yasağı koyma yetkisi, müdafi görüşmelerinde memur bulundurmak, İnsan hakları açısında tasvip görmez. Zaten darbeciler de başarılı olsaydılar hukuku, demokrasiyi, insan haklarını ve adaleti bertaraf edecektiler. Olağan Üstü Halde bile hukuk işlemeli, adalet gözetilmelidir. Adalet hepimize her zaman gereklidir.

Av.Abdulmenaf Kıran

Hak-Par Gnl.Bşk.Yrd.