Levent Köker: Anayasa Mahkemesi’nin yanlış kararı

Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), “Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un iptali

Levent Köker: Anayasa Mahkemesi’nin yanlış kararı
6.07.2016 - 08:11
1446

 Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), “Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un iptali istemiyle CHP tarafından yapılan başvuruyu reddetmesi yanlış bir karardır. AYM, yargı bağımsızlığını bir nebze de olsa muhafaza etmek bakımından önüne gelmiş ve kullanması halinde hiç kimsenin eleştiremeyeceği bir fırsatı yanlış bir yorumla kaçırmıştır. 

Anayasa Mahkemesi (AYM), “Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un iptali istemiyle CHP tarafından yapılan başvuru üzerine, “Anayasa’nın 148. ve 151. maddeleri ile 6216 sayılı Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un (AYMKYUK) 37. maddesinde öngörülen dava açma sürelerine uyulmaması ve dava konusu kuralların bu aşamada Anayasa’ya uygunluk denetiminin yapılabilmesinin mümkün olmaması nedeniyle incelenmeksizin reddine karar vermiştir.” Bu karar, yukarıda belirtilen hükümler dikkatle okunduğunda anlaşılacağı üzere yanlıştır. Şöyle ki:

1) AYM, başvuruda “dava açma sürelerine uyulmaması”nı gerekçe göstermektedir. Gerekçenin dayanakları ise Anayasa’nın 148. ve 151. maddeleri ile AYMKYUK’un 37. maddesidir. Anayasa’nın 148. maddesi, AYM’nin “görev ve yetkileri”ni düzenlemekte, iptal davası açma süresi ile ilgili bir hüküm içermemektedir. Bu maddeye göre AYM, “… kanunların … Anayasa’ya şekil ve esas bakımından uygunluğunu denetler.” Görüldüğü gibi burada, dava açma süresi ile ilgili bir hüküm yoktur.

Buna karşılık, yukarıdaki red kararına gerekçe olarak gösterilen Anayasa’nın 151. maddesi, “dava açma süresi” başlığı altında, şu hükmü getirmektedir: “Anayasa Mahkemesi’nde doğrudan doğruya iptal davası açma hakkı, iptali istenen kanun, kanun hükmünde kararname veya İçtüzüğün Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak altmış gün sonra düşer.” Bu hüküm, AYMKYUK’un 37. maddesinde de aynen tekrar edilmiştir.

Şimdi dikkat: Bu iki hükümde de iptal davası açma hakkının ne zaman düşeceği, yani iptal davası açma hakkının “sona erdiği” tarihin neye göre hesaplanacağı hükme bağlanmış olmakla birlikte, bu hakkın ne zaman doğduğu, yani iptal davasının hangi tarihten itibaren açılabileceği ile ilgili bir düzenleme yoktur. Dolayısıyla, AYM’nin yukarıdaki “red kararı”nın dayandığı Anayasa ve kanun hükümlerine bakarak iptal davasının ne zaman “açılamayacağına” karar verilebilirse de, bu hükümlere dayanarak ne zamandan itibaren iptal davasının açılabileceğine karar verebilme imkânı yoktur. Bu nedenle, AYM’nin yukarıya alıntıladığım kararında sözü edilen “dava açma sürelerine uyulmaması” gerekçesi geçersizdir. CHP tarafından yapılan iptal başvurusunda “dava açma sürelerine uygunluk” açısından hiçbir problem yoktur.

O halde problem nereden kaynaklanmaktadır? Problemin kaynağı, AYM’nin Anayasa ve ilgili kanun hükümlerindeki “hak düşürücü” süre düzenlemesini, hakkın başlangıcını tesbitte de bir ölçü olarak kullanmasıdır. Bir diğer deyişle AYM, gerek Anayasa’da ve gerekse kendi kuruluş ve yargılama usullerini düzenleyen kanunda geçen “Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak altmış gün sonra düşer” ibaresini, iptal davasının açılması için ilgili kanun hükmünün “Resmî Gazete’de yayımlanmasından sonra başlar” biçiminde anlamaktadır. Böyle bir yorum, hangi metodu kullanırsanız kullanın mümkün değildir. Bir hak ile ilgili olarak, o hakkın ne zaman sona ereceğinin gösterilmesinden hareketle o hakkın (yani iptal davası açma hakkının) ne zaman başlayacağı ile ilgili hüküm tesis edilemez.

Kanımca AYM de bunun bilincindedir ve o nedenle şu cümleyi ekleme ihtiyacı duymuştur: “dava konusu kuralların bu aşamada Anayasa’ya uygunluk denetiminin yapılabilmesinin mümkün olmaması”!. Yani AYM diyor ki, süre şartına uyulmuş olsa bile iptali istenen kuralların “bu aşamada” Anayasa’ya uygun olup olmadığı denetlenemez. Neden denetlenemez?

2) AYM’nin en esaslı görevi kanunların Anayasa’ya uygun olup olmadığına karar vermesi, uygun olmadığına karar verdiklerini de iptal etmesidir. O halde, AYM “iptali istenen kuralların AYM tarafından denetlenmesini imkânsız kılan “bu aşama” hangi aşamadır? Şunu biliyoruz: İptali istenen kurallar TBMM’ye Bakanlar Kurulu tasarısı olarak gelmiş, ilgili komisyonlardan geçmiş, TBMM Genel Kurulu’ndan kabûl edilerek “kanunlaşmış” ama henüz Resmî Gazete’de yayımlanmamıştır. Yani “bu aşama”, “Resmî Gazete’de henüz yayımlanmamış olma aşaması”dır. O zaman şu sorunun cevabını vermek gerekiyor: Bir hukuk kuralının kanun niteliğini kazanması için Resmî Gazete’de yayımlanması şart mıdır?
Bu konuda sözü değerli meslektaşım Kemal Gözler’e bırakayım: “Anayasamızın 89’uncu maddesi “Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce kabul edilen kanunları onbeş gün içinde yayımlar” demektedir. … Cumhurbaşkanı “kanun tasarı veya teklifleri”ni yayımlamamakta, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce kabul edilen kanunları” yayımlamaktadır. … [B]elirttiğimiz gibi, kanun tasarı veya teklifleri Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce görüşülüp oylandıktan sonra kanunlaşırlar. Kanunun Resmî Gazete’de yayımlanması onun varlığı için bir şart değil, onun üçüncü şahısların “ıttılaına ulaştırılmasının” bir vasıtasıdır.” [vurgular bana âittir.] (http://www.anayasa.gen.tr/kanun.htm)

Kanun tasarı veya tekliflerinin “kanunlaşmaları” için Resmî Gazete’de yayımlanmaları gerekmiyorsa, AYM’nin Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Resmî Gazete’de yayımlanmamış olduğu gerekçesiyle denetiminin yapılabilmesinin mümkün olmadığına karar vermiş olması yanlıştır.

AYM, hukukun üstünlüğünün her gün ağır tahribata maruz kaldığı Türkiye’de, yargı bağımsızlığına nihaî darbe niteliğindeki bir girişimi engelleme fırsatını, üstelik kanun kavramı ve süreler ile ilgili yanlış bir yorumla kaçırmıştır. Umarım pişman olunmaz.

YARINA BAKIŞ

Hack Forum Hacker Forum Hack Forumu Warez Forumu Hacker Sitesi Hacking Forum illegal forum illegal forum sitesi warez scriptler nulled forum crack forumu hacking forumu illegal hack forumu hacking forums