Türkiye’de bir gecede kurulan tabela üniversitelerinin çoğunda herhangi bir pırıltı yok. Yeni binalara eşlik eden son derece eski ve tanıdık bir zihniyet, “benden olmayana yaşam hakkı tanımam” anlayışıyla üniversitelerin çoğunu hükümetin bürokratik uzantısı hâline getirdi.

Bu öyle bir zihniyet ki, “Kral öldü yaşasın kral!” deme “esnekliğini” de içinde barındırıyor. Kemalistler güçlü iken rüzgâr onlardan yana esiyor. Demirel’in cumhurbaşkanlığı sırasında olduğu gibi, milliyetçi muhafazakârlar güçlüyse, onların kadroları dayatılıyor.

Demirel’den Sezer’e oradan Gül’e ve şimdi de Erdoğan’a aynı tarz şiddetlenerek devam etti. “Seçimlere” en fazla müdahale eden isim Gül olarak öne çıkmıştı. Ama Erdoğan’ın en son rektör atamalarındaki tavrı, bu konuda da en “ileri” tutumun ondan geleceğini şimdiden kanıtladı.

Tüm bu tabela üniversiteleri içinde üniversite demeye layık işler yapan nadir kurumlardan birisi de Artuklu. Üniversitenin rektörü, bir kuruma üniversite diyebilmemiz için içerisinde farklı renkler barındırması gerektiğini kavradığı için, Artuklu’da farklı sesler ve renkler ortaya çıkabildi. Elbette bu farklılıkta mevcut öğretim üyelerinin de katkıları var.

Bütün sıkıntılarına, gerilimlerine rağmen bu farklı renkler elbette ki Devletlûlarımızı rahatsız edecekti. Tek sesli korolar yönetmeye alışkın büyüklerimiz, bir de Kürt sorununu çözmeye kalkmasınlar mı? Temelde demokrat olduklarından değil ama Kürtleri yenemediklerinden bazı “açılımlar” yapmayı zaruri gören büyüklerimiz, bu açılımlara kendileri de tam anlamıyla ikna olamadıkları için bir ileri bir geri hamlelerle dönenip durmaktalar.

Artuklu Üniversitesi’nde Yaşayan Diller Enstitüsü kurdurup, onu yaşatmamak için her şeyi yapmak başka nasıl açıklanabilir?

Birkaç gün önce Artuklu Üniversitesi’nde yürütülen bir yolsuzluk soruşturması nedeniyle Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü ve Rektör Yardımcısı Kadri Yıldırım dâhil çok sayıda akademisyen ve görevli gözaltına alındı. Bunun bir itibarsızlaştırma hamlesi olmamasını diliyorum ama geçmişte yapılanlar bu şüphemizi kuvvetlendirir nitelikte.

Bu tutuklama üzerine bir gurup akademisyen bir bildiri yayımladı. Bildiride benim de paylaştığım kaygılar özetleniyor: “Mardin Artuklu Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Kadri Yıldırım, üniversitede gerçekleştiği iddia edilen bir yolsuzlukla ilgili olarak üç gündür gözaltında tutulmaktadır. Avukatları, gözaltında olduğu bu üç gün boyunca söz konusu yolsuzluk iddiasıyla ilgili olarak Kadri Yıldırım’a herhangi bir ithamda bulunulmadığını belirtmektedir. Bu hal, Kadri Yıldırım’a Kürt meselesinde almış olduğu muhalif tutumun ve Kürdoloji alanına yaptığı eşsiz katkının bedelinin ödetilmek istendiği şeklinde bir izlenimin doğmasına yol açmaktadır. Biz aşağıda imzası olanlar Prof. Kadri Yıldırım’a dönük bu haksız muameleyi protesto ediyor ve hocanın yanında olduğumuzu duyuruyoruz.”

Yakın zamanlarda Başbakan Davutoğlu aynen şu ifadeleri kullandı: “Bir üniversite öğretim üyesi olarak üniversitelerimizde düşünce özgürlüğünün olmasına kararlıyım. Hiç kimse üniversitelerinde düşünce özgürlüğünü farklı kanaatlerin ve düşüncelerini ifade etme özgürlüğüne sınır getiremez... Çok değişik sayıda fikrin yan yana yaşayabildiği yerler olduğunda biz özgür üniversiteden bahsedebiliriz. Önümüzdeki dönemde rektörlük seçimleri de başta olmak üzere her alanda bütün üniversite öğretim üyelerinin kendi vicdanlarıyla, fikirlerine bakarak tavır almaları önem taşır. Aksi takdirde üniversitelerimiz donuklaşır ve sıradanlaşır.”

Davutoğlu’nun sözleri bir özeleştiri olarak alınabilir mi? Davutoğlu rektörlük seçim sistemi denen utancın ortadan kalkmasını mı savunuyor? Bunların takipçisi olacağız.

ytaskin@marmara.edu.tr