Dün Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat ayı işsizlik rakamlarını açıkladı. Buna göre; işsizlik oranı bir önceki ay 11,1 oranındaydı Şubat’ta düştü, yüzde 10,9 oldu. Ama gerileme dünya sıralamasındaki yerimizi maalesef değiştiremedi. Bu oran yükselen ülkeler arasında en yüksek üçüncü işsizlik oranı oluyor. Yükselen ülkeler arasında en yüksek işsizlik oranında ilk sırada Güney Afrika Cumhuriyeti yüzde26,7 oranıyla yer alıyor. İkinci sırada Mısır var. Onun işsizlik oranı yüzde 12,8 düzeyinde seyrediyor. Ardından üçüncü sırada Türkiye yüzde 10,9 işsizlik oranıyla geliyor. Bu arada Brezilya yine 10,9oranındaki işsizlikle üçüncülüğü Türkiye ile paylaşıyor.

Peki, diğer yükselen ülkelerde işsizlik oranı ne kadar, sorusu hemen akla gelebilir. Cevaplayalım; işsizlik oranı Malezya’da yüzde 3,4, Hindistan’da 4,9, Rusya’da yüzde 6, Çin’de yüzde 4, Meksika’da yüzde 4,2,Pakistan’da yüzde 5,9, Venezuela yüzde 6, Şili’de yüzde 6,3, Arjantin’de yüzde 5,9, Tayland’da yüzde 1,Güney Kore’de yüzde 3,9 oranında seyrediyor.

Gelelim Türkiye’de niye işsizliğin yüksek olduğuna…

İşsizlik, yükselen ülkeler arasında yolsuzluk tartışmalarının yoğunlaştığı Güney Afrika, Mısır, Türkiye ve Brezilya’da yüksek seyrediyor. Son dönemde ise iki ülkenin Brezilya ve Türkiye’nin işsizlik oranları hızla artmaya başladı. Brezilya’da 2010 yılında işsizlik oranı yüzde 6,8’e gerilemişti. Ama iktidarın yolsuzluk yaptığı tartışmaları başlayınca ekonomi zayıfladı. Büyüme hızı yıllık yüzde 7,5 oranından negatif yüzde 3,8’e geriledi. Yıllık enflasyon yüzde 5,3 düzeyinden yüzde 9,3’e çıktı.

Türkiye’de de benzeri gelişmeler yaşandı. 2012 yılının Temmuz ayında işsizlik oranı yüzde 8,4’e kadar geriledi. Ama daha sonraki dönemde bakanların yolsuzluk yaptığı iddia edildi. Ve bakanlar istifa ettirildiği hâlde yargıya sevk edilmemeleri şüpheleri artırdı. Tabii bu durum Brezilya’da olduğu gibi yabancı sermaye girişini Türkiye’de de olumsuz etkiledi. Ve büyüme hızı geriledi. İşsizlik hızla tekrar iki haneye yükseldi. Enflasyon arttı. Milli gelir son üç yılda gelir 821 milyar dolardan 719 milyar dolara düştü.

Bu arada yeri gelmişken bir hatırlatma yapalım. Bu iki ülkenin yani Türkiye ve Brezilya’nın Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün yayınladığı yolsuzluk algılama endeksindeki sıralamada yerleri 2012 yılında sırasıyla 54. ve 69. olarak yer alıyordu. Ama 2015 yılı endeksinde Türkiye 66. sıraya, Brezilya 76. sıraya geriledi. Yani bu iki ülkede yolsuzluk algısı çoğaldı son üç yılda çoğaldı.

Gelelim işsizlikle ilgili önemli bir detaya…

2002 yılında Bülent Ecevit’in koalisyon hükümeti döneminde işsizlik oranı, yaşanan 2001 krizinin ardından yüzde 10,3 olmuştu. Oysa 14 yıl sonra 2016’da işsizlik oranı Ecevit hükümetinin 10,3 düzeyinden daha yüksek, yüzde 10,9 oranında seyrediyor. Bu da bize ekonomide AKP iktidarının son üç yıldır gerileme dönemine girdiğini gösteriyor. Çünkü yüzde 8,4’e kadar düşen işsizlik oranı tekrar iki haneye yükseldi.

Niye böyle bir tespit yapıyoruz peki?

Şundan yapıyoruz; çünkü siyasi iktidarın başarısı işsizliğin düşürülmesiyle ölçülür. Bakın Amerikan Başkanı Obama; işsizliği yüzde 9,9 oranında devir aldık şimdi yüzde 5’e düşürdük, diyerek övünüyor. Her yerde bu başarısını tekrarlıyor. Haklı Obama. Çünkü siyasetçinin başarısı işsizlik oranıyla ölçülüyor.İşsizlik azalıyorsa siyasetçi başarılıdır. Bizde ise övünme kaynağı lüks AVM, lüks konut inşaatı ve lüks otomobil ithalatı oldu. İşsizin hâlini soran yok.

suleymanyasar26@gmail.com