Dün yeni hükümetin üyeleri açıklandı. Buna göre ekonomide yine çok başlılık devam edecek. Yani ekonomide ekonomik yönetim yine olmayacak. Çünkü ekonomiyle doğrudan ilgili beş bakanlık yine var. Bu arada seçimlerde ekonomi yönetiminin istikrarı olarak sunulan Ali Babacan Bakanlar Kurulu’nda yok. Babacan’ın olmaması İstanbul sermayesine bir mesaj oluyor herhâlde. Tabii Babacan’ın olmaması Merkez Bankası yönetiminin de değişeceği anlamına geliyor.

KİŞİ BAŞINA GELİRİMİZ KÜBA’NIN ALTINA DÜŞTÜ

Peki, yeni hükümetin ekonomide ilk görevi ne olacak?

Yeni hükümetin ilk görevi milli geliri artırmak olacak. Çünkü kişi başına gelirimiz Küba’nın altına düştü.

Bildiğiniz gibi iktidar 1 Kasım seçimleri öncesinde milli geliri sansürledi. Ve 2016-2018 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’da piyasa fiyatlarıyla dolar olarak milli geliri yayınlamadı. Böylece Cumhuriyet tarihinde ilk defa milli geliri sansürleyen bir iktidarla karşılaştık. Fakat bu sansüre rağmen silmeyi unuttukları cari açık tutarı ve milli gelire oranı üzerinden 2015 milli gelirinin 705 milyar dolar, 2016 milli gelirinin 693 milyar dolar olduğu ortaya çıktı.

Yapılan milli gelir sansürüne rağmen dün The Economist tarafından her yıl düzenli yayınlanan “The World in 2016” öngörü kitabında bu defa Türkiye’nin 2016 yılı milli geliri 662,4 milyar dolar olarak tahmin edildi. Ve kişi başına gelir 8.570 dolar olarak öngörüldü.

KİŞİ BAŞINA GELİRİMİZ AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DÖRTTE BİRİNE GERİLEDİ

İşte bu veri dikkate alındığında Türkiye’de kişi başına gelir 2016’da Avrupa Birliği’ne üye 28 ülkenin ortalama kişi başına gelirinin yüzde 24’üne denk geliyor. Yani AB ortalama kişi başına gelirinin ancak dörtte biri kadar kişi başına gelire sahip olacağız 2016’da. Çünkü AB’nin kişi başına ortalama geliri cari fiyatlarla 35.672 dolar tutuyor. İşte Avrupa’da durumumuz bu.

Türkiye bildiğiniz gibi AB’ye tam üye değil ama Gümrük Birliği’ne üye. Yani Gümrük Birliği’nin 29. üyesi Türkiye. Tabii bu koşullarda ticaret yapılan pazarın kişi başına ortalama gelirinin ancak dörtte birine sahip olmak düşündürücü. Bir de unutmadan belirtelim Türkiye ile aynı kategoride değerlendirilen yükselen ülkeler arasında Türkiye ile birlikte sayılan Polonya’da kişi başına gelir 2016’da 12.140 dolar olacak. Yani bizim durumumuza bakınca nereden nereye gerilediğimizi açıkça görüyoruz.

TÜRKİYE’DE KİŞİ BAŞINA GELİR 8.570 DOLAR, KÜBA’DA 8.610 DOLAR

Gelelim kişi başına gelir sıralamasında bir başka mukayeseye...

Yine “The World in 2016”ya göre; Küba’nın kişi başına ortalama geliri cari fiyatlarla 2016’da 8.610 dolar olacak. Ve Küba’nın büyüme hızı yüzde 4,4 olarak tahmin ediliyor. Yani Castro kardeşlerin yönettiği ve Amerikan elçiliğinin 2015 yılı ortasında tekrar açıldığı Küba, kişi başına gelirde Türkiye’yi geçti. Ve daha hızlı büyüyor. Çünkü aynı kaynak Türkiye’nin 2016 büyüme hızını yüzde 2,8 olarak tahmin ediyor.

Gelelim bütün bunları niye anlattığımıza...

Anlattık, çünkü Türkiye artık Arap dünyasında yönetici hayalleri kurmaktan vazgeçmeli. Ve bir an önce coğrafyanın etkin olduğu dış politika risklerinden uzaklaşmalı. İktidar, öne çıkan ekonomik sorunları çözmeye odaklanmalı. Aksi takdirde ekonomide gidiş iyi değil. Küba bile bizi geçti.

Peki, niye Küba kişi başına gelir mukayesesinde önemli? Önemli, çünkü Amerika ve Rusya arasında yaşanan soğuk savaşın başlangıcında Küba ve Türkiye’nin karşılıklı savunma hatları olduğunu hatırlatalım.

suleymanyasar26@gmail.com