İhracatımız Mart ayında yine geriledi. Geçen yılın mart ayında 12,7 milyar dolar olan ihracatımız yüzde 13,4 oranında gerileyerek bu yıl 11,2 milyar dolar oldu.

Böylece bu yıl başından beri ihracat Ocak ayında yüzde 9,8, Şubat ayında yüzde 13, Mart ayında ise yüzde 13,4 oranında geriledi. Bu arada son on iki aylık ihracat ise 153 milyar 309 milyon dolar oldu. Dolayısıyla bu ilk üç ayın rakamlarını görünce bu yılın ihracat hedefi olan 173 milyar doları tutturmanın pek de mümkün olamayacağını belirtelim. Tabii ihracat hedefi tutmayınca yüzde 4 oranında olan büyüme hızının da gerileyeceğini söylemekte fayda var.

“Peki, bu ülkenin ihracatı niye geriliyor” sorusu akla gelebilir.

Hemen cevaplayalım, Türkiye İhracatçılar Meclisi ihracatın azalmasının nedenini şöyle açıklıyor ve; “Euro/dolar paritesi bir önceki yıla göre yüzde 21,5 oranında gerileyince bu durum ihracatımızı olumsuz etkiledi,” diyor.

Tabii bu değerlendirme pek doğru değil. Doğru değil çünkü Euro Bölgesi’nde son verilere göre enerji ve gıda fiyatları düşerken işsizlik de geriliyor. O hâlde Türkiye’nin ihracatının gerilemesinin asıl nedeni euro/dolar paritesi değil. Türkiye’nin ihracatının gerilemesinin nedeni petrol fiyat gerilemesinin iç fiyatlara yansıtılamaması oluyor. Çünkü dünyada petrol fiyatlarının gerilemesi her ülkenin iç fiyatlarına gerileme olarak yansıyor ama Türkiye’de hükümet bütçe açık verecek korkusuyla bu fiyat gerilemesini iç fiyatlara yansıtamıyor.

LÜKS DÜŞKÜNLÜĞÜ İHRACATI AZALTTI

Tabii bir de Avrupa’da gıda fiyatları gerilerken Türkiye’de artıyor. Çünkü Türkiye’de son yıllarda tarıma gereken önem verilmedi. Yine GAP ve Konya Ovası Sulama Projeleri yerine popülist kamu yatırımları yapıldı. İşte bu nedenle Avrupa’da gıda fiyatları gerilerken Türkiye’de hızla arttı. Dolayısıyla bu yüksek fiyatlarla Türkiye’den hem sanayi ürünü hem de tarım ürünü ihraç etme olanakları azaldı. Bir de yüksek oranlı gıda fiyat artışlarının Türkiye’de genel fiyat düzeyini de hızla artırdığını unutmadan belirtelim. Bir de duyurmakta fayda var; dün İstanbul Ticaret Odası enflasyon rakamlarını açıkladı, yıllık enflasyon yüzde 11 oldu.

ALMANYA’DA İŞSİZLİK YÜZDE 4,8’E GERİLEDİ

Bu arada Türkiye’nin ihracatının azalmasının neden olan gelişmelere hemen bir örnek verelim. Son dönemde işsizlik oranı yüzde 4,8’e gerileyen yani tam istihdama ulaşan Almanya’ya ihracatımız Mart ayında bir önceki yıla göre yüzde 18,7 oranında geriledi. Yine en çok ihracat yaptığımız ülkelerdenIrak’a ihracat yüzde 27,9, İngiltere’ye yüzde 9,7, İtalya’ya yüzde 15,1 oranında azaldı.

İşte bu ihracat azalmaları, bize, Türkiye’nin rekabet gücünü düşen petrol fiyatlarını iç piyasaya yansıtamaması nedeniyle kaybettiğini gösteriyor. Çünkü Almanya’da toparlanma olurken Türkiye’nin Almanya’ya ihracatının azalması pek mantıklı değil. Niye? Bildiğiniz gibi Türk parası dolar karşısında değer kaybederken, euro karşısında değerlenmedi. O hâlde Almanya’ya ihracatın azalması parite kaynaklı olamaz.

Anlayacağınız ihracat azalması Türkiye’nin iç piyasaya yansıtılamayan petrol fiyatları nedeniyle rekabet gücünü kaybetmesi ve ihracata yönelik mal üretimine yatırım yapamamasından kaynaklanıyor. Yani lüks konut, lüks AVM, lüks lokanta ve popülist kamu yatırımları hem ihracatı azalttı hem de büyümeyi durdurdu.

suleymanyasar26@gmail.com