Geçen yıl 1.40 olan euro/dolar paritesi neredeyse eşitlenmek üzere. İşte bu nedenle 2015 Amerikan Doları’nın yılı oldu.

Peki, dolar niye cazip hâle geldi?

Çünkü Avrupa Merkez Bankası’nın her ay 60 milyar euro basıp ülke bonosu alması euronun değerini azaltıyor. Tabii bu arada her ne kadar Amerikan Merkez Bankası faiz artırımını ötelese de beklentilerin haziran ayında ya da takip eden aylarda muhakkak faiz artışı olacağı yönünde olduğunu belirtelim.

İşte bu dolar yanlı senaryoya göre; bundan böyle Asya ve Orta Doğu hükümetleri döviz rezervlerini dolar ağırlıklı olarak değiştirecekler. Çünkü 2003’te başlayan euroya yöneliş artık satın alma gücünü azaltıyor. Kısaca elde euro tutmak fakirleştiriyor. Bu nedenle artık dolar kullanmak gerekiyor. İktisatçıAnatole Kaletsky bu sürece Washington’un “weaponizing the dollar” dediğini ileri sürüyor. Dolayısıyla bundan böyle cari işlemler fazlası veren ülkeler Rusya, Çin ve Suudi Arabistan pek gönüllü olmasalar da dolar almak zorundalar. Ve ellerindeki Alman, Fransız ve İtalyan bonolarını satıp Amerikan Hazine bonolarına paralarını yatırmaları gerekiyor. Bu arada yüksek dolar faizi yine dolara olan talebi çoğaltıyor.

Niye anlattık bütün bunları?

Şundan anlattık, işte bu güçlü dolar senaryosuna göre parite uzmanları euro’nun 0.80 dolara kadar gerileyeceğini düşünüyorlar. Goldman Sachs yatırım bankasının en son parite tahminine göre, önümüzdeki 12 ay içerisinde euro/dolar paritesinin 0.95, 2016 ortasında 0.85, 2017’de 0.80 olacağı ileri sürülüyor. Tabii bu arada önümüzdeki üç ay içerisinde euro/dolar paritesinin 1.02, bu yılın son çeyreğinde 0.95 ve 2016’da 0.80 olacağını düşünenler de var.

Tabii önemli bir konuyu da hatırlatmakta fayda var. Euronun rekabet gücü kazanmasıyla Fransa, İtalya ve İspanya ekonomileri hızla toparlanabilir. Dolaysıyla euro daha erken istikrar kazanıp değerlenebilir. İşte bu nedenle doğru parayı seçmek oldukça zor. Çünkü Japon Yeni ve İsviçre Frangı’nda yaşananlar büyük kayıplara birer örnek oluşturuyor. Bir gecede değişen koşullar yatırımcıya yüksek maliyet getirebilir. Düşük faizli varlıkları satıp yüksek faizli dolara dönmek bazen budalaca bir yatırım da olabilir.

***

Bu yıl Magna Carta’nın 800. yıl dönümü

Bildiğiniz gibi kralın yetkilerini sınırlayan ilk düzenleme 1215 yılında İngiltere’de yapıldı. Bu yıl yani 2015, Magna Carta’nın 800.yıl dönümü oluyor.

Peki, niye önemli Magna Carta ya da Büyük Şart?

Önemli, çünkü Magna Carta ile kralın sonsuz olan yetkileri halk adına sınırlandırıldı. Magna Carta’yı Papa III. Innocentius ve Kral John ile baronları imzaladı. Böylece vergi koyma yetkisinin Common Counciltarafından kullanılacağı kabul edildi. Bu arada Magna Carta’nın en önemli tespitinin 39. maddesinde yapıldığını söyleyebiliriz.

1. Madde şöyle: “Hiç kimse ülke kanunlarına göre yasal bir şekilde muhakeme edilip hüküm giymeden tutuklanmayacak, hapsedilmeyecek, mal ve mülkünden yoksun bırakılmayacak, kanun dışı ilan edilmeyecek, sürgün edilmeyecek veya hangi şekilde olursa olsun zarara uğratılmayacaktır.”

Böylece hukukun, Kral’ın arzu ve isteklerinden daha üstün olduğu kabul edildi. Hatırlatmakta fayda olduğunu düşündük. İşte böyle.

suleymanyasar26@gmail.com