Avrupa Merkez Bankası eğer bir aksama olmazsa yaklaşık yirmi gün sonra aylık 60 milyar euro tutarında Euro üyesi ülke tahvili almaya başlayacak. Ve bu alımları 1 trilyon euroya kadar devam ettirecek. Tabii bu parasal genişleme nedeniyle euro diğer para birimleri karşısında özellikle Amerikan Doları karşısında değer kaybetmeyi sürdürecek.

Tahminlere göre euronun dolar karşısında yüzde 10 oranında değer kaybetmesi Euro Bölgesi milli gelirini yüzde 0,7 oranında artıracak. Ve bu arada önümüzdeki iki-üç yıl içerisinde Euro Bölgesi enflasyonu yüzde 1’e yaklaşacak.

Peki, “euro karşısında dolar düzgün doğrusal bir artış mı gösterecek” sorusu akla gelebilir.

Hemen cevaplayalım; tabii ki dolar düzgün doğrusal bir artış göstermeyecek. Çünkü doların değerlenmesi çokuluslu Amerikan şirketlerinin mallarının satışını azaltacak. Dolayısıyla Amerikan şirketlerinin hisse değerleri düşecek. Bu arada Avrupalı şirketlere talep artacak. Zaten bu yılın ilk ayında küresel yatırımcılar Avrupalı şirketlerin hisse senetlerine yöneldi. Ve Avrupa’da hisse senedi fiyatları ortalama yüzde 6 oranında çoğaldı. İşte Avrupa ekonomisinin canlanma koşullarına göre euro/ dolar paritesi şekilleneceğinden doların düzgün doğrusal bir değerlenme trendinde olacağını söyleyemeyiz. Ama Amerikan Merkez Bankası’nın 16- 17 Haziran 2015 toplantısında faiz artıracağı artık kesinleştiğindendolar diğer para birimleri karşısında oynaklıklar olsa da değerlenmeye devam edecek.

Şimdi gelelim en son açıklanan euro/ dolar paritesi tahminlerine…

En son tahminlere göre önümüzdeki on iki ay içerisinde Barclaysbank euro/ dolar paritesini 1.07,Morgan Stanley 1.12, Nomura Bank 1.12, HSBC 1.15 olarak tahmin ediyor. Bu arada Goldman Sachsise önümüzdeki on iki ay içerisinde euro/ dolar paritesinin 1.08, 2016 sonunda ise euro/ dolar paritesinin0.90 olacağını ileri sürüyor. Dolayısıyla beklentiler doların güçleneceği yönünde.

Gelelim doların güçlenmesinin Türkiye ekonomisine olan etkisine…

Bildiğiniz gibi Türkiye ara malı ithalatını dolar üzerinden yaptığı için doların değerlenmesi ara malı ithalatında maliyet artışına neden olacak. Tabii bu durum Türkiye’nin rekabet gücünü olumsuz etkileyecek. Dolayısıyla ihracatımız zorlanacak. Büyüme hızı gerileyecek. Bu arada iç fiyatlar artacağından enflasyon yükselecek. Bir de sigortalanmamış dolar borçları nedeniyle pek çok firma zor durumda kalacak. Anlayacağınız doların değerlenmesi Türkiye ekonomisini olumsuz etkileyecek.

ABD’nin notunu düşüren S&P’ye 1,4 milyar dolar ceza

Hatırlayacaksınız Standard & Poor’s isimli kredi derecelendirme kuruluşu 2011 yılında ABD’nin ülke notunu AAA’dan AA’ya indirdi. Ve ABD’nin uzun vadeli görünümünün de negatif olduğunu söyledi.

İşte bu not indiriminin ardından S&P’nin önce başkanı Deven Sharma görevinden alındı. Ardından S&P’nin 2008 krizi öncesinde konut sektörü borçlanma kâğıtlarının notlarını olduğundan yüksek gösterdiği iddia edildi. Dolayısıyla müşterilerini yanılttığını bu nedenle pek çok emeklilik ve sigorta fonunun zarar ettiğini ileri sürerek Adalet Bakanlığı soruşturma başlattı. Bunun sonunda S&P geçen hafta uzlaşmak için 1.375 milyon dolar tutarında ceza ödemeyi kabul etti.

Anlayacağınız bundan sonra ABD’nin notunu düşürmek için cebinizde bol para olması gerekiyor.

suleymanyasar26@gmail.com