2015 yılı bütçesi 297 kabul 144 ret oyuyla kabul edildi. Bu bütçeye göre merkezî yönetim harcamaları 472,9 milyar lira, gelirler ise 452 milyar lira olacak. Ve bütçe 21 milyar lira açık verecek. Bu açığı Hazine, borçlanarak karşılayacak.

Gelelim bütçenin ne olduğuna…

Bildiğiniz gibi bütçe, devletin, vatandaştan topladığı vergileri nasıl ve hangi önceliklere göre harcayacağına yine vatandaşın izin verdiği bir yıllık bir kanun oluyor. Vatandaş temsîli demokrasilerde temsilcileri eliyle bütçe yetkisini kullanır.

Peki, temsilciler yani milletvekilleri vatandaşın tercihlerini doğru yansıtıyorlar mı?

Hemen cevaplayalım, bildiğiniz gibi kamusal hizmet talebi farklı gelir gruplarına göre değişir. Zenginler servetlerini, iktidar kendisini halka karşı korumak için güvenlik hizmeti talep eder. Oysa fakirler sağlık, eğitim ve iş bulmak için yatırım hizmeti talep ederler. O hâlde 2015 bütçesine bir de bu yönüyle bakalım.

2015 bütçesinde fonksiyonel bütçe sınıflandırmasına göre savunma ve güvenlik hizmetlerine 58 milyar lira ödenek ayrılırken, sağlık hizmetleri için 22 milyar lira ödenek ayrıldı. Yani zenginlerin talep ettiği güvenlik hizmeti fakirlerin talep ettiği sağlık hizmeti ödeneğinin üç katı oluyor.

O hâlde güvenlik vatandaşın sağlığından, daha önemli oluyor bütçede. Oysa bu hizmetlerin bedelini zenginler değil fakirler ödüyor. Çünkü bütçe gelirlerini oluşturan toplam vergilerin yüzde 70’ini dolaylı vergiler yoluyla fakirler ve düşük gelir grupları ödüyorlar.

Anlayacağınız “hem bedelini öde hem de istediğin hizmeti alma” oluyor bu harcama dağılımı. Böylece güvenliğe sağlığın üç katı ödenek ayrılarak, düşük gelir gruplarına “güvenle ölebilirsiniz” mesajı veriliyor.

2015 BÜTÇESİNDE FAİZ YATIRIMDAN 18 MİLYAR LİRA FAZLA

Gelelim 2015 bütçesinin faiz ve yatırım ödeneklerine.

Bildiğiniz gibi devlet bütçe açığını kapatmak için zenginlerden borçlanıyor. Ve zenginlerden aldığı borçlara yüksek faiz ödüyor. Bu arada iktidar, devletin ödediği faizler üzerinden, yüzde 10 oranında vergi alıyor. Ama aynı iktidar fakirlerin tükettiği mallar üzerinden ortalama yüzde 15 KDV alıyor.

İşte bu adaletsiz faizlere 2015 bütçesinden tam 58 milyar lira ödenecek. Bu arada fakirlerin iş bulmak için talep ettiği yatırımlara, 2015 bütçesinde, iktidarın sadece 40 milyar lira ayırdığını belirtelim. Bir de siyasi iktidar yüksek faize karşıyız diyor. Ama yatırımdan fazlasını faize ödüyor.

Kısaca “nereden bakarsan bak tutarsızlık bütçesi” oluyor 2015 bütçesi.

suleymanyasar26@gmail.com