Rusya Merkez Bankası Rus Rublesi’nin düşüşünü durduramıyor. Ruble dün yine Amerikan Doları karşısında hızla değer kaybederek dün 79,17 düzeyine yükseldi. Oysa 2014 yılı başında bir Amerikan Doları 33 ruble düzeyindeydi. Bu yıl içerisinde Rusya Merkez Bankası rubleyi korumak için tam 80 milyar dolar sattı. Ve Rusya’nın döviz rezervleri 416 milyar dolara geriledi. Bu arada 131 milyar dolar tutarında yabancı sermayenin Rusya’yı terk ettiğini belirtelim.

Peki, niçin Rusya ekonomisi bu hâle geldi?

Geldi, çünkü Kırım’ın işgali sonrası uyarıları dikkate almayan Rusya’ya uygulanan ekonomik ve finansal yaptırımlar beklentileri olumsuza çevirdi. Yabancı sermaye hızla ülkeyi terk etmeye başladı. Bu arada petrol fiyatlarının gerilemesi Rusya’nın bütçe gelirlerini de azalttığından sorunlara bir de bütçe açığı beklentisi eklendi. Tabii riskler çoğalınca yatırımlar azalmaya başladı. Büyüme hızı düştü. Bu yıl Rusya’nın büyüme hızının sıfır olacağı tahmin ediliyor.

Gelelim bütün bunları niye anlattığımıza…

Anlattık, çünkü Rusya Merkez Bankası’nın tasarladığı senaryoya göre; petrol fiyatları 60 doların altına düşürse Rusya ekonomisi 2015’te yüzde 4,7 oranında daralacak. Hemen hatırlatalım dün Rusya petrolünün varili Londra Borsası’nda 59,35 dolardan işlem gördü. İşte bu senaryo gerçekleşirse küçülen Rusya ekonomisinin Türkiye’yi de olumsuz etkileyeceğini söylemek yanlış olmaz herhalde.

Niye böyle bir tespit yapıyoruz?

Yapıyoruz, çünkü Türkiye, 1997 Asya krizinden daha fazla Rusya krizinden etkilendi. Ve 1998’de Rusya ekonomisi krize girip yüzde 5,9 oranında küçülünce, Türkiye ekonomisi bu krizden olumsuz etkilendi. Ve Türkiye ekonomisi, Rusya krizinin ardından 1999’da yüzde 4,7 oranında küçüldü. Bu tarihî tespitler Rusya ekonomisinin bölgesel etkisinin, Türkiye üzerinde diğer değişkenlere göre daha fazla olduğunu bize gösteriyor.

Hattâ şunu da söylemekte fayda var, Rusya Merkez Bankası önceki gün politika faizlerini yüzde 10,5’ten yüzde 17’ye yükseltmesine rağmen rubleyi kontrol edemedi. Bu arada Türk parasının Amerikan Doları karşısındaki değeri de kontrol edilemez oldu.

Tabii bugün Amerikan Merkez Bankası’nın alacağı faiz kararının döviz fiyatları üzerinde önemli etkisi olduğu gözardı edilemez. Ama döviz ve hisse senedi piyasasındaki son hareketlerde Rusya’nın Türkiye üzerindeki etkisinin çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz.

Anlayacağınız Rusya ekonomisi küçülürse önümüzdeki dönemde Türkiye ekonomisi de küçülebilir.

suleymanyasar26@gmail.com