Bildiğiniz gibi İstanbul küresel finans merkezi olacaktı. Yani New York, Londra, Hong Kong, Singapur gibi... Ama artık İstanbul gerilemeye başladı.

“Nereden çıktı bu şimdi” diyerek sorarsanız hemen cevaplayalım.

The Global Financial Centres Index’te 83 kent arasında İstanbul tam üç basamak aşağı giderek 44. sıradan 47. sıraya geriledi. Tabii bu arada geleceğin dokuz finansal merkezi arasına da giremedi.

Peki, geleceğin dokuz finansal merkezi arasında hangi kentler var?

Hemen açıklayalım; ilk sırada Fas’ın başkenti Kazablanka yer alıyor. Çünkü Kazablanka hem hukuki hem de teknolojik altyapı olarak finans merkezi olmak için hızla ilerliyor. Bu kentin bağımsız bir finansal otoritesi var.

İkinci sırada Güney Kore’nin ikinci en büyük kenti Busan yer alıyor. Busan, denizcilik ve türev ürünler alanında gelişen bir liman kenti oluyor. Yine temerrüde düşmesine rağmenArjantin’in başkenti Beones Aires üçüncü sırada yer alıyor. Çin’den Şanghay dördüncü sırada, beşinci sırada Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur bulunuyor. Malezya’da hükümet bankacılık eğitimini destekliyor ve özendiriyor. Yine bir niş olarak İslami finans alanında hızla ilerliyor bu kent. Çünkü İslami bankacılık geleneksel bankacılıktan üç kat daha hızlı büyüyor. Bu arada Kuala Lumpur’un önümüzdeki on yıl için bankacılık alanında her yıl yüzde 9 oranında büyümeyi hedeflediğini, belirtelim. Yine Çin’den Dalian şehri altıncı sırada, Kataryedinci, Lüksemburg sekizinci sırada yer alıyor. Dokuzuncu Zürih yükselen finansal merkezler olarak sıralanıyor.

Tekrar İstanbul’a dönersek...

İstanbul geriliyor.Çünkü hukuk öngörülemez oldu Türkiye’de. Bu arada vergi yükünün sürekli artması ve vergi denetiminin keyfileşmesi yatırımcıyı endişelendiriyor. Yine bankacılık ve sermaye piyasası regülatörlerinin bağımsız çalışamaması, işleri aksatıyor. Örneğin Kuala Lumpur İngiliz bankacılık sisteminin yasal altyapısını örnek alıp uyguluyor. Böylece yatırımcı parama ne olur kaygısına kapılmıyor. Daha doğrusu bir sabah kalktığında bankasına, mal varlığına el konulamayacağı biliyor.

Hatırlayacaksınız, 2 Ekim 2009 tarihli Resmi Gazete’de, Yüksek Planlama Kurulu’nda kararlaştırılan İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Strateji Belgesi yayımlandı. Güya İstanbul hukuki öngörülebilirliği olan, şeffaf ve yolsuzluklardan arınan, objektif vergi sistemiyle, teknolojik altyapısı ve iyi yetişmiş elemanlarıyla önce yöresel sonra küresel bir finans merkezi olacaktı. Merkez Bankası dâhil bütün finansal regülatörler ve devlet bankaları genel müdürlükleri İstanbul’a taşınacaktı. Ama hepsi sözde kaldı. Şeffaflık ve öngörülebilirlik için yasal düzenlemeler yapılmadı. Tam aksine hukuki öngörülemezlik son dönemde hızla çoğaldı.

Ve İstanbul bırakın ilerlemeyi, geriledi. Kazablanka İstanbul’u geçti gitti. Geleceğin dokuz küresel finans merkezi arasında ilk sırayı aldı. Yatırımlar için İstanbul’dan daha güvenilir oldu. Nerden nereye...

İşte son durum bu.

suleymanyasar26@gmail.com