Bir kuraklık söylentisi aldı yürüdü, daha buğdayın tarladan kalkmasına beş ay var ekmeğe yüzde 30 oranında zam geldi. İstanbul marketlerinde 85 kuruştan satılan 250 gram ekmekfiyatı son iki ayda 1 lira 10 kuruşa yükseldi.

Tabii bu arada kuraklık söylentisiyle birlikte buğday fiyatları da yükseldi. Ekmeklik kırmızı buğdayın fiyatı Polatlı borsasında dün tonu 890 liradan işlem gördü. Oysa geçen yılın aynı döneminde fiyat 802 liraydı. Böylece Polatlı buğdayının fiyatı geçen yıla göre yüzde 11 oranında çoğaldı.

Yine Konya kırmızı sert buğdayı geçen yıl tonu 758 liradan satılırken dün tonu 895 liradan işlem gördü borsada. Böylece geçen yıla göre fiyatı yüzde 18 oranında çoğaldı Konya buğdayının fiyatı. Hemen unutmadan belirtelim Amerikan Doları olarak Konya kırmızı sert buğdayının tonu 420 dolara denk geliyor.

Peki, Konya buğdayı 420 dolara satılırken küresel borsalarda buğday fiyatları ne durumda?

Küresel borsalarda buğday fiyatları, Türkiye’nin tam aksine, geriliyor.Önceki gün küresel buğday fiyatları geçen yılın aynı dönemine göre düşük düzeyde seyretti. Hemen belirtelim geçen yıl tonu 330 dolar olan Fransa buğdayı 307 dolardan, geçen yıl 338 dolar olanAlmanya buğdayı 311 dolardan işlem gördü. Bu arada geçen yıl tonu 320 dolar olan Rus ekmeklik buğdayının önceki gün 292 dolardan işlem gördüğünü belirtelim.

Gelelim Türkiye’de buğday fiyatlarının niçin küresel fiyatların üzerinde seyrettiğine...

“Niye bizim buğday fiyatları ton başına 100 dolar daha yüksek küresel fiyatlardan” sorusunu yönelttiğinizde cevap hemen hazır; “mazot ve gübre fiyatlarının küresel fiyatlardan yüksek olduğu” ileri sürülür. Oysa devlet dünya fiyatına denk gelsin düşüncesiyle mazot ve gübre desteği veriyor çiftçiye.

Yine geçen yıl tarıma verilen devlet yardımı tutarının 8 milyar 684 milyon lira olduğunu hatırlatalım. İşte buna rağmen bu ülkede buğday fiyatları küresel fiyatların neredeyse yüzde 25 üzerinde seyrediyor.

Peki, buğday fiyatı yüzde 11 oranında artarken niye ekmek fiyatı yüzde 30 oranında artıyor?

Bunun da cevabı “kuraklık” oluyor. Oysa halen kuraklığın etkisinin ne olduğunu bilemiyoruz çünkü daha beş ay var hasada. Diyelim ki kuraklık nedeniyle Türkiye’nin buğday üretimi 21 milyon tondan 19 milyon tona geriledi. Bu miktar buğday yine Türkiye tüketimine yetiyor. Bir de dünyada düşük seyreden buğday fiyatlarından çiftçiyi korumak için ithalat yapılmayacağını varsayıyoruz. O hâlde ekmek fiyatı neden yüzde 30 arttı? Anlayacağınız tutarlı bir cevabı yok.

suleymanyasar26@gmail.com