TÜSİAD üyeleri de, gazeteciler de, TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi toplantısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın neler söyleyeceğini çok merak ediyordu. Erdoğan'ın bir cumhurbaşkanı gibi değil de, bir başbakan gibi gerçekleştirdiği konuşmanın tonu epey yüksek oldu. Katılımın son derece yüksek olduğu ve yine çok konuşulacak bir TÜSİAD toplantısı daha geride bırakılırken, iş dünyası temsilcilerinin kimisi Erdoğan'ın konuşması için "iyiydi" derken, kimileri de "sert" bulduğunu belirtti.

Toplantıya ilişkin kritik anları 10 maddede şöyle özetleyelim.

1- Toplantı TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Erkut Yücaoğlu'nun pek de "suya sabuna dokunmayan" konuşmasıyla başladı. Yücaoğlu'nun konuşmasının en kritik cümlesi, "Bir hukuk devletinin bir paralel devlet oluşumuna izin vermesi mümkün değildir. Devlet hiçbir gücün vesayeti altında olmamalıdır" oldu. İş dünyasıyla arasında uzlaşma yaratan bu cümle için Erdoğan, "Hukuk sisteminin içine sızmış paralel yapıya karşı bugün ilk defa iş dünyasından etkili bir ses duydum" diyerek, iş dünyasının "duyarlılığına" teşekkür etti.

Suzan Sabancı Dinçer: Ben duymadım

2- Bugün geçmişte hedef olan iş dünyası temsilcilerinin arasınaSuzan Sabancı Dinçer de eklendi. Akbank Yönetim Kurulu Başkanı ve aynı zamanda TÜSİAD Başkanı Haluk Dinçer'in eşi olan Suzan Sabancı Dinçer, Erdoğan'ın, "Geçenlerde bir gazetede bir bankanın yönetim kurulu başkanı karamsar konuşmuş. Neymiş efendim? Başarılara gölge düşmüş. Bir inceleme yaptırdım aktifleri sekiz kat büyümüş" şeklindeki eleştiri oklarının hedefi oldu. Toplantı sonrası, "Bu eleştiri size miydi" sorusu üzerine Dinçer, "Ben duymadım" demekle yetindi.

3- Birkaç gün önce iş dünyasının reformlar beklendiğini ve bu reformların hayata geçirilmemesi halinde Türkiye'nin 2023 hedeflerini gerçekleştirmesinin hayal olduğunu ifade eden TÜSİAD Başkanı Haluk Dinçer'e, Erdoğan'dan yanıt gecikmedi: "2023 hedefleri asla ulaşılmaz değildir. Biz bunun hayalini kurduk ve hedef haline getirdik."

4- Bank Asya ile ilgili tartışmalar da karşılıklı demeçlerde yerini buldu. Erdoğan'ın konuşmasından hemen önce TÜSİAD Başkanı Haluk Dinçer'in, "Özellikle bankacılık sisteminde dayanıklılığın devamı, güvensizlik yaratacak asılsız dedikodular üzerine kararlılıkla gidilmesini gerektiriyor" sözleri de elbette yanıtsız kalmadı. Erdoğan, bu konudaki eleştirilere, "Bir bankanın batırılması için çalışılmıyor. O banka batmış zaten" sözleriyle karşılık verdi. Ve sabah senasında yüzde 10'un üzerinde değer kazanan Bank Asya hisseleri öğleden sonraki seansta işleme kapatıldı.

5- Erdoğan, Gezi protestoları ve sonraki süreçte eleştirilerin hedefi olan, şirketleri pek çok kez vergi denetimine maruz kalan Koç Grubu'na da yüklenmeyi ihmal etmedi, "Bizi kıyasıya eleştirenlerin ananas, tespih meselesinde ağzını bıçak açmadı. Bu ihanet çetelerine kimse sesini çıkarmadı, tam tersine bunlara gizliden kol kanat germeye çalıştılar" dedi. 17 ve 25 Aralık operasyonları sonrası ortaya çıkan tapelerde Fethullah Gülen'e ait olduğu iddia edilen ses kayıtlarında Koç Grubu'nun adı bir rafineri ihalesi ve ananas gönderimiyle ilgili olarak geçiyordu.

6- Gezi olaylarına konuşmasında birkaç yer veren Erdoğan'ın, "Gezi olaylarına lojistik sağlayanları da, Türkiye'ye algı operasyonu yapanları kimlerin fonladığını da tek tek biliyoruz. Hepsi mahçup oldu. Olmaya da devam edecekler. 70 milyon kazanırken kaybedenler onlar olacak" çıkışı da dikkat çekti.

7- Erdoğan, "Bir işadamı için, sanayici için de hukuk sistemi de hayati derecede önemli. Hukuk sistemi adalet dağıtmıyorsa orada yatırım da olmaz, istihdam da olmaz. Türkiye'ye gelmesi için hukuk sisteminin güvenilir olduğunu görmesi lazım" sözleriyle iş dünyasının hukuku öncelemesinin önemine dikkat çekti. Geçmişte bu konulara dikkat çeken eski TÜSİAD Başkanı Ümit Boyner'e Erdoğan, "O kendi işine baksın" diye çıkışmıştı.

8- Haluk Dinçer'in yeni anayasa mesajı da kamuoyunda epeydir unutulan bir konuyu tekrar hatırlattı. Dinçer, "Türkiye bireyi merkeze alan, bireyi devlete karşı koruyan yepyeni bir anayasa yapma ihtiyacı duyuyor. Bu Türkiye'nin yeni dünya düzenindeki itibarı için bir elzemdir. En geç önümüzdeki genel seçimler sonrasında bu çalışmanın hayata geçmesini bekliyoruz. Yeni anayasa konusunda üzerimize düşen sorumluluğu üstlenmeye hazırız. Çözüm sürecinin ivme kazandırarak sonuca bağlanmasını son derece önemsiyoruz. Çözüm sürecinde ana muhalefetin bu sürecin dışında kalmasını sürecin sağlığı açısından riskli buluyoruz" dedi.

9- Erdoğan’ın, son üç gün içinde IŞİD’in Türkiye’deki faaliyetlerine ilişkin birinci sayfadan yayınladıkları iki haber nedeniyle New York Times’a yönelik suçlayıcı sözlerine karşı gazete haberlerinin arkasında olduğunu belirtirken, Erdoğan bu haberlerle ilgili, "Üç tane yalan haber çıktı diye bu ülkenin itibarı zedelenmez" dedi. Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Senato'da, IŞİD'in petrol ticaretinin Türkiye ve Lübnan üzerinden gerçekleştirdiğini söylemesine yönelik Erdoğan cephesinden herhangi bir açıklama gelmedi.

10- Toplantının belki de en can alıcı çağrılarından biri TÜSİAD Başkanı Haluk Dinçer'in Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "Doğrudan size hitap etmek istiyorum. Kutuplaşmanın bertarafında çok önemli bir rol üstlenebileceğinizi düşünüyoruz" diyerek kutuplaşma uyarısında bulunması oldu. Dinçer, “Halk tarafından seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı olmanız nedeniyle de, kutuplaşmanın bertarafında çok önemli bir rol üstlenebileceğinizi düşünüyoruz. Uzlaşmacı bir tutum ile sadece gelecek hedeflerine kilitlenerek, devletin kurumları, siyasi partileri, her türlü toplum kesimi arasında yeni bir toplumsal mutabakata öncelik edebileceğinize inanıyoruz" diyerek, kutuplaşmanın mimarına “kutuplaşmayı çöz” çağrısı yapmasının ne kadar gerçekçi olduğu sorgulanmaya muhtaç kaldı.