Fabrikalarda, tersanelerde, dev altyapı projelerinde, AVM, rezidans, iş merkezi inşaatlarında çalışırken, mesaisinin her ânında Azrail ile köşe kapmaca oynayan bir nesil yarattık. Kırsalda yaşayan tarım nüfusunun, 1963’te toplam nüfusun yüzde 70’i iken 2013’te yüzde 22’ye gerilemiş olması aslında her şeyi açıklıyor. İnsanların kırsalda eğitilebilmesi, meslek edinebilmesi, kırsalın başta tarım olmak üzere üretim araçlarıyla kendi kendine yetebilmesi için çalışmak yerine sürekli köyden kente göçü özendirdik. Yaşadığı yerden koparılan, vasıfsız, iş tercihi yapabilecek durumda olmayan bu insanları, çok ağır, riski yüksek, denetimsiz, örgütsüz iş alanlarında çalışmaya zorladık.

Modernliğin gökdelen dikmek olduğu yanılgısına düşüp, “Modern toplum tarımla uğraşmaz” gibi çarpık bir zihniyetin lağvettiği tarım ve ardından gelen tarımsızlaşma ile kırdan kente göç edenler için inşaatlarda, fabrikalarda, madenlerde neredeyse karın tokluğuna çalışmayı kaçınılmaz hâle getirdik. Tarım toplumunu yerinden etmekle kır hayatına dair hafızayı yok ettik, ekolojik varlıkları tahrip etmeyi kolaylaştırdık. İşçi sınıfının emeğini daha fazla gasp etmek için torba kanunlarla güya “yasal düzenlemeler” yapmaktan geri durmadık.

AKP iktidarı öncesi dönemde iş kazalarında dünya çapında bir ünümüz vardı, AKP’nin 12 yıllık iktidarı boyunca bu durumu katmerledik, rekordan rekora koştuk. Yetmedi, “İş kazaları medeniyet göstergesidir” diyenleri Ekonomi Bakanı koltuğuna oturttuk. Soma katliamıyla doğrudan ilintili Çalışma Bakanı ile Enerji Bakanı’nı bırakın istifaya zorlamayı yeni kabineye de alarak ödüllendirdik. Avrupa’da iş cinayetlerinde birinci, dünya ortalamasında ise üçüncü sıradayız, ne kadar övünsek az.

DİSK-AR verilerine göre, Türkiye’de her saat 80 iş kazası oluyor. Yılda 706 bin işçi iş kazalarıyla karşı karşıya. Bu buzdağının görünen yüzü çünkü, her 10 iş kazasından sadece bir tanesi SGK kayıtlarına yansıyor. TÜİK verilerine göre, iş kazalarının sayısı SGK verilerinin neredeyse 10 katı. Her 100 kayıtlı iş kazasının yaklaşık biri ölümlü olarak gerçekleşiyor. Türkiye, AB ülkeleriyle kıyaslandığında ölümlü iş kazalarında açık ara önde. Türkiye’de iş cinayeti sıklığı, AB ortalamasının 7,5 katı. Ölüm oranı AB’de 100 bin kişi başına 2,1 iken, bu oran Türkiye’de 14,3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin verilerine göre, 2013’te 1235 olan iş cinayeti 2014’ün sekiz ayında 1280’e ulaştı. AKP’nin iktidara geldiği 2002’den bugüne kadar iş cinayetlerinde ölenlerin sayısı 14 bin 700 kişi.

Kapitalizmin fıtratı gereği, AKP’nin inşaat odaklı kalkınma saplantısına kurban vermeye devam ediyoruz. Tek farkı, giderek sayıları artan iş cinayetlerinin iktidar, yandaş iş dünyası ve taşeron eliyle normalleştirilmesi, kamuoyunda kanıksanmaya, vakayı adiye hâline getirilmeye çalışılması. Hükümet bu normalleştirmeyi iş cinayetlerini fıtrat, kader, şehitlik gibi inanca yaslanan kavramlar üzerinden bilinçli olarak yapıyor. İnancı sömürerek, hem sorumluluktan hem hesap vermekten kaçıyor, aynı zamanda yandaş takımına da kol kanat geriyor. İhmali kişilerden, kurumlardan değil asansörden bilmek işine geliyor. Yasal hamlelerde yetersiz kalıyor, kapsamlı bir iş güvenliği stratejisi ortaya koyamıyor, kalkınırken elini kolunu bağlayacak yasalarla vakit kaybetmek istemiyor, çünkü çok acelesi var.

Metan gazıyla zehirlenen de, kömür madeninin altında kalan da, naylon çadırlarda yananlar da, tersanelerde ağırlık torbası yerine kullanılanlar da, inşaatlardaki bozuk asansör gibi ihmallerle ve denetimsizlikle bin bir şekilde ölenler, hep ölümüyle suçlu olanlar... Suçlu onlar çünkü, bugüne kadar ceza çeken ne bir siyasetçi, ne bir bürokrat, ne de bir işadamı gördük. İşçinin cehennemi Türkiye’de işçiye vaat ettikleri tek şey şehitlik. Neyin şehidi bu insanlar? Verdikleri neyin savaşı? AKP’nin “Yeni Türkiye’sinde” işçi olarak hayatta kalabilmenin savaşı mı?

pelincengiz@gmail.com