İktidarın can simidi: Dış mihrak

  • 25.12.2013 00:00

 Mayıs sonunda Fed Başkanı Ben Bernanke, krizde piyasaları rahatlatmak için yapılan parasal genişlemeyi, temel verilerin olumlu gelmeye başlamasıyla birlikte kademeli olarak azaltacaklarını duyurmuştu. Akabinde, piyasada bol ve ucuz olan paranın azalacağı endişesiyle gelişmekte olan ülkelerin piyasalarında satışlar olurken, kurlarda da sert hareketler yaşanmıştı. Piyasa oyuncuları, riskli gördükleri tüm varlıklardan ya çıkmaya ya da bu varlıklarda pozisyon azaltmaya başlamıştı. Aslında Bernanke’nin bu açıklaması, tahvil alım programının azaltılmasıyla piyasalarda olabilecekleri gösterecek mini bir test niteliği taşıyordu.

Bizlerse o günlerde fitili Gezi Parkı’nda çadır yakarak ateşlenen ve tüm Türkiye’ye yayılan Gezi direnişine tanıklık ediyorduk. FED’in açıklamasıyla Türkiye’ye park eden sıcak para yavaş yavaş demir alıp döviz kurları tarihî zirveleri görürken, iktidar ve yandaşları faiz lobisidış mihraklar,uluslararası komplocular şarkılarını takılmış plak gibi tekrar ediyordu. Sıcak para girişine bağımlı Türkiye ekonomisinin yapısal sorunlarına çare niteliği taşıyan, politik, hukuksal ve sosyal kırılganlıkları ortadan kaldıracak reformlar görmezden geliniyordu.

Türkiye, uzun süredir kısa vadeli yabancı sermaye girişleriyle fonlanan bir ekonomik büyüme yaşıyordu. Bunun kaynağı da Fed’in parasal genişleme politikası ve düşük faizlerdi. Özel sektör, düşük faizle borçlanarak yeni yatırıma girişti. Ekonomi büyürken, dış borç stoku arttı, cari açık yükseldi. Parasal genişlemeye son verilmesiyle sıcak paranın yön değiştireceği, bunun da Türkiye gibi ülkeleri etkileyeceği bilinen bir gerçekti. Gezi’yi hedef gösteren içi boş faiz lobisi bahanesine kargalar bile gülüyordu.

Nitekim, eylülde Economist dergisi, sermaye girişlerinin aniden durması hâlinde hangi yükselen piyasaların daha risk altında olacağını ölçen bir endeks yayımlamış, “en kırılgan gelişmekte olan ekonomiler” listesinde Türkiye, ilk sırada yer almıştı.

Aynı dönemde Morgan Stanley stratejisti James Lord tarafından küresel piyasa jargonuna yeni bir tanım hediye edildi: Kırılgan Beşler. Beşliye dâhil ülkeler arasında BrezilyaHindistan,EndonezyaGüney Afrika ve Türkiye yer alırken, beşlinin kırılganlığının sebepleri olarak işgücü maliyetlerinin artmasıdaha az yatırım çekmesi ve büyümelerinin yavaşlaması sonucu ödemeler dengesinin olumsuz etkileneceği gösterildi. Türkiye’nin dış borç stoku giderek büyüyor. Brüt dış borç stoku, ikinci çeyrek sonu itibariyle 367,3 milyar dolar, özel sektör borçlarının toplam dış borç stoku içindeki payı 252,3 milyar dolar. Kırılgan Beşli içindeki en yüksek borç oranına sahip ülke Türkiye.

Şimdi yeni bir süreçteyiz. Rüşvet ve yolsuzluk operasyonunun startının verildiği günün hemen ertesinde 18 Aralık’ta Bernanke, nakit bolluğunun sona erdiğinin habercisi olan 85 milyar dolarlık tahvil alım programını 2014 itibariyle 10 milyar dolar azaltacakları kararını açıkladı. Bu, yeni bir gelişmekte olan ekonomilerden sıcak para çıkış dalgası gelecek demek ki, geçmiş tecrübeler bunun bir günde gerçekleşmese de, etkisinin o ülkelerin ekonomilerinde kritik olduğunu gösteriyor. Şimdi zaten mayıstan bu yana sıcak para çıkışının olduğu Türkiye’de yeni bir dalga yaşanıyor. Siyasette açığa çıkan yeni riskler ve yatırımcı endişesi kaynak girişini bıçak gibi kesecek.

IMF’ye borcumuz bitti, hatta borç verir duruma geldik” laflarını ısıtıp ısıtıp önümüze koyanlar buna da bir kılıf bulacak. İktidar, muhtemelen ekonomide yaşanacak yeni bir istikrarsızlığın faturasını kesecek dış mihraklar arayacak. Bakanların adının karıştığı yolsuzluk iddialarını iktidarına ve ülkenin “ekonomik istikrarına” darbe girişimi olarak niteleyecek. Yalnız artık mihrak konusunda yeni isimler bekliyoruz. Diğerlerini ezberledik!

pelincengiz@gmail.com

Yorum Yap

Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (www.marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Hack Forum Hacker Forum Hack Forumu Warez Forumu Hacker Sitesi Hacking Forum illegal forum illegal forum sitesi warez scriptler nulled forum crack forumu hacking forumu illegal hack forumu hacking forums