Kamuoyunda geniş kitleleri ilgilendiren hemen her mevzunun önce iktidar tarafından siyasi bir şov malzemesi yapılabilirliğinin test edildiğine, daha sonra ülkeyi gererek kutuplaştırdığına şahit oluyoruz. Bu kural ister istemez 2020 Olimpiyat Oyunları adaylığı konusunda da değişmedi, oylamanın Japonya’nın galibiyetiyle sonuçlanmasının ardından fatura Gezi direnişine kesilmek suretiyle, organizasyonun alınmasını çeşitli gerekçelerle istemeyen kesimler vatan haini ilan edildi. Siyaset insanı olma üslubuna ve terbiyesine yakışmayan açıklamalar yapıldı, giderek içselleştirilen “biz ve onlar” ayrışmasına bir çentik daha atıldı. Arjantin’den zaferle dönülmüş olsaydı, Olimpiyat Oyunları hem AKP nezdinde hem de hükümet tarafında önümüzdeki yedi yıl boyunca siyasi bir malzeme hâline getirilecekti, bunu hepimiz biliyoruz. Olimpiyat Oyunları için harcanması planlanan yaklaşık 20 milyar doların finansmanı için yeni vergiler gelecek, İstanbul odaklı rant ve talan projelerine “ama Olimpiyat için yapıyoruz” kılıfı hep hazırda güvenli bir bahane olacaktı, bölgesel eşitsizlikler İstanbul lehine daha da büyüyecekti. Olmadı...

Şimdi Olimpiyat Oyunları’nın alınamadığına sevinenler de üzülenler de “Her işte bir hayır vardır” diyerek, bu kararın siyasi olduğu kadar hazırlık süreçlerinin de gözönünde tutularak alındığını unutmamalı. Türkiye’nin tanıtımına, turizmine önemli katkılar sağlayacaktı belki ama ekonominin kırılganlığının test edildiği bugünlerde böylesi büyük bir organizasyonu üstlenmenin ekonomiye faturası ne olacaktı, bunu kestirmek zor. Ancak, bu organizasyonu bugüne kadar üstlenmiş ülkelerin ekonomilerinde ne tür bir etki yaratmış, bunlara bakarak bir tahmin yürütmek olası.

Şu asla unutmamamız gereken bir gerçek ki, bugüne kadar Olimpiyat Oyunları’na ev sahipliği yapmış ülkelerde hiçbir zaman evdeki hesap çarşıya uymadı, tahmini bütçelerin hep üzerinde paralar harcandı, üstelik elde edilen avantaj da katlanılan bu mali külfetin çok altında kaldı. Bu arada, kimi ülkelerde Olimpiyat hazırlıklarının pek çok yolsuzluğa, usulsüzlüğe yol açtığını da bilmeyen yok.Yunanistan bunun en ciddi örneklerindendir ki, ülkede yıllardır süren ekonomik krizin Olimpiyat organizasyonuyla yaratılan bütçe açığına dayandığı sır değil. 2004 Atina Olimpiyatları için başta 4,5 milyar euro olarak düşünülen maliyet, 10 milyar euroya dayanmıştı.

Olimpiyat Oyunları’nı gerçekleştirme rüyası şimdilik bitti, artık ekonomik kırılganlığının arttığı bu dönemde yerel seçimler de giderek yaklaşıyorken , genel ekonomik yapının hassasiyetlerine dikkatleri çevirmenin zamanı. The Economist dergisi, son sayısında The Capital- freee Index başlığıyla yayımladığı listede, Türkiye’yi cari işlemler açığı, kısa vadeli dış borcu ve hızlı kredi büyümesi gibi faktörler nedeniyle en kırılgan gelişmekte olan ekonomiler listesinin ilk sırasına oturttu. Sermaye girişlerinin aniden durması hâlinde hangi yükselen piyasaların daha riskli olacağını ortaya koyan bu endekse göre, Türkiye ekonomisi için kırmızı alarm verilmiş bile. 

Eylül başında açıklanan OECD’nin Interim Economic Assesment raporunda da, Türkiye,kırılgan ülkeler arasında başlarda yer alıyor. OECD, özetle mayıs- ağustos döneminde hızlı sermaye çıkışı yaşayan, yerel para birimleri hızla değersizleşen, cari açığı büyüyen ve bunu sıcak parayla finanse eden ülkeler arasına Türkiye’yi de koymuştu. Bu tablonun kötüleşme riski ortada, faturanın ağırlaşmaması için atılacak adımlar netleştirilmeli. Şimdi, bu Olimpiyat meselesini rafa kaldırıp daha acil ve güncel konulara odaklanma gerekliliği var, Türkiye için rüyadan uyanma vakti. 

pelincengiz@gmail.com