- 31.12.2014 00:00
Alın dünyanın en ruh sağlığı yerinde adamını bir gardiyan rolünde cezaevine koyun ve sınırsız yetkilerle donatın, görün bakın nasıl insanlıktan çıkıyor, güç sarhoşluğuyla neler yapıyor.
* * *
Şimdi benim size faraza diye söylediğim şey, çok ünlü bir deneydir. 1971 tarihli Standford Cezaevi Deneyi(Standford Prison Experiment) olarak tarihe geçmiştir. Bu deneyde, siz şimdi gardiyansınız bu mahkumlar üzerinde otorite kurun denilen ve sınırsız yetki verilen denekler öylesine şirazeden çıkmışlardır ki, bir hafta sonra bilim insanları korkudan gözleri fal taşı gibi açılmış bir şekilde deneye son vermek zorunda kalmışlardır.
* * *
Bu bilim insanlarının laboratuvar koşullarında yaptığı şeyi, insanlık kendi tarihi boyunca defalarca denedi, tarttı, biçti. İşte bu yüzden demokratik dediğimiz ülkelerin hepsinde üç aşağı beş yukarı aynı kurallar var. Mesela kuvvetler ayrılığı olmayınca seçimle bile gelse iktidarın diktatörlüğe ve faşizme kaydığını insanlık çok acı tecrübelerle biliyor. Aynı şekilde, hesap vermeyi kabul etmeyene, iktidar da vermeyin deniyor. İşte o yüzden, hukuki sorumluluğu olmayan cumhurbaşkanlarına parlamenter sistemlerde ancak sembolik yetkiler veriliyor.
* * *
Şimdi biz ülke olarak, insanlık tarihinin bu tecrübeleri hiç yokmuş gibi, demokrasinin bütün kurumlarını bir kenara atıp, ülkedeki bütün gücü ve iktidarı bir tek adama teslim etmeye hazırlanıyoruz.
* * *
Anayasa’ya göre partiler üstü olan, seçildiği anda partisiyle ilişiği kesilen Cumhurbaşkanı, benim sarayıma bakın, bu ülkede kimin iktidar olduğunu görün, diyor. Bundan sonra Bakanlar Kurulu’na ben başkanlık edeceğim diyor. Anayasa’yı değiştirebilirse başkanlık sistemine geçeceğinden söz ediyor ama başkanlık diye bahsedilen şey bütün kuvvetlerin bir elde toplandığı Latin Amerika tipi bir diktatörlük. Yani Erdoğan ne parlamenter sistemin ne de demokratik bir başkanlık sisteminin kurallarıyla hareket etmekten yana. Bütün kurumların, kuralların ortadan kalktığı, her şeyin bir kişinin keyfine göre şekillendiği bir dünyaya davet ediliyoruz.
* * *
Erdoğan’a oy verenler bu gidişten memnun olabilirler ama oy vermeyenler için bu ülke bir hapishaneye dönüşecek demektir.
* * *
Standford deneyindeki sanal hapishanede, kurallar ortadan kalkınca, gardiyan rolündeki denekler birer canavara dönüşmüş ve önceden hiç tanımadıkları mahkûm rolündeki deneklerin hayatını cehenneme çevirmişlerdi.
* * *
Hapishaneye dönecek bir Türkiye’de toplumun en az yarısıyla kavgalı olanların neler yapabileceğini de varın siz düşünün...
Yorum Yap