Suriye’deki iç savaş, soludukça daha fazla etkisi altına alan bir sinir gazı gibi, aklımızı, duygularımızı, vicdanımızı rehin alıyor. Savaşın başladığını anlamak için ufkun ötesindeki görüntülere, yaklaşan seslere bakıyoruz ama soluduğumuz havayla birlikte çoktan savaş alanına girmiş bulunuyoruz. 

Son günlerde olanlara bir bakın: Reyhanlı’daki patlamadan sonra binlerce Suriyeli mültecinin evlerine hapsoldukları, tıbbi yardım almak için bile evlerinden çıkamadıkları söyleniyor. Mazlum-Der’in ön inceleme raporu tüyler ürpertici detaylarla dolu. Bombanın patlamasının hemen ardından bir insan avı başladığı, mültecilerin saldırı ve lince uğradıkları anlatılıyor. Evini barkını geride bırakıp kanlı bir savaştan kaçan insanların ırkçı saldırıların hedefi haline gelmesi hepimizi derin bir utanca boğmalı ama boğmuyor. 
Patlamanın hemen ardından Reyhanlı Sulh Ceza Mahkemesi, eşi benzeri olmayan bir sansür kararına imza atıyor. Soruşturmanın gizliliği bahanesiyle patlamaya ilişkin bütün haber ve fotoğrafların yayımlanması yasaklanıyor. Soruşturmanın gizliliği dediğiniz şey, soruşturma dosyasına giren evrakla ilgiliyken mahkeme olayla ilgili her türlü haberi yasaklıyor, belli ki hükümetin savcıdan, savcının da mahkemeden ricası sonucu yasalar takla atıyor ve hiçbir hukuki dayanağı olmayan bir karar çıkıyor. Çok şükür Reyhanlı Ağır Ceza Mahkemesi bu kararı kaldırmış, hiç olmazsa bu sansür utancından kurtuluyoruz. 
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Avrupa Parlamentosu’nda Sosyalist Grup Başkanı Hannes Swoboda ile birlikte düzenlediği basın toplantısında Erdoğan’ı Esad’a benzetince Swoboda toplantıyı terk etmiş. Kılıçdaroğlu Türkiye’de çekincesiz bir şekilde kullanılan şizofrenik politik dilin neden bu kadar tepki çektiğini anlayabildi mi bilmiyorum. Ekmek fırınları önünde kuyrukta bekleyenlerin, cenaze törenlerine katılanların üzerine bomba yağdıran, sayısız insanı işkencelerde öldürten ve muhalefet denen şeyin hayal bile edilemeyeceği bir rejimin liderini Erdoğan’la kıyaslayan ufuk darlığı sadece CHP’ye Türkiye’de iktidar alternatifi olma şansını kaybettirmiyor, yurtdışında da itibar kaybettiriyor. 
Diğer taraftan Türkiye’nin Suriye’de oynadığı rolü, hükümet politikalarını destekleyenlerle sağlıklı bir şekilde tartışma imkânı da ortadan kalkmış görünüyor. Esad’a karşı savaşanların ellerine geçirdikleri insanları korkunç şekilde linç etmeleri, sırf devlet memuru diye insanları binaların tepelerinden atıp öldürmeleri, yargısız infazlar ve işkenceler ya görmezden geliniyor veya Esad zulmünün insanları bu hale getirdiği gerekçesiyle geçiştiriliyor. Daha geçen günlerde, ölen Suriyeli askerin kalbini ve ciğerini söküp yiyen Abu Sakkar’ın kimliği İnsan Hakları Örgütü tarafından teyit edildi. Sakkar, Esad’a karşı çarpışan birliklerden birisinin komutanı. Sakkar internette dolaşan bu videoda sadece ölünün kalbini ısırmıyor ama aynı zamanda bütün Alevileri de tehdit ediyordu. 
Mayıs başında Hizbullah lideri Nasrallah’ın yaptığı açıklamalarla Suriye’deki iç savaş, bölgedeki güçlerin gölge boksundan çıkıp açıkça bir mezhep savaşına dönüştü. Evet, her şey Arap Baharı’nda diğer ülkelerde olduğu gibi başlamıştı. Esad gösterileri kanlı bir şekilde bastırdı, katliamlar yaptı, bunların hepsi doğru. Ama bugün gelinen nokta, artık bütün bölgenin içine çekildiği kanlı bir mezhep savaşıdır. 
Crisis Group gibi saygın düşünce kuruluşları bile Türk hükümetini ‘Sünni Müslüman bir hegemon devlet imajı’ yansıtmakla eleştiriyor ve Suriye’yi ele geçiren mezhepsel bölünmenin, sınırları aşarak Türkiye’ye ulaşacağı konusunda uyarıyorlar. 
Hepimizin soğukkanlı bir muhasebeye ihtiyacı var. Hükümetin Suriye politikasını ciddi bir özeleştiriden geçirmesi gerekiyor. Hiçbir şeyin siyah ya da beyaz olmadığı son derece karmaşık bir mesele bu. Meseleyi bütün boyutlarıyla görüp çözüm üretebilmek için ilk önce bu ‘sinir gazının’ etkisinden kurtulmamız gerekiyor.