“Bir ülkenin geleceği o ülke insanlarının göreceği eğitime bağlıdır.” –Albert Einstein

Memleket için eğitim sorunu tüm zamanların en önemli ve çözülemeyen sorunu olmaya devam ediyor. Kimi ekonomik, fiziki ve teknik iyileşmeler olsa da bile eğitim çıktıları bakımından oldukça kötü durumda gözüküyor.

Eğitimde öncelikli sorunları eğitim kalitesinin düşüklüğü ve fırsat eşitliği sorunları oluşturuyor.

Her ne kadar kamu bütçesinden ayrılan payın GSMH’ya oranı yüzde 4’lerin üzerinde ve artış gösteriyor olsa da bunun sağladığı fiziki altyapı iyileştirmeleri talebi tam olarak karşılayamadığı gibi eğitim bütçesindeki artış ve öte yandan eğitime erişimin teşvik edilmesi ve elde edilen oransal başarılar aynı şekilde eğitimin kalitesinde gözükmüyor.

Yani eğitime erişimin kolaylaştırılmasındaki gayret eğitimin kalitesinin artırılmasında görülmüyor.

Diğer yandan on bine yakın derslik açığının yanısıra yüz bine yakın öğretmen açığının bulunması fiziki altyapının yetersizliğinin de açık göstergesi.

Ayrıca tekno-eğitsel altyapı yetersizlikleri, Fatih Projesi’nin tamamlanamaması ve yeterince aktif işletilememesi gibi sorunlar ve daha da temel bir sorun olan öğretmenlerin yetersizliklerini eklediğimizde bu eğitim altyapısının çıktıları oldukça sorunlu ve yetersiz kalıyor.

Örneğin PISA/ OECD “Öğrenci Değerlendirme Programı” 2012 verilerine göre 64 ülke arasında okuma, fen ve matematik puanlarında 44. sırada olabiliyoruz.

Bundan daha önemlisi 15 Mart 2015 tarihinde yapılan YGS sonuçlarında görülüyor.

ÖSYM verilerine göre YGS sınavına 2 milyon 126 bin 684 aday başvurdu, sınava giren 1 milyon 987 bin 488 adayın 145 bini 140 puan alamadığı için ön lisans ve açık öğretim fakültelerine de kayıt yapma hakkını kaybettiler. 575 bin 768 aday da 180 taban barajını aşamadığı için LYS sınavına girme hakkını yitirdi.

Geçen yıl 477 bin kişi 180 puan barajını aşamamıştı yani 180 barajına takılan sayısı 2014 yılına göre 100 bin kişi daha artmış bulunuyor.

Sınav sonuçlarının genel ortalaması daha da düşündürücü 40 soru üzerinden Fen sorularına yüzde 3,9 (%10), Matematik sorularına yüzde 5,2 (%13), Sosyal sorularına yüzde 10,7 (%27), Türkçe sorularına yüzde 15,8 (%40) ortalama doğru cevap verilmiş olması, eğitim sorununda pek çok şeyi anlatıyor.

Öncelikle bu oranlar bir önceki sınav sonuçlarına göre durumun daha kötüleştiğini gösteriyor.

Sınavda 160 sorunun sadece 35’i cevaplandırılmış bulunuyor. Yani öğrenciler soruların sadece yüzde 22’sini yanıtlayabiliyor.

Ayrıca 80 soru ve üstünü yanıtlaya bilenlerin oranı ise neredeyse yüzde 5’ten daha düşük bir düzeyde kalıyor.

Bu da bir bakıma üniversiteye girme düzeyinde eğitimi olanları bize gösteriyor.

Önce söyledim.

Eğitime erişimi kolaylaştırmanın özellikle kız çocukları için önemi çok fazla olsa da gerek eğitime devamlılık ve gerekse eğitimin kalitesi en az bunun kadar önemli bir eğitim sorunumuz.

TİSK değerlendirdiği AB “Avrupa’da Eğitimi Erken Terk Durumu” raporuna göre kız çocuklarının lise eğitimine gelmeden yüzde 40’ı eğitimi terk eder duruma gelmiş bulunuyor. Bize en yakın olan İspanya’da bile bu oran yüzde 20’nin altında bulunuyor.

Çalışma çağına gelmiş nüfusun bile yüzde 61’inin ilköğretim seviyesinde olduğu bir ülkede eğitim sorunu, sadece bir eğitim sorunu olmaktan çıkmış bir hayat memat sorunu olmuş demektir.

Eğitim için bütçeden ayrılan payın artırılması, fiziki ve teknik altyapı eksikliklerinin giderilmesi, öğretmen ve dershane açığının kapatılması, bilimsel ve laik bir müfredata geçilmesi, öğretmenlerin öğretiminin yükseltilmesi ile özlük ve ekonomik haklarının iyileştirilmesi, eğitim politikalarının kamuoyuna açık katılımcı yöntemlerle belirlenmesi, eğitim STK’larını karar süreçlerine katılımının sağlanması, AB kriterleri ve olanaklarından yararlanılması gibi özetleyeceğim sorunlar aşılmalıdır.

Yoksa “eğitim şart” demekle olmuyor.

mustafapacal34@gmail.com