Dücane Cündioğlu naifliği diye bir şey

Cündioğlu’nun yaptığı şey dava felsefeciliğini (misyonerce düşünceyi) felsefe sayılmaktan çıkarma çabası. Kelam felsefe değil. Niye? Çünkü bir tapınağın bekçiliğini yapıyor. Marksizm felsefe değil. Niye? Çünkü bir hayale hakikat rengi veriyor. Cündioğlu böyle yaparak bir naifliği ifşa etme fazileti gösterdiğini düşünüyor. Halbuki, bir anlama çabası olarak felsefeyi bu denli abartmak yani tarihselliğin dışına çıkartmak için elimizde bir gerekçe var mı? Yok. Bir ideolojik önkabuller manzumesine d

Türkiye’de felsefe neden patladı?

Evet, Türkiye bir toplum olarak son yirmi küsur yıllık AKP iktidarında sınıf atladı. Eğitim seviyesi yükseldiği ama en önemlisi halk zenginleştiği için felsefeye ilgi patladı. Ona yer, zaman ve ihtiyaç doğdu. Toplum zenginleşince eski dinin gömleği dar geldi. Bir yırtılmayı izliyoruz. Bir tarafta yırtılma yokmuş gibi davrananlar var. Bunlar yaşanan bir heyelanı görmezden gelen inkarcılar. Bir tarafta da yırtılmayı kendini yırtarcasına teşhir etmeyi meziyet sayan teşhirciler var.

Yerli ateizmin zaafları: Köksüzlük

Ateist olduğun zaman bile bir geleneğin mensubu olduğunu unutmayacak bir olgunluk içinde dinle hesaplaşman gerekiyor. Dinle hesaplaşmayı din ile didişme olarak anlayanları köksüzlük bekliyor. Hatta gidecekleri başka yer olmadığı için dönüp dönüp terketmek istedikleri gelenekle kavga ediyorlar. Bir meziyet sandıkları “hiç bir yere ait olmamak” bir meziyet değil, bir tükeniştir. Hiçbir yere ait olmayanlar insanlığın musilajıdır. Yerli ateizmin en büyük zaafı köksüzlüktür. Kendi dini veya kültürüy

“Kuru Otlar Üstüne” boca edilen

Ne otları örten kar ne de büyük şehirden oraya tayini çıkmış öğretmenin bedbin kolonyal nazarı böyle bir atfı meşru kılabilir. Bu projeksiyon eğer bir klişe olmasaydı bir okuma biçimi olarak mazur görülebilirdi ama bir klişe, bir postmodern klişe. Maalesef filmin en çiğ boyutu bu: yoksulun, Doğu'nun, kırsalın mutsuz olduğu varsayımı. Bu zaafına rağmen film şiir gibi bir kapanışla bitiyor.

Yokluk ve tokluk arasında din

Türkiye’de bugün aksi yöndeki vaveylaya rağmen son yirmi yılda yokluk toplumundan tokluk toplumuna geçiş yaşandı. Eski ahlak ve din anlayışı ofsaytta kaldı. Hala yeni zenginleri eski fakirliğin sopasıyla dövmeye çalışan muhalif idealizminin attığını sandığı gollerin gol sayılmamasının sebebi budur. Mesela artık çok düşük gelir grubundaki insanlar için bile erişilebilir bir tüketim nesnesi olan serpme kahvaltının suçüstüsü gibi sunulmasındaki aculluk bundandır. Herkes şaşkın: Dindarlar kadar din

Dünyayı kadınlar mı kurtaracak?

Hiç bir mağdur kesim ve kitleyi melekleştirmemeli ve mehdileştirmemeli. Dünyayı işçiler kurtarmadığı gibi kadınlar da kurtarmayacak. Böyle sloganlar en fazla performatif bir telkin olabilir. İnsanları seferber etmek için konuşlandırılan birer slogan, birer motivasyon vaazı olabilir. Lakin buna bir hakikat gibi inanmak yanlış ve tehlikeli. Dünyayı sadece erkeklerin kurtaracağı (veya yönetebileceği) düşüncesi ne kadar ilkel ve boş bir iddia ise kadını dışlayan bir dünyadan çıkış için kadını yücel

Anadilin tercümesi olmaz

Bir dilin inkarı aslında o dili konuşanların insaniyetinin inkarıdır. Dili insandan ve insanı dilden koparamıyorsun. Dilin baskılanması, insaniyet imkanının baskılanmasıdır. Çünkü dil insanı vareder. Dil ile konuşmaz, dil ile ünsiyet ederiz. Dil varlığın evi değil, insanın varlıktaki evidir.

Kürt siyaseti ve özerklik

Kürt siyaseti içinde halktan gelen popüler basınç, Kürt siyasetini askeri vesayetten çıkmaya zorluyor. Bunun gel ve gitleri Demirtaş eşlerinin (çiftinin) eşsiz ve başkansız (eşbaşkansız) çıkışlarında yansıma buluyor denebilir. Bu çıkışlar mahçup ve mütereddit ama siyaseten doğru istikamette olmanın bilincinde çıkışlar gibi görünüyor. İlgi ve destek görüyor. Kürt siyaseti üzerinde askeri vesayetini sürdürmek isteyen totaliter örgüt ise Kürt siyasetinin ne Kürt ne de siyaset olmasına izin vermeye

Sözün yolculuğu

Söz ve bilgi o kadar çok demokratikleşti ki ulemanın sırrı bozuldu, kerameti kalmadı. 'Rasyonel doğruluk', 'fikri keskinlik' yerine, beğeni ve 'güven duyma' hakim angajman biçimi halini aldı. Doğru’nun iktidarı birkaç cepheden sarsıldı. Söz, Doğru'dan boşanıyordu. Hoşlanmanın, hoşuna gitmenin doğrudanlığı uzmanlık dolayımının iktidarına isyan etti. Uzmanlar ve kurumlar boşa düştüler. Bilginin demokratikleşmesi, kitabı dağıttığı gibi doğru’yu da sübjektifliğin atmosferine düşen bir meteor gibi p

Vatan kavramı nasıl doğdu?

Vatan kavramı, akrabalığın iskan olunan toprağa gömülmesiyle doğdu. Akrabalık kandan toprağa geçmek suretiyle vatan denilen şeyi mümkün kıldı. Bu yüzden toprağa akrabalık ilişkisi atfeden sözler (ana-vatan, baba-vatan) bu transferin duygusal kalıntılarıdır. Eskiden çadır anlamına gelen “yurt” kelimesi de tıpkı vatan kelimesi gibi günümüzde, eski anlamından boşanıp o yeni anlama büründü.

Aşiret ve Şirket (Kirve ve Bono)

Aşiret ve şirket iki yakınlık biçimi. Aralarında bir akrabalık var mı? Acaba hangisinin asabı daha çabuk bozulur? Hangisi hangisini kıskanır? Kısaca bir bakalım isterseniz.

Son bakışta şair

Bütün inşa ettiği görkemli fikri ve estetik eserler ve poetik azamete rağmen şair de bir insandır; kalbi çırpınan bir insan. Sevdiği kadını görmek için onun yolunun geçtiği muhite gitmiştir. Onunla karşılaşma ümidiyle zamane tabiriyle 'stalk'lama yapmıştır belki de. Aşkta tarih durduğu için sevgili yirmi yaşında ne ise doksan yaşında da odur. Ve o görünür. İşte karşıdan geliyordur. Şair yarım asır sonra hala aynı heyecanla ona doğru yürür. Elinde belki Cağaloğlu’ndan kalma bir kitap poşeti.

Şeyhler, Seyyidler, Saidler memleketi

Selfie çağından önceki prehistoryadan bakıyorlar bize. Bakışları haşin. Ehlileştirilmeye direnen bir vahşilik var o bakışlarda. Yani yüzlerinde bugünkü yapay tebessümlerimizden ve riyakar medeniyetten eser yok. Fotoğraf makinasının kapanına yakalanmış yabani kaplan gibiler. Gördüğümüz suretleri genelde destursuz alınmıştır. Türkiye’de Cumhuriyet’in karanlıkta kalan yüzü (sivil cumhuriyet) hakkıyla günışığına çıktığında bu ülkenin bir şeyhler, seyyidler, Saidler memleketi de olduğu gerçeğiyle ka

Filistin bir ne meselesidir?

Gazze’de yaşananlar benim nispeten uzak durduğum Filistin meselesinde beni (başka insanlar gibi) yüzleşmeye zorladı. İtiraf etmem gerekirse, Gazze denilen ve iki milyondan fazla insanın hapsedildiği bir toplama kampının gerçek mahiyetini görmek zorunda kaldım. İçim acıdı. Müslümanlığım beni teskin etse de insanlığım bu zulme isyan ediyor. Bugün hem Müslümanların hem de Yahudilerin selameti için gerekli bir uyanışın yankılarını görüyoruz. Bunun belki de ilk adımı “cesaret”tir.

Kürtlerin mezar sorunu

Malum Kürtlerin bir mezar sorunu var: Şeyh Said Efendi, Seyyid Rıza, Bediüzzaman Said Nursi. Bu tarihsel simalar, “tarihe doğum”ları engellenemediği için “ölümlerine izin verilmeyen” Kürt büyükleri. Post-Osmanlı başlangıcı temsil eden zımnî bir konsensüs, bir tür Müslümanlık mukavelesi var idi. Bu Kürt büyüklerini meşruiyetten düşüren şey, Kürtlerin taraf olduğu bu Türk-Kürt ortaklığına sadece Türkler adına hareket iddiasındaki rejimin yaptığı ihanet idi. Bugün retrospektif olarak Selahaddin-i

Boğaziçi düşerken veya Türkiye üniversitesinin metamorfozu

Bugün üniversitede yaşanan eşzamanlı iki süreç var: Üniversitenin eski elitlere göre kurulu kültürünün ölüme terkedilmesi ve bürokratik olarak yeni merkeze tabi hale getirilmesi. Bu bir tevhid-i tedrisat çalışmasıdır. Bu kez mektep ve medrese buluşturulmuyor; toplumun (algılanan, yenilenen) duygu ve ihtiyaçlarına cevap vermeyen kurumların bürokratik tasfiye veya istilası sözkonusu. İsteyen buna kültürel hegemonya kavgası diyebilir. Eski üniversite bu yüzden metruk bir memur ya da taraftar besle

Antisemit kimdir?

Yahudilerin adam olamayacağına inananlar antisemittir. Yahudilerin geçmişte vicdansızca mağdur edildikleri için asla gaddar zalimlere dönüşemeyecek melekler olduğuna inananlar da antisemittir. İsrail’e devletler hukukunda özel muamele yapanlar antisemittir. İsrail’in katliamlarına göz yumanlar antisemittir. İsrail’in biricik olduğunu ve zulüm yapsa bile buna Holokost dolayısıyla izinli olduğunu düşünen veya buna itiraz etmeyen antisemittir. İsrailli insanların insaniyetin vicdan, anlayış ve hür

Kur’anizmin Kemalizmi

Bu yıl 10 Kasım anmaları geniş bir Atatürk sahiplenmesine sahne oldu. Öteden beri Atatürkçülük tarikinde gidenler, AKP’nin iktidar tecrübesinin savundukları şeyi (Atatürkçülüğü) haklı çıkardığını hissederek Ata’larına daha bir sahip çıktılar. Daha ilginç olan şey ise daha geniş kesimlerde Mustafa Kemal’in “anlaşılması” ve takdir görmesi oldu. Özellikle geleneksel olarak Atatürkçülüğe mesafeli olan eski dindar veya dindarlıktan yeni küsmüş insanların Mustafa Kemal Paşa’da kurtarıcı bir ruh veya

Cumhuriyetin kendine gelmesi: Dindarlar ve Kürtler

Cumhuriyet fikrinin kendisi bir terakki nişanesi olmakla birlikte beraberinde pek çok sorunlar getirmiştir: Bunların başında da temsil meselesi vardır. Bütün bir halkı temsilen hareket nasıl olacaktır?

“İlk Gece Hakkı” Tartışmasına Dair

Peygamberin sureti neden çizilemiyor?

Trump’ın başarısı ne anlama geliyor?

İslamofobi endüstrisi

Elmanın tarihi

Siyaset için çıkış var mı?

Kürt haysiyeti

Kadınlar ve Kürtler neden tecavüz ve ölüme layık kalıyor?

İslamcılıktaki Türkiyelilik

Kılıç, bedevilik ve vahşet

Ayasofya’da tarih yeniden yazılırken

Bir alegori: Et ile tırnak

Kürtlerin temsil sorunu

George Floyd’u nefessiz bırakan egemenlik fıtığı

Sol nedir, sağ nedir?

Kürtler neden Türkiye’yi kurtaramıyor?

Düşünür neyi düşünür?

Bir peygamber kıssası

Küresellesme ve Korona

Kürt Türk ilişkisi: Nezaret, vekalet, bakanlık

Korona’ya karşı dua nasıl ilaç haline geldi?

Kedi sevmek imandandır

Düşünür kime denir?

Anneler ağlamasın diye Kürtçe ninni

AKPnin insanlığa yaptığı katkılar

İki bin bir ekmek aç bir adamı kurtaramadı

Kürtler zalim olabilir mi?

Sahte peygamber mümkün mü?

Kanal İstanbul İslam’a uygun mu?

Türklere eşit haklar istemek neden garip geliyor?

Xelk’in demokrasisi

Türk sorunu değil Kürt sorunu

Şehir, üniversite, iktidar

İslamcıların sandıklarında bir şey var sandık

Bir koltukta iki dünya

Dağların büyüsü nasıl kaçtı?

Kürt cumhuriyetinin general hali

Kürt mülk sahibi olmasın

Donald Trump’ın Zülkarneyn Olarak Portresi

Bir fiyat sorusu: Kürt müsünüz?

Evrenselci kurtuluş ideolojileri ve Kürtler

Başörtüsü ve Silah

Sosyolojinin Tanrısı

İSLAM VE ATEİZM Kutsallık Yere Düşünce

Kürdistan Özerk Bölgesi Referandumu

Üçüncü Abdülhamid

Allah, Rahman, Rahim

Bir isme tutunmak

Yardım ve israf

LGBT’lerle nasıl eşit olacağız?

Vatandaşlıktan çıkarma veya devletsizleştirme

Bahar gelmesi

Nevruz ve Şeb-i Arus

Kürdleri İslam’la kandırmak

Alnına T.C yazılan kız öğrenci

Zalim hâkim ve haksız mağdur

Şehirde savaş ve İmralı Notları

Demokrasi ve Hilafet Devleti

Kürdlerin hakkı olan nedir?

Bernie Sanders ve Hillary Clinton

Siyaset ve vicdanlar

Diktatörlük günahı yasaklasa

Said Nursi, Şeyh Said, Seyyid Rıza

The Revenant ya da serhatte hayat

Kar üstüne

Negatif inkârdan pozitif kabule Kürdler

Oluk oluk kir

Said Nursi’ye dair Hür ve Cilasun’a cevap

İhlas Risalesi’nde Adam Smith

Said Nursi’ye Hitler çamuru bulaştırmak

İnsan haysiyetinin kökeni

Roboski ve özyönetim

Kırşehir’deki hendek ve özyıkım

Şiddet ve siyaset (Kürdler)

İslam adıyla kadına zulüm

İsmet Özel ve Donald Trump

Donald Trump neyi temsil ediyor?

PKK’nin hendek siyaseti

San Bernardino ve terör duası

Bozkurt ile Rabia buluşması

Tahir Elçi’nin ölümü

Eleştiri ve Dikta

İnsan neden zalim ve cahildir?

Beyaz kefen, siyah önlük

Silvan, Doğu’nun Paris’i mi?

Ateist, dindardan daha ahlaklı olabilir mi?

'Milli', 'Öz' ve Temizöz

Di xweşiyê da bimînin

PKK’nin öz-yönetimden anladığı öz-terörizm mi

Taklidî İslam, Tahkikî İslam

Risale-i Nur’a müdahalenin tarihi yazılmalı

Kürdler neden telef oluyor

Hayvan ve İnsan

Kürd neden kökenlidir?

Kürdistan’ı harabeye çevirmek

Tasavvuf ve aşkın kesik kafalı bedenleri

Nurculuk da eleştirilmeli

Öcalan’ın yarım kalan portresi

Nurculuk eleştirisi ve mesiyanizm

HDP ile PKK arasında fark bırakmamak

Milliyetlilik ve milliyetçilik

İki hazine: benlik ve milliyet

Ümmeti bölen Kürdler!

Mele Hikmet û Remezan Çavuş

Srebrenitsa ve Halebce

Kader ile irade’nin dansı

Kürd sorununda insan haysiyeti

İttihad-ı İslam ve Kürdler

HDP devrimi, AK Parti devrimi

Din elden gidiyor diyen tûtî kuşları

HDP ve Kürdlerin Temsil Zaferi

Kürtçülük ile suçlanmamış Kürd ‘yok’tur

Düşman bitince, kendi göründü

Kırmızı Kitap’tan Anayasa’ya

Müslüman ol, Kürd olma!

Bazı sosyal bilim kavramları

İslam’ın solundaki boşluk

Dua ve doğa

Ermeni Soykırımı ve Ayasofya Mabedi

Kullanışlı aptallık ve entelektüel popülizm

Üç parti: Türklük, Kürdlük, Müslümanlık

İslam’da siyasi partiler

Demokrasinin yeni taşıyıcısı Kürdler

Ateistlerin inanç hürriyetini savunmak

Cemaat yazısına tepkiler

Cemaat’te özeleştiri alametleri mi

İfade özgürlüğü niye önemli

Said nasıl Kürdi oldu

Kürdlerin teori hastalığı

Kamusal alanın kökeni

Hegemonya ve müsbet hareket

İslamofobi nasıl düşman oldu

Dindar Cumhuriyet’in sağı solu belli mi

Fotoğrafçının ölümü

Darbenin sıradanlaşması

Said Nursi ‘bana yazdırıldı’ derken

Eleştirel bir dindarlık ihtiyacı

Kader kredisiyle dindar sarhoşluğu

İyilikler hep bizde

İslamda savaş bitmiştir

Jefferson Kur’an’ı üstüne Ellison yemini

Kürd öğrenci, Türk öğretmen: Konu ‘evrensellik’

İntihar postacısı

Yeni Türkiye’de devleti takdise devam

İslamcılığın cesareti ve süreçteki zaaf

IŞİD’in devleti, Kürdlerin milleti

Mektup okumanın mantığı: Mana-yı harfi

Ehmedê Xanî Hazretleri’nden Kürdlere mektup

Çıplaklık ve örtünme

Halepçe, Roboski, Kobani ya da Kürdlerin devletsizliği

İskoçlar ne elde etti

Hâkim Türk ile mahkûm Kürd’ün birbirini ağırlaması

Nurdan bir üniversite

Paralel etnikliğe milli temizlik

Kafa kesenlerin şeriatı

Dindar Cumhuriyet’in Müslüman ulusu

Şehir nedir

Kürtlerin uluslaşması

Yeniden uluslaşma süreci

Demokrasi Müslüman’a helal mi

Bronzlaşmadan beyazlaşmaya Caprice Hotel

Hıyarizma: Hıyarlığın sosyolojik analizi

Siyasaldan put yapmak

Nurculuk ve İslamcılığın devlette kesişen yolları

İslamcılık ve Nurculuk (2)

İslamcılık ve Nurculuk (1)

Gülen Cemaati’ni bitirmek

Müslümanlar Siyonizm’i aşabildi mi

İslamcılığın Kürtlere borcu

Adolf Eichmann kimdir

Erdoğan’ın başarısının sırları

Bediüzzaman’ın Türkleştirilmesi, Risale-i Nur’un devletleştirilmesi

Aşk çevreye yeterince duyarlı bir yol mu

Üç hilafetten hangisine aşinayız

Kürtlerin boşanma hakkı

Korkunç varlık

Bir vicdan koalisyonu ihtiyacı

Post-Kemalist laiklik yahut İslam içi siyaset

Xweda, God ve Allah

Barış süreci böyle olmak zorunda mı

İslamcılık ve mukaddesatçılık

Devrim ayakları ve demokrasi yorganı

Kuyudaki adam: Tolstoy, Bediüzzaman ve Buda

Gülen Cemaati için özeleştiri vakti

Gere gere kazanmak

Psikopat laikler ve ihtilalci demokratlar

Tozlu çizme’den kibir tekme’sine

Nihilist cihad

Halk ihtilali ve meşruiyet

Pennsylvania’nın yol haritası

Milliyetçilik: Bir gönüllü körlük

İlkel milliyetçiliğin faydaları

Ermeni soykırımı ve Müslüman milliyetçiliği

Milliyetçilik meselesi

Ermeni Apo’dan Ermeni Gülen’e devlette devamlılık

İslamcılığın ikinci momenti

Marx ve Fakr

Nurculuğun devletleşmesi

Haklılık ve millilik

Çekiç ile Kalem

Halife çürük çıkarsa din elden gider mi

Doğrunun iktidarına doğru

Newroz ve özgürlük

Yeni iç düşman

Siyaset ve iman

Müslüman’ın bencilliğiyle karşılaşmak

Vazodaki akrep

Türkiye’nin kayıp anayasası

Cemaat’in Kürt sorunu (hükümetle mukayeseli)

Kürt politikaları itibariyle hükümet ve Cemaat

Sevgilinin yüzü zamanın durduğu yerdir

Üçüncü Abdülhamid ya da AtaDindar

Fethullah Gülen Cemaati’ne tavsiyeler

Çocuk ve Lego

Teşkilatın örgüt organizasyonu

Trajik sınırların sakinleri

Cemaat’in siyaset hakkı

Hobbes’a bir dakikalık saygı duruşu

Bir komplo teorisi

Kürt ve Ermeni: Kendine gelme stratejileri

Neden Cemaat kazanır

Devlet nedir

Hükümetin Cemaat hatası ve paralel çözüm süreci

Zemberek boşaldı, balayı bitti

Propaganda çöplüğü

Roboski ve Paralel Devlet

Mentoxe ve ölüm

Cemaat ve hükümet mücadelesinin ihlâs ekonomisi

Anarşinin sebep ve çareleri

Cemaat’in anlamadığı

Laikistan ve Kürdistan

Türklük ve Müslümanlık özdeşliği

Türk kime derler

Dindar Cumhuriyet’te çok partili dönem

Kürt olma sırası Cemaat’te

Cemaat ile hükümet çatışmasının politik teolojisi

Erdoğan, Gülen, Öcalan

Kardeşlik vergisi ve Kürdistan

Kürtlerin bölünmüşlüğü ve kardeşlik testi

Halife, Mehdi ve İsa

Devlete karşı çırılçıplak

Soru neyin cevabıdır

Kemalizm neydi

Suyu dile getiren Feqiyê Teyran

Suyla güreşen adam

Kürdistan’a dair oryantalizm

Devlet millet barışması

Nihilizm ve tevhid

Bilme ya da nesnenin insandaki yolculuğu

Gundî’liğe övgü

Kürtler kavim mi, millet mi

İslamcı doktorun milliyetçilik teşhisi

Bir atın ölümü

Dinime dahleden İslamcı bari Müselman olsa!

Kürtler zımmi midir

Camcı Şafi’nin Türkiye sevgisi

Bediüzzaman ve anadilde eğitim

Meleke yırtılması

Kürtlük ve çocukluk

Misafir ve evsahibi

İslam içi siyaset

Diyarbekir’de balkon medeniyeti

Akıl kamaşması

Hamaset ile teenni

Kardeşlikte zorlama yoktur!

Parti, Cemaat, Örgüt

Ağustos ağacı

Demokraside bencillikten fazilete

Devrimi bitirmeme ısrarı

Mülkün temeli iktidar olunca

Dış Kürtlere ‘kardeşlik’ ihracatı

Vahşet, ünsiyet, medeniyet

Kürdinsan mı, Kürdistan mı

Duvar, çadır ve delik

Yolculuğun dört bileşeni