- 20.11.2013 00:00
Türkiye yakın tarihinde belki de ilk kez vekiller, CHP’li Vahap Seçer’in tanımıyla, bir dönem tartışılması bile insanları ürküten askerî harcamaları, demokrasi çıtasına göreceli yaklaşan bir üslupla yakınlarda mercek altına aldılar. Başta ana muhalefetteki CHP milletvekilleri, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da önceki yılların kamu harcamalarına ilişkin Sayıştay raporlarının detaylı bir biçimde ilgili komisyona gelmemiş olmasına sert tepkiyi Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bütçesi görüşülürken de dile getirdiler. Malum, hükümet, devlet harcamalarının şeffaf ve hesap verilebilir biçimde Sayıştay tarafından denetlenmesini öngören ve ağırlığını koyarak 2010 aralık ayında Meclis’ten geçirttiği Sayıştay Yasası’nı, sonrasında getirdiği torba kanunlarla kendi elleriyle kadük etmişti. Bu yasa, şeffaflığa sonradan sır perdesi örtse de ilk kez askerî harcamaların denetlenmesini de öngörüyor dolayısıyla kısmen artık vekiller, askerî harcamaları da bir nebze izleyebiliyorlar. Ama vatandaşa yasak var!.
Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bütçesinin, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 11 Kasım Pazartesi günü tartışılması sırasında başta CHP’li vekillerin, askerî bütçeyi sorgulama teknikleri açısından donanım kazandıklarını ve vatandaş adına Meclis’te hesap sorma kültürünün de arttığını gösteriyordu.
Aralarında Bülent Kuşoğlu, Vahap Seçer, Müslim Sarı gibi CHP’li ve Hasip Kaplan gibi BDP’li vekillerin bulunduğu isimler, Türkiye’nin tedarik ettiği silahların neredeyse artık hemen hepsinden sorumlu olan Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nın özel ve fondaki harcamalarına ilişkin Sayıştay raporlarında hukuki aykırılıklar olduğunu dile getirirlerken vatandaşın vergilerinin nasıl harcandığının kendileri tarafından sorulması gerektiğine işaret ediyorlardı. Dikkat çeken husus, vekillerin, müsteşarlığa ilişkin Sayıştay raporlarını mercek altına alırken, büyük olasılıkla ellerinde veri olmadığı için TSK’nın harcamalarını yeterince sorgulamıyor olmalarıydı.
Diğer bazı vekiller, Türkiye’nin, başta ABD ve NATO’nun, birlikte çalışmalarının mümkün olmadığını dile getirdikleri, dolayısıyla nihayetinde Türkiye’nin güvenliğini zafiyete uğratabilecek potansiyeldeki uzun menzilli füzeleri tedarik etmek üzere Çin ile görüşmelere başlamasının, olası ciddi sonuçlarını sorgularken Milli Savunma Bakan İsmet Yılmaz’a, Türkiye’nin aldığı silahların nasıl bir tehdide cevap verecek nitelikte olacağı gibi uzun vadeli stratejiler üzerine öngörüler yapmasını talep ediyorlardı.
Vekillerden bir ricam olacak; lütfen 3 ila 3,5 milyar dolarlık saldırı helikopterindeki sorun nedir, bizler adına aydınlığa kavuştursunlar.
NOT: 2014 MSB bütçesi, 21,8 milyar TL ile geçen yıla göre yüzde 7,1’lik artış gösterirken, GSYİH içindeki payı yaklaşık yüzde 1,2. MSB, İçişleri Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ki bütçesi yüzde 12,04 artış gördü , MİT, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı ile MGK bütçelerinin toplamı, yani savunma, güvenlik ve istihbarat bütçelerinin 2014 yılı toplamı 49,6 milyar TL ile geçen yıla göre yüzde 9,4’lük artış gösterdi. GSYİH içindeki payı ise yaklaşık yüzde 3. Hatırlatmakta yarar var, MSB bütçesi, gerek Kara, Hava ve Deniz Kuvvetleri Komutanlıklarına ayrılan ödenekleri de içermekle birlikte, bırakın vatandaşı, vekillerden bile gizli tutulurken yine bütçe dışı askerî harcamalar üzerindeki sır perdesi de aralanmıyor. Dolayısıyla, MSB’nin 21,8 milyar liralık bütçesine, silah tedarikinin önemli bölümünün yapıldığı SSM fonuna aktarılan kaynak miktarı ve TSK vakfına bağlı 18 askerî firmanın harcamaları gibi önemli kimi gizli kimi açık bütçe dışı askerî kaynaklar dâhil değil. Dâhil edildiğinde yalnızca Savunma bütçesinin GSYİH içindeki payının yüzde 2,3’e yaklaştığı tahmin ediliyor.
loglu@superonline.com
Yorum Yap