- 17.11.2011 00:00
O bir Abaza bilgesi. Bilgeliği kültür taşıyıcısı olduğu kadar özgürlük ve humanizmi de savunduğu bir roman yazmış. Tam 870 sayfa. Boynundan uzun ve bir o kadar da emek yoğun eserinle sen çok yaşa Şinasi (Ne istiyor bu Şemsi? Bir Anadolu Çerkezinin Anıları) isimli roman Cinius yayınları tarafından yayınlandı. Yayın evi (Çağdaş Türk yazarı) dese de O Abhaz halkının geleneklerine (Kendisi Töre der) eleştirel bakan Evliya Çelebivari özgürlüğe koşarak yazarlık payesini kazandı. Sinop’ta Abazanın tetikçilik teklifini onursuzluk kabul eden, İnegöl’de Abaza gençlerin kendisini saygıyı dayanışma olarak gören yolculuğu; dolayısıyla uğradığı kentleri yazması coğrafya öğretmenini anımsatıyor. Nazım Hikmet’in “Memleketimden İnsan Manzaraları” romanının benzerini gözlemlerine dayanarak yazan Şemsi hayvan sevgisini okuyucuya özendiriyor. Yozgat’taki yaralı maymunun Şemsi’ye sığınması ve hırçınlığını bırakarak veterinere tedavi olması hayvanlarla dost olmayı öğretiyor. Kırsal alanda feodal yaşamın yansıttığı mülkiyet anlayışını reddederek ( Dünya yalnız bizim değildir) ödeyişine inancından taviz vermiyor. Sirk hayvanlarına işkenceyi önleyebiliyor. Birlikte yaşamayı ve dost olmayı, sevgiyle yaklaşmanın adeta ustalığını gösteriyor. “Paranın padişahlığına” tapmadan, emeğinden özveride bulunarak yaşamını sürdürürken aşkı, sevdayı kutsallaştırmıyor. Emel’in kaderini sistemin yarattığını düşünerek kurtarıcılığa yönelmiyor. O ve benzeri alanlardaki çürümeyi, mafya ilişkilerini anlatırken korkuyu yaşayarak İskenderun’un terk etmesi sinema filmlerine senaryo olabilir. Romanın kalkış noktası “Halkların kardeşliği” ile başlıyor diyebiliriz. Kafkas halklarını tanıtırken Çingeneyi Muğla’daki zencinin kendisiyle eşit olabileceğini, mağduriyetlerin, savaşların egemen sınıfların ürünü olduğunu gösteriyor. Kitap tanıtma işinde ustalık gerektiğini biliyorum. Oysa okunduktan sonra bir şeyler yazmamak elde değil. Roman karakterlerinden Nizamettin Bediz gibi tanıdık isimler olunca yazmayı görev olarak bildim ve bu bir başlangıç olsun. Kemalist ırkçı milliyetçilik olan tek dil, tek millet, tek devlet siyaseti Türkçülüğün romana yansımasının ikinci bir yazı konusuna bırakırken Şinasi yazmaya devam etsin, biz de okumaya. Sahi Şemsi’nin istekleri bitmeyecek gibi…
Yorum Yap