SOYLU generalin adına atfenDabrowski Mazurkası diye de bilinen Leh milli marşı ülkenin Rusya’yla Prusya arasında üçüncü kez paylaşıldığı 1795’den sonra bestelenmiştir.

“Polonya ölmedi henüz/ Çünkü bakın, daha biz varız ” diyen ünlü girizgâhla başlar.


GÜFTE o sıra bütün Avrupa’da, özellikle de hürriyetçi çevrelerde çok tutmuştu.

Nitekim Çekler, Sırplar, Luzaslar, vs. daha sonraki bağımsızlık mücadelelerinde marşı Polonya yerine kendi yurtlarının adını telaffuz ederek söyler oldular.

Artı, 1830- 1848 devrimleri sırasında Slav olmayan liberaller de dil pelesengi ettiler.

Musiki Paris, Berlin, Milano barikatlarında tüfeng ve piştov seslerine karıştı.

Ve bir asır sonra, yine ülke tanımını değiştirerek onu en son teganni eden ulus Ukraynalılar oldu.

Ne zaman ki Stalin zaten metazori Bolşevik sulta altına sokulmuş bu halkın tarlasını, davarını, evini, barkını da kolektifleştirme bahanesiyle gasp etmeye soyundu, İç Savaş ertesi SSCB’de patlak veren ilk gerçek kitle isyanları Karpatlar’ın kuzey steplerinde baş gösterdi.

Otuzlu yıllar “Ukrayna ölmedi henüz/ Çünkü bakın biz varız ” temposuyla başladı.


AMA henüz başlangıçtı, zira hemen sonra, hele hele şu meşum ve melun 1933 senesinde Ukrayna modern tarihinin en korkunç katliamlarından birisini yaşadı.

İki kör tavuğu ve bir sıska ineği olduğu için kızılların zengin köylü anlamındakulak dediği milyonlarca ve milyonlarca insan bu dönemde göz göre göre açlığa mahkûm edildi.

Yerel parti örgütlerinin dahi imkânsız diye karşı çıkmasına rağmen Molotov ve Kaganoviç gibi iki has kulunu bölgeye komiser tayin eden o Stalin, ambarlardaki tohumluk buğday ve ahırlardaki damızlık sığır dâhil her bir şeye el koydu. Çöp ve tezek bile bırakmadı.

Kolhoz ve sovhozlarda çalışmayanı da karşı devrimci sıfatıyla sıra sıra kurşuna dizdi.

Bırakın insanların at leşi falan yemesini, köylerde resmen yamyamlık baş gösterdi.

Ve cinnetlik şey, Sovyetler Birliği o yıl dışarıya yüklü miktarda tahıl ihraç etti.

Büyük Fecaat ’teki ölü sayısı bugün 3,5 milyonla 5 milyon arasında hesaplanıyor.


UKRAYNALILAR Nazilerin Yahudilere karşı gerçekleştirdiğiHolokost ’tan yola çıkarak yukarıdaki dehşetiHolomor, yani açlık vasıtasıyla soykırım olarak adlandırıyorlar.

Zaten terimin mucidi Raphael Lemkin de ta 1953’te aynı sonuca varmıştı.

Ama ben hassas kelimeyi cımbızla tuttuğum için biraz daha ihtiyatlı yaklaşıyorum.

Komünistlerin sırf Ukraynalıları bir etnisite olarak yok etmek iddiası fazla abartılı kaçtığından ve açlık da sebepten ziyade sonuca tekabül ettiğinden, soykırım demeyeceğim.

Tamam da, meleklerin cinsiyetine dair bu semantik tartışma bir yana, şayet yukarıdaki korkunç dehşeti bilmezsek Ukrayna’da dört haftadır devam eden gösterilerin neden esas itibariyle anti-Rusya bir karakter arz ettiğini anlamakta çok zorlanırız.


EVET, Vladimir Putin’in “gaz vanasını kapatırım ha ” şantajı karşısında AB’yle ortaklık antlaşması imzalamaktan korkan Kiev hükümetine yönelik protestolar eğer bugün böylesine devasa bir boyuta ulaştıysa ve böylesine süreklilik arz ediyorsa, hiç şüphesiz ki bunun derin bilinçaltında Ukrayna kolektif hafızasını belirleyenHolomor faciası yatıyor.

Zaten aslında hiçbir zaman gönül rızasıyla Ruslaşmamış, üstelik hemen hemen her evde en azından bir ninenin veya dedenin yasını tutmuş bir ülke halkı tabii ki Moskova tarafından dayatılan bu oldubittiyi kuzu kuzu kabullenmeyecekti. Ve işte, kabullenmiyor!

Bizim ulusalcıların uydurduğu gibi de direnişi şunun bunun parmağı yönlendirmiyor.

HafızanınHolomor acıları ve marşın “Ukrayna ölmedi henüz ” güftesi yönlendiriyor!


hadiuluengin@taraf.com.tr