“Genç Werther’in Acıları”nı paylaşıyorduk. Başımızda kavak ve ruhumuzda isyan fırtınaları esiyordu.

Ve o üç arkadaşlığımız Remarque’nin bu başlıkla Harp ertesi Almanya’yı anlattığı romana benziyordu.

Fakat biz kapağı Weimar Cumhuriyeti’ne değil Belçika Kraliyeti’ne atmıştık. Brüksel’de mülteciydik.

***
HADİ beni anladık. Geride 12 Mart Darbesi ve “aranıyor” fezlekesi var.

Georges’si de anladık. O sıra Port-au-Prince’ye hükmeden ve tabip kimliğine atfen de “Papa Doktor”lâkabıyla anılan “kara diktatör” François Duvalier’den kaçmak için Okyanus’u aşması makul bir durumdu.

Peki de Michel’e n’oluyor? Refah ve demokrasi toplumuna mensup bir Kanadalı niçin sürgüne gider?

***
KULAKLARI çınlasın, o Michel şimdi kendisine Kanadalı dediğimi duysa öfkeden köpürürdü.

İlk uçağa atlar ve bir oduncuyu andıran hantal cüssesiyle üzerime yürüyerek, haniyse anlaşılmaz şivede konuştuğu Fransızcayla “lânet İngiliz” diye gırtlağıma yapışırdı.

Aynı Fransızcanın anavatanında çoktan unutulmuş olan diğer tüm küfürleri de bini bir paradan sıralardı.

***
ÇÜNKÜ Michel Quebeclidir! Bunun dışındaki her sıfatı hakaret addeder.

Zaten önce Cezayir’e, sonra da Belçika’ya mülteci olarak kaçması “Quebec Milli Kurtuluş Cephesi”militanı olmasından kaynaklanıyordu. Atmışlı yıllar nihayetinde sağa sola bomba atmıştı. O da aranıyordu.

Kabul, biz üç arkadaşken artık Marksist-Leninist lügat parçalıyordu ama aslında hep “egemenci”kaldı.

Yetmişlerin nihayetindeki afla döndü ve arada bir yazıştığımız için oradan biliyorum, hâlâ da öyledir.

Ve kalıbımı basarım ki salı akşamından beri de bütün mantıksızlığıyla düğün bayram etmektedir.

***
ZİRA üç gün önce gerçekleşen Quebec seçimlerini yukarıdaki “egemenciler” kazandı.

Kanada Frankofonları bu “egemenci” lâfını kullanıyor ama siz onu “ayrılıkçı” diye tercüme edin.

Yani eğer eyaletteki yeni hükümet bir halkoylamasına daha karar verir ve çoğunluk da he derse, 35 milyonluk ülkede sekiz milyon kişinin yaşadığı Quebec federal yapıdan ayrılarak bağımsız bir devlete dönüşecek.

Tabii aslında ölme eşeğim ölme!

Çünkü ilk sıraya yerleşse bile Madam Dubois’in “egemenci” partisi oyların ancak üçte birinden biraz fazlasını alabildi. Artı, velev ki top kaleden dönmüş olsun, önceki referandumlarda da bağımsızlık reddedilmişti.

Dolayısıyla temcit pilavı tekrar pişirilirse “yenilen pehlivan güreşe doymazmış” demek gerekecek.

***

DOYDU veya doymadı, ben yukarıdaki örnekten yola çıkarak etnik ve kültürel aidiyet dürtülerinin ne denli çetrefil, ne denli inatçı ve ne denli “mantık ötesi” temeller üzerine oturduğunu vurgulamak istiyorum.

Zira bir elin yağda, bir elin balda, rahat mı batıyor be adam?

İşte kendi dilini konuşuyor, yazıyor ve öğretiyorsun. İşte kendi vergini topluyor ve kendi paranı harcıyorsun. Başın sıkıştığında da Ottowa’ya “pamuk eller cebe” diyorsun. Bre Michel, buldun da bunuyorsun!

Dün en keskin komünisttin ama bugün görmüyor musun ki Flaman faşizan sağından Fransız aşırı sağına bilumum Batı “ulusalcılar”ı senin “egemenci” partine tebrik telgrafı yağdırıyorlar. Onlar da zevkten uçuyorlar.

Neymiş? Fi tarihinde, ta Nuh-u nebiden ve milattan önce İngilizler bunları “horlamışmış”... Sevsinler!

Protestanlık ve Anglofonluk denizinde Katolik ve Frankofon ada kalmak da “incitmişmiş”... Yesinler!

Bağımsız olunca sanki boyları bir karış uzayacak ama yukarıda söylediğimi bir defa daha tekrarlıyorum.

***

KÖKÜ derin bilinçaltına uzanan aidiyet dürtüsü hem kural tanımıyor, hem de illâ rasyonalite aramak çoğu kez sonuç vermiyor. İnsani fıtrattan kaynaklanan bu dürtü aynı zamanda metafizik bir boyut içeriyor.

Dolayısıyla, özgürlük ve refah şımarığı Quebec’te dahi durum böyleyken varın yukarıdaki nimetlere zaten asla sahip olmayan Kürtlerin hâlet-i ruhiyesini düşünün! Kendinizi onların yerine koymaya çalışın!

Michel’e müteşekkirim, onun mantıksızlığı sayesindedir ki “öteki”nin mantığını öğrenmeyi öğrendim.

hadiuluengin@taraf.com.tr