Halk iradesinin siyasete yansımasının önünde ciddi engellerin olmadığı; normalleşmiş bir sistemde siyasette büyük sürprizler beklenmez. Çünkü siyasetin zeminindeki değişiklikler toplumsal düzeyde ağır ağır gelişir, olgunlaşır ve bu değişimin siyaset sahnesine yansıması “beklenen” bir hal alır.

Büyük sürprizlerden iki durumda söz edilebilir. Ya siyaset dışı güçlerin beklenmedik müdahalesi söz konusudur ya da aslında yaşanan sürpriz değildir ama toplumu ve değişimi okumaktan aciz olanlar, ağır ağır gelişmekte olanı görmedikleri -ya da ısrarla görmeyi reddettikleri- için olup biteni sürpriz olarak algılarlar.

Cumhurbaşkanlığı seçimi böyle, hiçbir sürprizi olmayan, sonucu çok önceden belli bir seçimdi. Siyasetin, vesayeti en önemli mevzilerinden birinden daha kovup alanını daha da genişletmesinin zamanı gelmişti. Bu siyasal değişikliği gerçekleştirecek sembol ismin kim olacağı da besbelliydi. Sonuçta, yeniden tanımlanan bu makama gelmesi en doğal olan kişi geldi. Eğer gelmeseydi, işte bu bir sürpriz olurdu ve bir şeylerin hâlâ yanlış, eksik olduğunun, siyasetin hâlâ tam olarak normalleşmediğinin işareti olarak algılanması gerekirdi.

Sürpriz olmayan, tam tersine siyasetin doğal akışına uygun olan bir başka süreç de Erdoğan’ın cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturduktan sonra da AK Parti hareketinin lideri olmaya devam etmesidir. Bunu ne anayasayla ne yasalarla ne de teamüllerle engelleyebilirsiniz. Sadece, liderin liderliğini bundan böyle nasıl bir üslupla realize edeceğini, nasıl bir yol-yordam izleyeceğini tartışabilirsiniz. Çünkü liderlik bir koltuğa oturunca otomatik olarak kazanılmadığı gibi o koltuktan kalkınca da otomatik olarak yok olmaz.
 
27 Ağustos’ta da sürpriz yok
 
Şimdi önümüzde seçilmiş bir cumhurbaşkanı ile seçilmiş bir başbakanın birlikte çalışacakları bir dönem uzanıyor. Bu yeni dönemin çatısının çatılacağı yer de 27 Aralık’taki olağanüstü genel kurul olacak.

Ben bu genel kuruldan da bir sürpriz çıkacağını beklemiyorum. Cumhurbaşkanı, kendisini en fazla“vizyon birliği” içinde hissettiği bir ekiple birlikte çalışmayı tercih edecektir ve bu doğaldır.

Şunu görmek gerekir ki Sayın Gül cumhurbaşkanlığı yaptığı dönem boyunca AK Parti’den bir ölçüde kopuk kaldı. Bu kopukluk yılları aynı zamanda AK Parti’nin ciddi saldırılar altında ve kritik mücadeleler vermek zorunda kaldığı yıllar oldu. Gerek Gezi olayları, gerekse otonom yapıyla mücadele konusunda Erdoğan’la Gül arasında tam bir uyum sağlanamadı. Buna karşılık bu zorlu dönemde parti içinde ortak mücadele verenler arasında yeni yakınlaşmalar ve “kader ortaklıkları” oluştu. Bütün bunlar göz önüne alındığında 27 Aralık Kongresi’nden “fırtınalı dönemi” sırt sırta vererek birlikte atlatan bir ekibin çıkması hiç kimse için sürpriz olmayacak.

Ama öte yandan Erdoğan, siyasetin ne kadar dinamik bir alan olduğunu ve hiçbir kapıyı sonuna kadar kapatmamak gerektiğini herkesten iyi bilecek kadar tecrübe sahibi. Nitekim “taşlar yavaş yavaş yerine oturacak” sözü de bu tecrübenin verdiği temkinliliğe işaret ediyor.

Erdoğan, şu anda Davutoğlu’nun başbakanlığında bir kabineyle yola devam ederken, yeni parti yönetiminin performansını da yaşayarak görmek istiyor. Eğer Davutoğlu ve ekibi hem partinin bütünlüğünü sağlama ve 2015 seçimine hazırlama hem çözüm sürecinin sonuçlanması ve otonom yapının tasfiyesi başta olmak üzere en hayati projelerin yürütülmesi hem de 2023 hedeflerine doğru ilerlenmesi konusunda başarılı bir performans sergilerse bu ekip kalıcı bir ekip olabilir. Ama tatmin edici bir performans ortaya çıkmaz da Abdullah Gül yeniden göreve çağrılırsa, bu durum da o günkü koşullarda “beklenen bir şey” haline gelmiş, yani sürpriz olmaktan çıkmış demektir.